KA 38 totalitaire staten Verdiepingsopdracht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

KA 38 totalitaire staten Verdiepingsopdracht

Leerdoelen:

-Kenmerken van totalitaire staat kunnen noemen

-Kenmerken van een totalitaire staat kunnen herkennen en benoemen.

-Kenmerken van totalitaire ideologieën kunnen herkennen en benoemen.

Kenmerken totalitaire staat

• 1 partij met 1 sterke leider
• Propaganda en censuur
• Terreur en onderdrukking
• Geen democratische rechtsstaat
• Beperking individuele vrijheden

Voor meer uitleg zie uitlegfilmpje Jort over totalitaire staten.

= burgers kiezen volksvertegenwoordigers + rechten van burgers worden beschermd door wetten

Communisme in de SU

• Staatsgeleide economie (collectivisatie in landbouw - 5 - jarenplannen in industrie)
• Propaganda
• Censuur
• Onderdrukking
• Leiders: Lenin en Stalin (1928-1953)  

Fascisme

• Extreem-rechts
• Sterk nationalisme
• Anti-beweging: Tegen democratie, communisme, kapitalisme 
• Verheerlijking geweld, oorlog, actie
• Sterke leider
• Niet intellectueel: voelen, geloven niet denken ... 

Nationaal-socialisme

Idem kenmerken fascisme  +  zeer racistisch 

Hitler  1933 aan de macht. 

- Nazificatie en gelijkschakeling (alles onder controle van de nazi's)

-Opbouw van een "volksgemeenschap": er is alleen plaats voor Duitsers die voldoen aan eisen nazi's (Arisch-trouw Hitler)

Hierna vind je een aantal bronnen over totalitaire staten.

1. Noteer per bron welke kenmerken van een totalitaire staat je herkent en waarom. 

2. Noteer de kenmerken van de betreffende ideologie (communisme-fascisme-nationaal-socialisme) in het filmpje.

Leg uit dat onderstaande maatregel past bij een totalitair regime (1p)

Luise Solmitz is getrouwd met Franz Solmitz, die van Joodse afkomst is. Zij schrijft in 1938 over een maatregel van het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken:

 

's Avonds kwam de klap die we al verwachtten. Franz werd wit en stil, en toen vertelde hij het nieuws: Duitsers mogen alleen nog Duitse voornamen hebben, waaronder een paar uit een buitenlandse taal. Maar Joden moeten een Joodse voornaam hebben – zoals ik al had voorspeld: "Kijk uit", heb ik gezegd, "ze zullen het gewoon verplicht stellen." En dat is nu gebeurd. En het zijn geen namen als Jonah, Joshua, Benjamin maar afschuwelijke namen, sommige onherkenbaar en andere beledigend. Joden als Franz die al een voornaam hebben moeten er een tweede aan toevoegen: mannen moeten de naam Israel toevoegen en vrouwen de naam Sarah. Ik weet niet wat ik hierop moet zeggen. Op alle officiële correspondentie moet de tweede voornaam worden vermeld – dat betekent ook in het telefoonboek, bij de gemeente en op je bankrekening.

Leg uit dat onderstaande maatregel past bij een totalitair regime! (1p)

's Avonds kwam de klap die we al verwachtten. Franz werd wit en stil, en toen vertelde hij het nieuws: Duitsers mogen alleen nog Duitse voornamen hebben, waaronder een paar uit een buitenlandse taal. Maar Joden moeten een Joodse voornaam hebben – zoals ik al had voorspeld: "Kijk uit", heb ik gezegd, "ze zullen het gewoon verplicht stellen." En dat is nu gebeurd. En het zijn geen namen als Jonah, Joshua, Benjamin maar afschuwelijke namen, sommige onherkenbaar en andere beledigend. Joden als Franz die al een voornaam hebben moeten er een tweede aan toevoegen: mannen moeten de naam Israel toevoegen en vrouwen de naam Sarah. Ik weet niet wat ik hierop moet zeggen. Op alle officiële correspondentie moet de tweede voornaam worden vermeld – dat betekent ook in het telefoonboek, bij de gemeente en op je bankrekening.

Kenmerken totalitaire staat

• 1 partij met 1 sterke leider
• Propaganda en censuur
• Terreur en onderdrukking
• Geen democratische rechtsstaat
• Beperking individuele vrijheden

= burgers kiezen volksvertegenwoordigers + rechten van burgers worden beschermd door wetten

Deze brief laat zien dat Duitsland in 1933 op weg is naar een totalitaire staat.

2p Ondersteun deze interpretatie met een voorbeeld uit de brief.

Het is toch afschuwelijk! Duitsland is aan een groot gevaar ontsnapt! Godzijdank dat we zo'n energieke regering hebben. Eergisteravond hoorden we het zakelijke bericht over het communistische plan voor een burgeroorlog. Gewoon onvoorstelbaar wat er had kunnen gebeuren.  Maar nu gaat het hard tegen hard. De communisten moeten weg, evenals de marxisten. Göring (nazi-minister Binnenlandse Zaken) zei gisteren in een toespraak: "Als het buitenland vindt dat we te hard tegen de communisten optreden, dan mag het buitenland dat beestachtige tuig bij zich nemen." De redacteur van Vorwärts is gearresteerd omdat hij tegen de buitenlandse pers heeft gezegd dat de nationaalsocialisten weleens zélf de Rijksdag konden hebben aangestoken. Daar word je gewoon sprakeloos van. Maar nu hoef je niet meer verbaasd te zijn dat er in de buitenlandse pers altijd van die verkeerde berichten over de nationaalsocialisten verspreid werden.

Voor welk gevaar wil de tekenaar waarschuwen? 

LEERPLEIN

Maak examentraining hfd 9: 1 + 3 + 4 + 5 

Extra: 7 tm 9 

of www.eindexamensite.nl (onderwerp: tijdvak 9)

Extra opdracht

Lees het artikel over Poetin via de link in de volgende dia.

1. Hoe zou je de nieuwe ideologie van Poetin/Trump/extreem-rechts in Europa samenvatten?
2. Welke kenmerken van totalitarisme herken je in deze 'beweging'?

https: