Les 1 intro Filosofie

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Politiek-ethisch onderzoekje

(Uitdelen komende les)

(Bespreken video?)

Vandaag: introductie in filosofie

Komende lessen: (vooral) Ethiek

Tot einde van het jaar

Cijfer: Afhankelijk van jouw 

aantekeningen

Leerdoel

Na afloop van de les kan je in jouw eigen woorden uitleggen wat filosofie is en waar het nuttig voor is.

Enquête UU

Wat roept het woord
'filosofie' bij jou op?

Filosofie

filos = zoon/vriend

sofia = wijsheid

Filosofen

• 'Vrienden van de wijsheid'
• Filosofen willen hun kennis en wijsheid uitbreiden

Filosofie als ... 

1. moed: de wereld vanuit een andere invalshoek bekijken

2. liefde voor (Grieks: filo) wijsheid (Grieks: sofia). .

3. Grote vragen. Zo had Immanuel Kant (1724-1804) er vier: 1. Wat kan ik weten? 2. Wat moet ik doen? 3. Wat mag ik hopen? 4. Wat is de mens?

4. Houding: verwondering

5. Traditie. Al meer dan 2500 jaar.

6. Moeder van de wetenschap. Grootste deel van de geschiedenis geen onderscheid tussen wetenschap en filosofie. Nog altijd bepaalt de filosofie de grenzen en de vragen van de wetenschap.

1724 - 1804 "Zelf nadenken!"

1. Wat kan ik weten? (Kennisleer)
Hoe leer je iets kennen?

2. Wat moet ik doen? (Ethiek)
Hoe leef je een goed leven?

3. Wat mag ik hopen? Metafysica
Waartoe zijn we er?
Heeft het leven een doel?

4. Wat is de mens?
(Wijsgerige Antropologie)
Hoe verschilt de mens van het dier?

Antropologie

• Verschillen mensen van dieren? 
• Ben je een lichaam? Of heb je een lichaam? En wat is het verschil?
• Kunnen computers denken? 
• Over dit soort vragen gaat het bij filosofische antropologie.
• Dit onderdeel van filosofie heeft veel te maken met psychologie en speelt een grote rol bij kunstmatige intelligentie. 

0

Kenmerken
van de filosofische vraag

Meerduidige vragen: open vragen met meerdere antwoorden

1.
Vragen vanuit verwondering

Vragen vanuit verwondering

2. Meerduidige vragen: open vragen met meerdere antwoorden

3. Fundamentele vragen: vragen over de hele werkelijkheid

Ethische vragen dus zoals:

Wat betekent liefde?

Hoe zou het moeten zijn in de wereld?

Is bescheidenheid goed of slecht?

Voor het onderzoeken van dergelijke vragen gaat het erom om verbeeldingsrijk, helder, logisch en moedig na te denken. Om dat te doen, dienen we eerst scherp onderscheid te maken tussen: beweringen, feiten, meningen, overtuigingen, geloof, waarheid en misschien persoonlijke waarheden. Geef eens een korte definitie van ieder woord.

Het nut van filosofie...
Waar kun je filosofen tegenkomen denk je?

Wat is jou nu bijgebleven als het belangrijkste kenmerk van filosofie?