8.1 Wisseling van de macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

8.1 Wisseling van de macht 

Was de Tweede Wereldoorlog oorzaak of katalysator van de dekolonisatie?

Programma:

1. Welkom! 

2. Programma

3. Lesdoelen

4. Wat weet je al?

5. Instructie

6. Zelfstandig werken

7. Afsluiting

Lesdoelen

Aan het einde van deze week kun je uitleggen en herkennen:

Of de Tweede Wereldoorlog oorzaak of katalysator was van de dekolonisatie

Welke rol Gandhi speelde in het verzet tegen het imperialisme.

Wat weet jij al over de dekolonisatie?

Oorzaken modern imperialisme

- Er waren grondstoffen nodig voor de productie in de industrie

- Er waren afzetgebieden nodig voor de geproduceerde goederen. 

- Europees nationalisme: koloniën leverden prestige op. 

- Er heerste een gevoel van superioriteit: andere culturen werden als minderwaardig gezien

Groot- Brittannië en India

- India bezorgt Groot- Brittannië veel aanzien. 

- Zowel grondstoffen voor de Britse textielindustrie als een grote afzetmarkt. 

- Hoge exportcijfers voor opium naar Groot- Brittannië

Mahatma Gandhi

- 1869 - 1948

- 'Ahisma- opvoeding (= filosofisch concept van geweldloosheid) in India. 

- Getrouwd op zijn 13de, naar Engeland op zijn 19de. 

- Terug naar India in 1891

- 1891 - 1947: Verzetstrijder in India

Vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid = Vreedzaam verzet in de koloniën. Men grijpt niet naar wapens, maar weigert bevelen op te volgen of brengt economische schade toe door geen producten van de kolonisator af te nemen

Mahatma Gandhi

- India was het voorbeeld voor Aziaten en Afrikanen die streefden naar onafhankelijkheid. 

- Gandhi benadrukte symbolen Indiase (hindoe) gemeenschap en leefde regels kolonisator niet na. 

- 1947: Soevereiniteitsoverdracht aan India door Groot- Brittannië

Wat is een katalysator?

1. Iets wat een reactie in de weg zit
2. een oorzaak
3. vertrager, maakt een reactie moeilijker
4. versneller, maakt een reactie makkerlijker

WO2: Oorzaak of katalysator?

1. Prestige en macht van de Europeanen (GB en Frankrijk) weg. 

2. Nationalistische bewegingen in kolonies waren sterker geworden (geen onderdrukking tijdens WO2)

3. Europese landen hadden geen eld voor wederopbouw in de kolonies na WO2. 

4. VS en USSR bepalen samen het wereldtoneel:

 - De VS was tegen koloniaal bezit. 

 - De USSR bestempeld bezit van kolonies als verwerpelijk kapitalisme. 

5. In kolonies waren steeds meer mensen tegen vreemde overheersing. 

WO2 als oorzaak: 1, 2, 4, 5 

WO2 als katalysator: 3, 4

Afrika gedekoloniseerd

Niet altijd een positieve ontwikkeling! 

- De bevolking heeft niets met nationalisme : familie en eigen stam het belangrijkst. 

- Grenzen zijn letterlijk met een liniaal getrokken (dus veel volkeren wonen door elkaar)

- Machtsoverdracht vaak aan elite --> ontstaan dictaturen

Zelfbeschikkingsrecht en vrijheid in Azië

- Indonesië --> hard vechten voor onafhankelijkheid tegen NL. 

- Pakistan en India --> relatief vredig, wel veel geweld rond migratie van moslims naar Pakistan en Hidoes naar India. 

- Vietnam --> Oorlog met VS van 1957 - 1975 (door angst communisme in de VS)

- Overeenkomst --> veel slachtoffers en grote problemen :( 

Egypte

- Langer onafhankelijk

- Suezkanaal is van GB en Frankrijk

- 1956: Nasser bezet het Suezkanaal --> Reactie GB = oorlogvoeren. 

- Reactie USSR = dreigen met atoombom

- Onder druk van de VS trekt GB zich terug en Nasser wint. 

Noem een negatief gevolg van de dekolonisatie van zowel Afrika als India

- In de meeste landen werd het na de dekolonisatie niet bepaald beter :

- Landen nog altijd financieel afhankelijk van vroegere

 kolonisator.

- Nieuwe bestuurlijke elite nemen een luxe westerse levensstijl

 aan > laten paleizen bouwen voor zichzelf.

- Daartegen: veel verzet van arme en strenggelovige bevolking.

- Nasser > wel heel populair Egyptische bevolking (held Suezcrisis) > strenggelovige moslims hard onderdrukt.

Zelfstandig werken

Lezen: paragraaf 8.1

Maken: paragraaf 8.1 --> opdracht 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8 en 9

Extra verwerking: samenvatten 8.1

Jullie hebben tot 11.55 de tijd, daarna sluiten we de les samen af

Welke rol speelde Mahatma Gandhi in het verzet tegen het imperialisme?