3.3: Op weg naar kiesrecht voor iedereen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Op weg naar kiesrecht voor iedereen

De vorige les:

• Ik weet hoe Nederland tussen 1815 en 1848 werd bestuurd;
• Ik weet waarom er in 1848 een nieuwe grondwet kwam
• Ik weet wat er in het bestuur veranderde in 1848

Planning

• Censuskiesrecht
• Socialisme
• Vrouwen eind 19e eeuw
• Feminisme
• Algemeen kiesrecht
• Aletta Jacobs/ video opdracht

Als we iets willen vragen, steken we onze hand op

Leerdoelen

• Je weet wie Aletta Jacobs is en wat ze heeft betekend voor  vrouwen in Nederland.
• Je weet hoe NL van censuskiesrecht naar algemeen kiesrecht is gegaan.
• Je kunt uitleggen wat liberalisme en socialisme betekenen.

Censuskiesrecht

• Vanaf 1848 was Nederland een parlementaire democratie.
• Censuskiesrecht: Alleen inwoners die een minimaal bepaald bedrag aan belasting konden betalen mochten stemmen.
• In Nederland mochten in 1848 alleen mannen stemmen.

Liberalisme:

• Politieke stroming die opkomt voor zoveel mogelijk vrijheid voor de burgers.

• Scheiding van kerk en staat

• Overheid hoort zich niet te bemoeien met de economie

Socialisme:

• Politieke stroming die opkomt voor de gelijkheid in de samenleving.

• Tegen de uitbuiting van fabrieksarbeiders.
  

• Er horen sociale wetten te zijn die arbeiders zouden beschermen.

En nu aan de slag:

Maken: Opgave 1 t/m 6 van bladzijdes 38 en 39

Handboek: bladzijdes 53 t/m 55

Algemeenkiesrecht

• Vanaf 1917 krijgen alle mannen kiesrecht.
• Vanaf 1917 krijgen vrouwen passief kiesrecht (ze mogen gekozen worden).
•  Vanaf 1919 krijgen ook vrouwen actief kiesrecht (ze mogen zelf stemmen).
• In 1922 stemmen vrouwen voor het eerst in de politiek.

Vrouwen eind 19e eeuw

• Vrouwen kregen minder betaald voor hetzelfde werk. 
• Ook moesten ze zorgen voor de kinderen en het huishouden.
• Een vrouw mocht niet beslissen wat ze met haar geld deed.
• Vrouwen mochten ook niet stemmen.

Feminisme

• Beweging die in de 19e eeuw opkwam voor de rechten van vrouwen. 
• De opkomst van feminisme eind 19e eeuw wordt de Eerste Feministische Golf genoemd.
• De Tweede Feministische golf is in 1965-1985 

Wat wilde Aletta Jacobs worden?

1. Advocaat
2. Rechter
3. Dokter
4. Politicus

Wat mochten vrouwen wel aan het eind 19e eeuw?

1. In de politiek werken.
2. Studeren op een universiteit.
3. Zorgen voor het huishouden.
4. Beslissen over het geld dat zij verdienden.

Waar streed Aletta Jacobs haar hele leven lang voor?

1. Betere gezondheidszorg.
2. Lagere belastingen voor vrouwen.
3. Zij streed voor het liberalisme.
4. Gelijke rechten voor vrouwen.

Aan wie schreef Aletta Jacobs een brief om aan de universiteit te mogen studeren?

1. Thorbecke
2. Koning Willem II
3. Karl Marx
4. Koning Willem III

Waar stond Thorbecke om bekend? (denk aan de vorige les)

1. Het schrijven van de grondwet van 1815
2. Hij was gouverneur over Nederlands-Indië
3. Het schrijven van de grondwet van 1848
4. Hij heeft een einde gemaakt aan slavernij.

Wat deed Aletta Jacobs twee keer per week?

1. Ze gaf een gratis spreekuur voor vrouwen.
2. Ze sprak in een zaal over het verkrijgen van gelijke rechten.
3. Ze hielp bij een voedselbank voor arme mensen.
4. Ze schreef brieven aan de Eerste en Tweede Kamer.

Waar schreef Aletta Jacobs voor het eerst een boek over?

1. Over de geschiedenis van het feminisme.
2. Over haar eigen leven.
3. Het mannelijk lichaam.
4. Het vrouwelijk lichaam.

Wanneer kregen vrouwen kiesrecht in Nederland

1. 1917
2. 1918
3. 1919
4. 1920

Waar streed de VVK voor?

1. Vrouwenkiesrecht.
2. Afschaffing van kinderarbeid
3. Afschaffing van slavernij.
4. Verlaging van de belasting voor censuskiesrecht.

Wanneer mochten vrouwen voor het eerst stemmen?

1. 1920
2. 1922
3. 1924
4. 1932

Je maakt nu:

Alle resterende opgaven van Paragraaf 3.3: Op weg naar kiesrecht voor iedereen.
Dit vind je op bladzijde 38 en 39.