2BK Tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

10 minuten Zs lezen

Lesdoelen

Aan het einde van de les kunnen jullie... 

• tekstverbanden herkennen.
  
• signaalwoorden in een zin herkennen.
• signaalwoorden zelf in een zin gebruiken.

Lesopbouw

• Korte herhaling signaalwoorden en tekstverbanden
• Quiz signaalwoorden
• Zelfstandig werken

Tekstverbanden

Tekstverbanden zorgen ervoor dat woorden, zinnen en alinea's met elkaar samenhangen. 

Deze verbanden kunnen herkend worden aan de hand van signaalwoorden. 

Tekstverbanden

1. Opsomming
   
   
2. Volgorde van tijd
   
   
3. Tegenstelling
   
   
   
4. Vergelijking
   
   
5. Reden

Signaalwoorden

1. Ook, tevens, bovendien, ten eerste, ten tweede, tot slotte, en.
2. Eerst, dan, daarna, toen, vroeger, voordat, nadat.
3. Maar, echter, toch, hoewel, daarentegen, van de ene kant…van de andere kant.
4. Zo, evenals, in vergelijking met, ….als, ……dan 
5. want, omdat, daarom, namelijk, immers, aangezien, dus, daardoor

1. Opsomming

Zaken worden achter elkaar opgenoemd.
Signaalwoorden: Ook, tevens, bovendien, ten eerste, ten tweede, tot slotte, en.

Vb: Ten eerste moeten jullie de afwas doen en ten tweede is jullie kamer nog niet opgeruimd. 

2. Volgorde van tijd

Aangeven in welke volgorde alles is gebeurt.
Signaalwoorden: Eerst, dan, daarna, toen, vroeger, voordat, nadat

Vb: Eerst ben ik naar de winkel geweest en daarna ben ik naar het voetbalveld gegaan. 

3. Tegenstelling

Het tegenovergestelde noemen. 

Signaalwoorden: Maar, echter, toch, hoewel, daarentegen, van de ene kant…van de andere kant.

 

Vb: Hij vond de grap erg grappig, maar de anderen moesten niet lachen. 

4. Vergelijking

De verschillen en de overeenkomsten tussen twee dingen noemen.

Signaalwoorden: Zo, evenals, in vergelijking met, ….als, ……dan 

  

Vb: Zij is kleiner dan hem, maar ze is even groot als haar zus. 

5. Reden

Er wordt uitgelegd waarom iets gebeurt.
Signaalwoorden: want, omdat, daarom, namelijk, immers, aangezien, dus, daardoor.

Vb: Zij gaat niet naar school, want ze is ziek.

Quiz

1. Het is hier heel mooi, maar heel duur.

Tegenstelling

1. Het is hier heel mooi, maar heel duur.

2. Iedere stad is anders en heeft zijn eigen bezienswaardigheden.

Opsomming

2.  Iedere stad is anders en heeft zijn eigen bezienswaardigheden.

3. Som 3 dingen op die je hierboven in het plaatje ziet. Zet de opsomming in een goedlopende zin. Gebruik de signaalwoorden.

Som vier dingen op die je in het plaatje zie. 

Zet de opsomming in een goedlopende zin. 

3. Opsomming

Signaalwoorden:

Ook, tevens, bovendien, ten eerste, ten tweede, tot slotte, en.

Mogelijk antwoord: 

Ik zie twee strandtentjes en vier parasollen, ook zie ik drie bootjes in de zee.

4. Varkens vinden het net als mensen, leuk om te spelen.

4. Vergelijking

4. Varkens vinden het net als mensen, leuk om te spelen.

5. Volgorde van tijd

Gebruik de signaalwoorden om een goedlopend verhaal te vertellen over het plaatje.

5. Volgorde van tijd

Signaalwoorden: 

Eerst, dan, daarna, toen, vroeger, voordat, nadat.

Mogelijk antwoord:

Voordat de twee kinderen de brief in de brievenbus hebben gedaan, hebben ze hem eerst geschreven. Daarna heeft de postbode uit de brievenbus gehaald en naar het postbedrijf gebracht. Nadat de post is gesorteerd, wordt de brief door de postbode thuis bij oma gebracht.

6. Wij gaan de kerk bekijken, omdat het in de zon snikheet is.

Reden

6. Wij gaan de kerk bekijken, omdat het in de zon snikheet is.

7. Tegenstelling

Maak een zin met een tegenstelling over de pijlen op het plaatje. 

7. Tegenstelling

Signaalwoorden: 

Maar, echter, toch, hoewel, daarentegen, van de ene kant…van de andere kant.

Mogelijk antwoord: 

De bovenste pijl gaat naar links, maar de onderste pijl gaat naar rechts. 

8. Wij namen allemaal eerst een glas water en daarna een frisdrank.

8. Volgorde van tijd

8. Wij namen allemaal eerst een glas water en daarna een frisdrank

9. Blijkbaar zat het touwtje niet goed vast, want de hoed vloog ineens weg

9. Reden

9. Blijkbaar zat het touwtje niet goed vast, want de hoed vloog ineens weg.

10. Vergelijking

Vergelijk de twee poppetjes op het plaatje met elkaar.  

10. Vergelijking

Signaalwoorden:

Zo, evenals, in vergelijking met, ….als, ……dan 

Mogelijk antwoord: 

In vergelijking met het rechter mannetje is de linker erg lang.

11. Een hoed waait minder snel af dan een petje.

11. Vergelijking

11. Een hoed waait minder snel af, dan een petje.

12. Reden

Waarom steken de kippen de straat over?

12. Reden

Signaalwoorden: 

want, omdat, daarom, namelijk, immers, aangezien, dus, daardoor.

Mogelijk antwoord:

De kippen steken de weg over, omdat ze willen zwemmen in de beek aan de overkant.

Zelfstandig werken

Opgaven op het werkblad.

Zijn de lesdoelen behaald?

Kunnen jullie

• tekstverbanden herkennen?
  
• signaalwoorden in een zin herkennen?
  
• signaalwoorden zelf in een zin gebruiken?