Par. 3.3 Geloven en wetten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Leerdoelen opschrijven

3. Wat zijn filosofen? Noem een voorbeeld.

4. Hoe gingen Griekse wetenschappers denken en onderzoeken? Gebruik in je antwoord het begrip filosofie.

Klaar? Lees "Het verhaal van Odysseus" op blz. 56

Vorige les:

1. Hoe belangrijk waren goden in het leven van de Grieken?

2. Welke culturele eenheid was er onder de Grieken?

Studiewijzer

7/12 

11/12 SO par. 3.1 en 3.2

14/12 Par. 3.3 Geloven en wetten

18/12  Par. 3.3 Geloven en wetten

21/12 -

KERSTVAKANTIE

8-01 Par. 3.4 Strijden of sporten

11-01 Par. 3.4 Strijden of sporten

15-01 Extra 

Vanaf 17-01 TOETSWEEK 2

TOETSWEEK PERIODE 2

HOOFDSTUK 3 + historische vaardigeden

Programma

1. Uitleg par. 3.3

2. Leerdoelen antwoorden

3. Opdrachten maken en bespreken

4. Afsluiten

De Grieken hadden een polytheïstische godsdienst

Zeus, de oppergod en de god van de hemel. Bliksem en donderen.

Poseidon, zee.

Hades, het dodenrijk.

Apollo, kunsten, zoon van Zeus

Aphrodite, liefde

Ares. god van de oorlog

Nikè, overwinning

Etc... 

Wat is een mythe?

• Verhalen met een lesje. Het gaat over de goden, halfgoden, helden en gewone mensen.
• In de mythen hebben goden soms menselijke eigenschappen.
• Mythen werden gebruikt om de wereld te verklaren. 
• Ook in de kunst zagen goden er als mensen uit.
  

https:

Goden en mensen

• De belangrijkste goden woonden in de berg Olympos.
• De goden zorgden voor onbegrijpelijke verschijnselen in de natuur en samenleving, daarom was het nodig om de goden gunstig te stemmen.
• Ze bouwden tempels en organiseerden sportwedstrijden.

Griekse tempel

• In de tempel legden ze offers bij een altaar (offersteen waarbij of waarop offers worden gelegd).

Als je ziek werd, kon je offers brengen aan Asclepius, de god van genezing. De esculaapteken van Asclepius is nog steeds het symbool van artsen. 

Orakels

• Veel Grieken vroegen raad bij een orakel.
  
• 'Een orakel stond in contact met de goden'.
• Een plaats waar goddelijke uitspraken werden gedaan. 

Orakel van Delphi is het bekendste.

Culturele eindheid

• Spraken hetzelfde taal en hadden hetzelfde schrift.
• Hadden hetzelfde goden.
•  Op het gebied van onderwijs, denken en kunst waren er veel overeenkomsten.
• De mythen, sagen (heldenverhalen) en legenden (wonderlijke verhalen) droegen bij aan het gevoel van eenheid onder de Grieken.

Epos

• Twee belangrijke verhalen zijn opgeschreven door de dichter Homerus in de 8e eeuw voor Christus. 

1. De 'Illias' gaat over de Trojaanse oorlog en de held Achilles (ilias = Grieks voor Troje). Het verhaal gaat ook over goden. 
2. De 'Odyssee' gaat over de reis van Odysseus die hij maakt van Troje terug naar huis.

• Hier hebben gebeurtenissen een mythische verklaring: goden bepalen wat op de wereld gebeurt. 

Een epos is een lang verhaal in de vorm van een gedicht over mensen die heldendaden hebben verricht. 

Het nieuwe in het Griekse denken

• Griekse onderzoekers zochten verklaringen in de natuur en niet in de godsdienst. 

• Natuurkrachten zijn geen onvoorspelbare daden van goden, maar het gevolg van regels in de natuur. 

• Door onderzoek zouden de mensen die regels moeten leren kennen. 

Wetenschappelijk denken 

• Filosofie: in de tijd van de Grieken: alle wetenschappen. 
• Filosofen: wilde de wereld om hun heen met hun eigen verstand verklaren.
  
• Hun manier van denken leidde tot wetenschap.
  
• Onderzoeken bracht veel kennis op het gebieden als natuurkunde, wiskunde en sterrenkunde. 

Wat onderzochten de Grieken: filosofie

Filosofie: denken over grote levensvragen, dilemma's. Zoeken naar wijsheid.

• Socrates (ethiek) 
• Plato (politiek, ideale samenleving)
• Aristoteles (het doel van het leven. Leraar van Alexander de Grote)

Ook in onze tijd is belangrijk om vragen te stellen om problemen op te lossen. 

Wat onderzochten de Grieken? Geneeskunde

• Hippokrates, arts.
• 430 v. Chr., begin van de Peloponnesische oorlog, brak er een pestepidemie in Athene.
• Onderzocht het ziekteverloop van patiënten.
• Oorzaken en genezing lag niet meer bij de goden.  
• Betere hygiëne door het huis goed stoken, lijken verbranden en water koken voor het gebruik. 

Voorheen dachten de mensen dat natuurverschijnselen, ziektes, het leven en de dood plaatsvond wanneer de goden beledigden voelden. 

Wat onderzochten de Grieken: geschiedenis

• Herodotus probeerde kennis te verzamelen over de geschiedenis.
• Onderzocht de betrouwbaarheid van wat hij hoorde en las. 
• Hij ging mensen ondervragen, bronnen onderzoeken en argumenten wegen.

Hij wordt de vader van de geschiedschrijving genoemd.

Vaardigheden: feit en mening

Betrouwbaarheid van bronnen & Feit en mening

Antwoord de leerdoelen

3. Wat zijn filosofen? Noem een voorbeeld.

4. Hoe gingen Griekse wetenschappers denken en onderzoeken? Gebruik in je antwoord het begrip filosofie.

Chronologieopdracht Trojaanse oorlog

- Wat: In tweetallen het verhaal van Troje vertellen.

- Hoe: In duo’s werken. Samen naar de oplossing zoeken.

- Waarom: zo leer je een logisch verhaal op volgorde van tijd maken,

samenwerken en het verhaal achter de Trojaanse oorlog

Tijd: 15 minuten, daarna bespreken

De duo's met het juiste volgorde, wint!