zelfstandig werkwoord hulpwerkwoord en koppelwerkwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Opdracht in tweetallen:

Bepaalde werkwoorden kun je NIET uit de zin weghalen. Welke?

1. Ik ben naar school gefietst.

2. We hebben met elkaar overlegd.

Opdracht:

Noteer welke werkwoorden uit zin 1 en 2 je echt NIET weg kunt laten.

Noteer welke werkwoorden uit zin 1 en 2 je WEL weg kunt laten.

Fluister met elkaar. 

Je mag de zin en de werkwoorden aanpassen, maar GEEN woorden toevoegen.

Opdracht bespreken:

Bepaalde werkwoorden kun je NIET uit de zin weghalen. Welke?

1. Ik ben naar school gefietst.

    Ik fiets naar school. (ben kun je weglaten = hww, fietsen = zww)

2. We hebben met elkaar overlegd.

    We overleggen met elkaar. (hebben kun je weglaten = hww, overleggen =   

    zww)

Je mocht de zin en de werkwoorden aanpassen, maar GEEN woorden toevoegen.

Lesdoelen:

- Je kunt het zelfstandig werkwoord herkennen.

- Je kunt het hulpwerkwoord herkennen in de zin.

- Je kunt het koppelwerkwoord herkennen in de zin.

Keuze:

1. Je doet mee met de klassikale uitleg en gaat daarna aan de slag met de opdrachten

2. Je gaat direct zelf aan de slag: bekijkt het instructiefilmpje/ leest de uitleg van 3.8 zelfstandig werkwoord, hulpwerkwoord en koppelwerkwoord en maakt daarna de opdrachten.

Gebruik deze les ook:

> 1 woordsoorten die je dit jaar moet kennen

> Studiewijzer periode 3

hww, zww of kww?

hww = kun je altijd uit de zin halen

zww = het belangrijkste werkwoord van een WG

kww = het belangrijkste werkwoord van een NG

                                                                     zelfstandig ww

                                belangrijkste

                                          werkwoord

                                                                      koppelww

werkwoord dat je weg kunt laten

                               hulpwerkwoord

Hulpwerkwoorden...

- Hww-den staan nooit in hun eentje in de zin.

- Er staat dus altijd een zww of een kww bij.

- Je kunt een hww altijd uit de zin halen zonder dat de betekenis van de zin verandert.

- Er kunnen meerdere hulpwerkwoorden in de zin staan.

Iemand DOET iets

- zelfstandig ww

- hulpwerkwoord

Iemand IS iets

- koppelwerkwoord

- hulpwerkwoord

Zww of Kww?

Zww is het belangrijkste werkwoord in de zin waarin iemand of iets wat DOET.

Kww is het belangrijkste werkwoord in de zin waarin iemand of iets wat IS.

Kww?

Er zijn er een paar: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen. 

Hoe weet je of een werkwoord écht een koppelwerkwoord is? Dan stel je de vraag:

Wie/wat + pv + ow + andere werkwoorden

1. De vrolijke overbuurman is altijd aardig tegen ons. 

Wie/ wat + is + de vrolijke overbuurman? = aardig (iemand/iets IS iets)

Let op:

1. Staat er één werkwoord in de zin (pv) dan kan dat een koppelwerkwoord zijn als het een van bovenstaande werkwoorden is.

2. Staan er meerdere werkwoorden in de zin, dan is de pv NOOIT een koppelwerkwoord, maar een hww.

Aan de slag!

* Maak H3 zww, hww, kww.

* Overleg/vraag rustig indien nodig.

* Sla de steropdrachten eventueel over.

* Eind van de les kan alles af zijn.

Klaar?

Werk door aan H4 t/m H6 woordsoorten.

Werk door..:

* Zelfstandig en stil.

* Maak H4 zww, hww en kww.

* Overleg/vraag rustig indien nodig.

* Sla de steropdrachten eventueel over.

* Eind van de les kan alles af zijn.

Klaar?

Werk door aan H4 t/m H6 woordsoorten.

Werk door..:

* Maak H4 zww, hww en kww.

* Overleg/vraag rustig indien nodig.

* Sla de steropdrachten eventueel over.

* Eind van de les kan alles af zijn.

Klaar?

Werk door aan H4 t/m H6 woordsoorten.

zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?

Ik heb gegeten
heb = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord
3. koppelwerkwoord

We hebben met elkaar gewandeld.
gewandeld = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord
3. koppelwerkwoord

Igor kan mooi zingen.
kan = ...

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Igor kan mooi zingen.
zingen = ...

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Sarah is dokter geworden.
is = ...

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Sarah is dokter geworden.
geworden = ...

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Ik begrijp de hulpwerkwoorden en zelfstandige werkwoorden!

1. Ja
2. Nee
3. Bijna!

Ik begrijp de koppelwerkwoorden!

1. Ja
2. Nee
3. Bijna!