vakatelier 4 Een Gouden Eeuw

Geschiedenis vakatelier 4: 'Een Gouden Eeuw'
1 / 39
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisHBOStudiejaar 1

In deze les zitten 39 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 90 min

Onderdelen in deze les

Geschiedenis vakatelier 4: 'Een Gouden Eeuw'

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies



Wat hebben deze schilderijen met elkaar gemeen?

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Eregalerij Rijksmuseum

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Gouden Eeuw

Slide 13 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Tijdbalken (huiswerk)




- Laat je tijdbalk ook nu weer aan een klasgenoot zien.
- Wat heb je in tijdvak 'vorsten en regenten' genoteerd?

Slide 14 - Tekstslide

kort checken van elkaars werk; niet te lang bij stilstaan, want later in college volgt meer gerichte check.
Kenmerkende aspecten:


5 - TIJD VAN ONTDEKKERS EN HERVORMERS
a begin van Europese overzeese expansie
b Reformatie en splitsing in de christelijke kerk
c de Opstand, en ontstaan van een onafhankelijke Nederlandse staat
d veranderend mens- en wereldbeeld in Renaissance





6 - TIJD VAN VORSTEN EN REGENTEN
a ontstaan van handelskapitalisme en begin van wereldeconomie
b burgerlijk bestuur, stedelijke cultuur in Nederland
c het streven van vorsten naar absolute macht
d de wetenschappelijke revolutie


Slide 15 - Tekstslide

Samen met studenten kijken naar wat in kenmerkende aspecten staat over de 17e eeuw.

Slide 16 - Tekstslide

Kanttekening bij term 'Gouden Eeuw'. Waar komt de gevoeligheid vandaan denken studenten? Hier kort gesprek over aangaan in de klas.
Leerdoelen
Je kunt aan het einde van dit vakatelier ….
    • uitleggen waarom de 17e eeuw ook wel de Gouden Eeuw wordt genoemd;
    • verschillende soorten tijdsbeleving onderscheiden;
    • het verloop van de ontwikkeling van tijdsbesef bij (jonge) kinderen beschrijven;
    • de tijdvaknaam ‘regenten en vorsten’ verklaren.

    Slide 17 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Het schoolvak Geschiedenis gaat over tijd
    • Wanneer niemand het mij vraagt, weet ik het. Wanneer ik het iemand die het mij vraagt zou willen uitleggen, weet ik het niet.’                                               (kerkvader Augustinus, 354-430)  
    • Tijd is een ongrijpbaar begrip 

    Slide 18 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Hoe leren we tijd?
    Ervaren / waarnemen
    • contact tussen verschillende generaties 
    • oude en nieuwe dingen: overblijfselen 
    • een omgeving die verandert  

    Kunstgrepen om tijd te vatten
    •  cyclische tijd (bijv. kalender / klok)
    •  lineaire tijd (bijv. tijdlint / balk) 
    • rekenkundige tijd (bijv. tijdrekening in eeuwen) 

    Slide 19 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Soorten tijd
    1. Cyclische tijd (dagelijkse tijd / natuur) 
    2. Sociale tijd (generaties) 
    3. Mythische tijd (oude verhalen) 

    • Deze drie tijdservaringen liggen voor de hand / hebben mensen geen tot weinig moeite mee.
     
    • Maar historisch denken over tijd stelt veel meer eisen aan de mens / is erg complex! 

    Slide 20 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

        4. Historische tijd  

    Ideeën over verleden:
    • volstrekt anders dan heden (vreemde wereld)
    • onvoorstelbaar lang / indeling in perioden
    • wat in de ene tijd hoort, hoort niet in de andere (anachronisme)
    • logica lijkt te ontbreken / toevalligheid (contingentie)

    Slide 21 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Slide 22 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Welke soort tijd?
    A
    cyclische tijd
    B
    mythische tijd
    C
    sociale tijd
    D
    historische tijd

    Slide 23 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Welke soort tijd?
    A
    cyclische tijd
    B
    mythische tijd
    C
    sociale tijd
    D
    historische tijd

    Slide 24 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Welke soort tijd?
    A
    cyclische tijd
    B
    mythische tijd
    C
    sociale tijd
    D
    historische tijd

    Slide 25 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Welke soort tijd?
    A
    cyclische tijd
    B
    mythische tijd
    C
    sociale tijd
    D
    historische tijd

    Slide 26 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Welke soort tijd?
    A
    cyclische tijd
    B
    mythische tijd
    C
    sociale tijd
    D
    historische tijd

    Slide 27 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    Welke soort tijd?
    A
    cyclische tijd
    B
    mythische tijd
    C
    sociale tijd
    D
    historische tijd

    Slide 28 - Quizvraag

    Deze slide heeft geen instructies

    lesideeën groep 1/2
    over cyclische tijd:
    - ontwikkeling van bijv. de rups tot vlinder, verschil dag en nacht, wisseling vier seizoenen;
    - de stappen in eigen dagritme (van opstaan, via schooldag, naar slapen gaan);
    - begrippen van tijdsaanduiding bijv. nu, straks, meteen, morgen, gisteren, ‘toen ik een baby was’;
    - begrippen van tijdsindeling, bijv. uur, dag/nacht, morgen/middag, maandag, lente;
    - de tijd van gebeurtenissen: ze weten dat het tijd kost om iets te doen of te maken;

    Slide 29 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    lesideeën groep 1/2
    over mythische tijd:
    - verhalen over lang vervlogen tijden, bijv. sprookjes en fabels;

    over sociale tijd:
    - voorwerpen uit de tijd van opa en oma, bijv. typemachine, weegschaal, LP, koffiemolen, draaitol, olielampje;
    - eigen geschiedenis: van baby tot kleuter;
    - feestdagen die thuis worden gevierd;

    Slide 30 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    lesideeën groep 1/2
    over historische tijd:
    - afbeeldingen van voorwerpen en situaties van het dagelijks leven op chronologische volgorde plaatsen, denk aan kleding, bouwstijl en vervoer;
    - een eenvoudige tijdbalk met een tijdsverloop van (heel) lang geleden tot nu gebruiken:  
    het langst geleden – lang geleden – onze tijd;
    - in gesprek gaan over onderwerpen passend bij tien tijdvakken, bijv. aan de hand van praatplaten, kleurplaten of prentenboeken;
     

    Slide 31 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    lesideeën groep 3/4
    over cyclische tijd:
    - de onderlinge volgorde van dagen, maanden, jaargetijden benoemen;
    - klokkijken;
    - met een (jaar)kalender omgaan;
    over mythische tijd:
    - verhalen over lang vervlogen tijden, bijv. legenden, mythen, heilige boeken;
    - het werk van archeologen;
    over de sociale tijd:
    - verhalen van oudere mensen (ouders, opa en oma), bijv. over hun schooltijd, opgroeien in dorp of stad, oude beroepen;
    - eigen familiestamboom maken tot op het niveau van de (over)grootouders;

    Slide 32 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    lesideeën groep 3/4
    over historische tijd:
    - het dagelijks leven (levenswijze, kleding, bouwstijl en vervoer) van duidelijk herkenbare tijdvakken uit het verleden, zoals prehistorie, romeinen of de middeleeuwen
    -  een eenvoudige tijdbalk met een tijdsverloop van (heel) lang geleden tot nu gebruiken: 
    het langst geleden – heel lang geleden – lang geleden – onze tijd;
    - verschillen herkennen in het dagelijks leven van mensen uit heden en verleden in concrete voorbeelden uit verschillende tijdvakken;
    - de tijdvakken die het meest recent en het langst geleden zijn verbeelden, bijv. d.m.v. tekenen, collage, bouwen, stellen, rollenspel;

    Slide 33 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Wat zijn regenten?

    Slide 34 - Woordweb

    We verkennen de tijdvaknaam 'Vorsten en regenten'. Wat zijn regenten? Waar denk je dan aan?
    Regenten en vorsten
    Beeldmerk
    • Op de voorgrond zie je een kroon, die symbool staat voor een vorst. In deze tijd hadden vorsten veel macht in Europa. Nederland was echter een uitzondering en had regenten die de Republiek bestuurden; erg vooruitstrevend voor die tijd!
    • Op de achtergrond zie je Amsterdam, in de 17e eeuw de belangrijkste stapelmarkt van Europa. Amsterdam was welvarend. Aan de nieuw aangelegde grachten woonden de regenten; het waren vaak kleine paleisjes, versierd met kunst en andere pronkstukken: het zorgde voor aanzien!

    Slide 35 - Tekstslide

    Welke canonvensters herkennen studenten? Welk verhaal vertellen canonvensters?

    Kunnen studenten het icoontje / beeldmerk verklaren? (kroon en grachtenpanden)

    Hoezo 'gouden' tijd? Welke vensters niet per se 'goud'? Denk aan: slavernij, VOC, Michiel de Ruijter, 
    Naar een gouden tijd
    aanloop in 16e eeuw...
    • Reformatie 
    • Beeldenstorm 1566
    • Opstand
    • val van Antwerpen 1585
    • ‘braindrain’ -> rijke, gestudeerde, ontwikkelde Vlamingen vluchten naar de ‘vrije’ Republiek der 7 Verenigde Nederlanden 
    • stimulans voor de handel, wetenschap, kunst, etc. 

    Slide 36 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    A'dam wordt stapelmarkt

    Slide 37 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Terugblik op vakatelier
    • opbouw van atelier? opening? kern? afsluiting? 
    • welke canonvensters? 
    • beeldvorming? beeldvormers? 
    • didactische werkvormen? 
    • betrokken? waarom wel / niet? 
    • rol docent? 
    • attitude van studenten? 
    • volgende atelier.. verwachtingen? 

    Slide 38 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies

    Voorbereiding vakatelier 5 (huiswerk)
    • Bestudeer via www.entoen.nu: de vensters 'De patriotten', 'Eise Eisinga', 'Napoleon', 'Koning Willem I' en Kooij, C. van der, & Groot-Reuvekamp, M. de (2016). Geschiedenis & Samenleving. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers, 147-160. 
    • Vul je tijdbalk aan met inhouden vanuit de gelezen bladzijdes en canonvensters. 
    • Neem mee: eerste lesopzet van stageopdracht. 



    Slide 39 - Tekstslide

    Deze slide heeft geen instructies