Katheteriseren vrouw

• Verpleegkunde
• MBO
• Studiejaar 3

Verblijfskatheter bij de vrouw

Waar denk je aan bij katheteriseren?

Katherisatie

Blaaskatheterisatie is het inbrengen van een katheter in de urineblaas, zodat de blaas op kunstmatige wijze kan worden geledigd. Een blaaskatheter kan ook worden ingebracht om stoffen in de blaas te brengen. 

urinebuis 3-5 cm lang  loopt recht naar beneden

groter risico op blaasontsteking door bacteriën endeldarm

Urine retentie

• Niet-obstructieve urineretentie zijn onder meer:
  

Een beroerte

Vaginale bevalling

Letsel of trauma aan het bekken

Aangetaste spier- of zenuwfunctie door medicatie of narcose

Trauma waarbij de hersenen of het ruggenmerg beschadigd zijn geraakt

• Obstructief

Nier- of blaasstenen

Vergrote prostaat bij mannen

Kanker

Hoeveel soorten urinekatheters ken je?

soorten katheters

Verblijfskatheter

Eenmalige katheter

Suprapubis katheter

Nierkatheter = een katheter van nier naar blaas (nefrostomiekatheter) 

Soorten katheters en materialen

Silicone katheter

• glad materiaal, veel gebruikt, max 12 weken
• irriteert het slijmvlies minder en verstop minder snel

Latexkatheter

• vaak voorzien van een laagje hydrogel, ongeschikt voor mensen met een latexallergie, max 6 weken

Latex met siliconen katheter

• de silicone laag maakt het inbrengen makkelijker, ongeschikt voor mensen met latexallergie

PVC katheters

• stug materiaal, geschikt voor eenmalig gebruik

Blaaskatheteriseren is een...

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling

Welke indicaties zijn er om een katheter te plaatsen?

• onvoldoende ledigen van de blaas
• inbrengen van medicatie
• voor een operatie of onderzoek
• exact bijhouden van urine output
• afnemen urinekweek
• het bieden van comfort in de terminale/stervensfase
• huidschade door incontinentie die niet wil genezen

Indicaties

• precieze monitoring van urineoutput (in acute situaties zoals shock)
  
• langdurige chirurgische ingrepen, chirurgische ingrepen in urogenitaal gebied
• behandelingen waarbij grote hoeveelheden diuretica worden toegediend
• bepalen van urineresidu na spontane mictie
  
• afname van een urinekweek (bij incontinentie, verminderde contractiliteit van de blaasspier)
• toediening van een blaasspoeling

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Maatvoering: dikte katheter in Ch (Charriere) 

Glijmiddel

Meestal meerder functies;

• verdovend
• glijmiddel
• desinfecterend
• vult plooien

Drie groepen opvangsystemen

De nachtzak (bedzak). De nachtzak heeft een groot opvangvolume (gemiddeld 2 liter). Deze zak wordt met een ophangrekje aan het bed van de zorgvrager gehangen.

De dagzak (beenzak). Deze zak werkt prima bij zorgvragers die mobiel zijn. De dagzak kan onder de kleding worden gedragen.

Drie groepen opvangsystemen

• Het gesloten opvangsysteem. De katheter en de opvangzak vormen een gesloten afvoersysteem.
  
• Minimaliseert het risico op kathetergerelateerde urineweginfecties

heeft een terugslagklep, die voorkomt dat urine terugloopt van de zak in de slang kan een kraantje hebben, waardoor je minder vaak de urinezak hoeft te verwisselen

• Kan een urimeter hebben (een urimeter gebruik je wanneer je nauwkeurig moet meten hoeveel urine de zorgvrager per uur uitscheidt

Waarom hebben vrouwen een verhoogde kans op een blaasontsteking?

1. korte urinebuis
2. lange urinebuis
3. ontbreken prostaat
4. hormonen

Wat is de functie van glijmiddel?

1. desinfecterend
2. vult plooien
3. verdovend
4. soepeler inbrengen van de katheter

Welke is een eenmalige katheter?

1. 
2. 
3. 
4. 

Welke complicaties kunnen er optreden bij het plaatsen van een katheter?

wat was ook alweer de functie van de ballon?

Waar let je als verpleegkundige op bij een zv met een katheter?

Verwijderen van  blaaskatheter

zodra er geen indicatie meer is

1. Ballon legen (passief)

2. zorgvrager laten zuchten 

3. katheter verwijderen

4. 1e mictie binnen 8 uur

Als je een katheter verwijdert dan laat je de ballon leeglopen. Hoe doe je dat?

1. oefen je druk uit op de stamper
2. vult de spuit vanzelf
3. laat je de zv persen
4. laat je de zv hoesten

Wat is 1 nadeel van een verblijfskatheter?

1. risico op artritis
2. risico op spasme
3. risico op urethritis
4. risico op galstenen

De indicatie voor het inbrengen van een katheter bepaalt de soort katheter?

1. Niet waar
2. Waar
3. Beetje waar
4. Geen idee

Welke aandachtspunten zijn
belangrijk bij
een zorgvrager met een katheter?

Vragen?