VERSIE 2
1 / 42
Lesduur is: 50 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Slide 1. Inleiden van de les. Je gaat vandaag een quizmodule doen met de leerlingen, waarin jullie samen clips gaan bekijken en muziek gaan bespreken.
Slide 2 - Tekstslide
Slide 2. In deze les gaan jullie muziek luisteren en video’s bekijken van een groep uiteenlopende muzikanten: zowel Nederlands als internationaal. Muziek is vaak een vorm van amusement (het zorgt voor plezier – muziek vermaakt je), maar kan tegelijkertijd een maatschappelijke of politieke boodschap overdragen. Muziek is dan ook engagement.
Vandaag is de keuze aan de leerlingen: zijn de liedjes in deze les vermaak of protest? Met hun device kunnen leerlingen straks voor ‘vermaak’ of ‘protest’ kiezen: geef aan dat ze hier wel goed over na moeten denken, want ze moeten hun keuze ook kunnen beargumenteren!
[EXTRA UITLEG Relatie tussen deze dimensie en CKV
In kunst en cultuur is het niet altijd mogelijk (en/of de bedoeling) om duidelijke scheidslijnen aan te brengen tussen het ene en het andere. Kan een kunstwerk zowel amusement als engagement zijn? Kun je kunst en amusement altijd onderscheiden? Vinden we kunst meer (of minder) waard dan amusement? En als dat het geval is, waarom eigenlijk?]
Slide 3 - Video
Slide 3 (interactieve video met quizvraag). Kendrick Lamar – Alright (2015) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
Kendrick Lamar | Alright (2015)
Vind je de muziek/clip van Kendrick Lamar vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 4 - Quizvraag
Slide 4 (quizvraag). Leerlingen kunnen met hun device de QR-code op het scherm scannen of de pincode invullen op lessonup.app. Dan komen zij in de omgeving terecht waar ze kunnen deelnemen aan de les.
[4:11] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van Kendrick Lamar A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 5 - Tekstslide
Slide 5. Alright van Kendrick Lamar kan vermaak zijn om verschillende redenen: bijvoorbeeld omdat je van hiphop houdt, omdat je de beat vet vindt of omdat de lyrics je aanspreken.
Maar het nummer valt ook zeker onder protest: Kendrick Lamars muziek speelt een belangrijke rol in de Black Lives Matter (BLM) beweging. Weten jullie waar BLM voor staat? De beweging is in de Verenigde Staten ontstaan als reactie op het politiegeweld tegen Afro-Amerikanen, met de Burgerrechtenbeweging (jaren ‘50/’60) als belangrijke voorloper. De beweging werd actief nadat burgerwacht George Zimmerman in 2013 werd vrijgesproken voor de dood van de 17-jarige Trayvon Martin.
Het nummer is door de BLM een lijflied geworden: een nummer dat misstanden aan de kaak stelt. Alright is duidelijk gewijd aan het politiegeweld tegen zwarte Amerikanen: and we hate po-po / wanna kil lus dead in the street fo sho’. Tegelijkertijd draagt het nummer ook een boodschap van hoop uit: we gon’ be alright. Tijdens protesten wordt deze zin vaak door deelnemers gescandeerd.
Slide 6 - Video
Slide 6 (video). Video afspelen van een menigte die tijdens een protest Alright zingt. Fragment staat automatisch ingesteld.
Slide 7 - Video
Slide 7 (interactieve video met quizvraag). Bente & Maan – Nee is Nee (2021) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
Slide 8 - Tekstslide
Slide 9 (met hotspot). Klik op de hotspot (het icoontje met tekstwolkje) om een deel van de lyrics te tonen.
Nee is nee, je hebt geen kans | Welk deel versta je niet? | Ik ben alleen maar aan het rennen
Kan je dat niet zien? | Denk je nou echt dat je dit kan, ik ben privégebied | Laat me met rust, ik ken je niet | Ik heb je niets gevraagd
Bespreek met leerlingen een stukje van de tekst en het thema van het nummer. Denk aan vragen als: Wat willen Maan en Bente zeggen met dit nummer? Wat voor situaties zouden ze kunnen bedoelen? Herkennen leerlingen de tekst?
Bekijk daarna samen met de video die Maan op haar Instagram plaatste na het uitbrengen van Nee is Nee.
Belangrijke punten uit Maans video:
• Het nummer is ontstaan nadat Bente en Maan hun eigen ervaringen met grensoverschrijdend gedrag met elkaar deelden – ook hun vriendinnen bleken dezelfde dingen te hebben meegemaakt.
• Met het nummer willen ze luisteraars inspireren om grenzen aan te durven geven.
• Heel belangrijk: als je nee hoort, dan moet je ook naar nee luisteren.
Bente & Maan | Nee Is Nee (2021)
Vind je de muziek/clip van Bente & Maan vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 9 - Quizvraag
Slide 8 (quizvraag). [1:55] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van Bente & Maan A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 10 - Video
Slide 10 (interactieve video met quizvraag). Sophie Straat – Wat is het kut om agent te zijn (2021) afspelen. Klik op ‘Bekijken op YouTube’ om de video af te spelen (bepaal zelf hoe lang je de clip wilt laten zien, ga dan terug naar de Lessonup presentatie).
Sophie Straat | Wat is het kut om agent te zijn (2021)
Vind je de muziek/clip van Sophie Straat vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 11 - Quizvraag
Slide 11 (quizvraag). Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van Sophie Straat A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 12 - Tekstslide
Slide 12. Leerlingen vragen: herkennen jullie de melodie van het liedje van Sophie Straat? Video van Fleetwood Mac – Everywhere (1987) afspelen. De artiest gebruikt de kracht van een bekend nummer/melodie om haar boodschap over te brengen.
Slide 13 - Tekstslide
Slide 13. Wat de artiesten zelf over het nummer hebben gezegd (zie quote op slide).
Bepaal wat je met leerlingen bespreekt: het thema politiegeweld, de manier van het probleem aankaarten in muziek (bij Sophie Straat dus met een grote dosis ironie) of misschien hoe en door wie muziek ingezet wordt.
Achtergrondinformatie: Afkomstig uit interview: Zangeres van het levenslied Sophie Straat en haar producer Wieger Hoogendorp brachten eind 2021 het nummer ‘Wat is het kut om agent te zijn’ uit. Op de melodie van ‘Everywhere’ van Fleetwood Mac zingt Sophie over politiegeweld. ‘Het lag al een tijdje op de plank. We hebben het geschreven naar aanleiding van de Black Lives Matter-demonstraties in 2020’, vertellen Sophie en Wieger via Zoom – de twee zijn zo op elkaar ingespeeld dat ze geregeld elkaars zinnen afmaken. ‘De directe aanleiding om het uit te brengen was het buitensporige politiegeweld bij het woonprotest in Rotterdam. Daarna zijn ook de wappies met het nummer aan de haal gegaan, maar daar willen we het liefst zo ver mogelijk vandaan blijven.’
YouTube toont inmiddels een waarschuwing als je het nummer wil bekijken, en Sophie ontving veel haatreacties (‘linkse kankerhoer’). ‘Het gaat ons om het bevragen van het systeem’, leggen de muzikanten uit. ‘De politie ontwikkelt zich steeds meer in Amerikaanse richting. Nu krijgen agenten ook tasers. Heel eng. Daarover willen we het gesprek op gang brengen.’
Sophie Straat zingt over onderwerpen als het feminisme, gentrificatie en woningnood. Geëngageerde muziek die goed aansluit bij deze tijd waarin mensen weer vaker de straat op gaan. ‘Ik kom uit een links nest’, vertelt Sophie. ‘Het is mooi dat die tijd weer terugkomt.’ Wieger: ‘De protesten gaan ook over onderwerpen die iedereen aangaan. Door de woningnood is iedereen de lul, ook de agent die geen huis in Amsterdam meer kan krijgen.’
+ Ook haar nieuwste single “Wat is het kut om agent te zijn” is er één met een scherp maatschappelijk randje, al verpakt ze die wel opnieuw in een dolle, ironische feestmix. Je hoeft dan ook geen literaire held te zijn om te beseffen dat Straat dit met een vette, ironische knipoog bedoelt. Actueel mikpunt van dienst: het buitensporige politiegeweld in NL. Met ‘Ben jij er nou om te helpen of om iemand dood te slaan’ windt Straat er geen doekjes om, al verpakt ze haar kritische boodschap wel bewust in de vrolijke twinkelmelodie van Fleetwood Mac’s “Everywhere”, wat voor een bijzonder komisch, maar doeltreffend effect zorgt. Met die ironische combinatie van komedie en kritiek slaagt Straat zowaar weer lekker in haar opzet en brengt ze meteen sfeer in huis.
Slide 14 - Video
Slide 14 (interactieve video met quizvraag). Kid Kapichi ft. Bob Dylan – New England (2022) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
Kid Kapichi ft. Bob Vylan | New England (2022)
Vind je de muziek/clip van Kid Kapichi vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 15 - Quizvraag
Slide 15 (quizvraag). [0:31] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van Kid Kapichi A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 16 - Video
Slide 16 (interactieve video met woordweb). Videoclip begint weer vanaf 3:27 te spelen tot 3:37.
Waar denk jij dat New England over gaat? (meerdere thema's mogelijk als antwoord)
Slide 17 - Woordweb
Slide 17 (woordweb). [3:36] Interactief woordweb verschijnt op het scherm en leerlingen kunnen meedoen via hun device. Ze krijgen de vraag: Waar denk jij dat New England over gaat? (meerdere thema’s mogelijk als antwoord). Leerlingen laten invullen – de antwoorden verschijnen ook op het digibord. Bespreek enkele antwoorden met de klas.
Slide 18 - Tekstslide
Slide 18 (met hotspots). Drie thema’s uit het nummer kun je uitlichten met behulp van de hotspots in de presentatie. Door erop op te klikken verschijnt er een afbeelding en uitleg.
Thema 1. Superioriteit. Kid Kapichi behandelt in hun nummer verschillende voorbeelden van hoe Engeland haar eigen ‘grootsheid’ viert, terwijl je overal in Engeland dingen uit andere culturen vindt. Voorbeelden die genoemd worden: Duitse auto’s, Japanse sushi. Oftewel: het typische Engeland bestaat niet zonder invloeden van buitenaf. Later in het nummer volgen wel ‘echte Britse dingen’ (dubbeldekker bus, bolhoed, Bob de Bouwer etc.).
Stukje songtekst: Welcome to the new world, the new England | Come witness the greatness of Britain | Driving around in a German car | Stop for lunch in a sushi bar.
Thema 2. Onverschilligheid. Kid Kapichi zingt over de onverschilligheid van de Britten als het gaat om hun land, hun politiek, de houding tegenover ‘buitenstaanders’. Is het een kwestie van niet kunnen of niet willen veranderen vraagt de band zich af.
Stukje songtekst: Is it you can’t change | Or that you won’t change?
Thema 3. Brexit. Een belangrijk thema in dit nummer is de Brexit en Kid Kapichi steekt niet onder stoelen of banken dat zij daar geen voorstander van zijn. In de outro roepen ze: You ain’t shut them out | You just locked us in. Oftewel; je houdt ‘buitenlanders’ niet buiten de grenzen, maar je hebt ervoor gezorgd dat wij hier opgesloten zitten.
Slide 19 - Video
Slide 19 (interactieve video met quizvraag). Froukje – Groter Dan Ik (2020) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
Froukje | Groter dan ik (2020)
Vind je de muziek/clip van Froukje vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 20 - Quizvraag
Slide 20 (quizvraag). [0:54] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van Froukje A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 21 - Tekstslide
Slide 21. Bespreek in de klas: wat wil Froukje vertellen met haar song? Vraag leerlingen naar hun mening. In de volgende slide vind je wat Froukje er zelf over zegt – dan kun je de antwoorden van leerlingen daarmee vergelijken.
Slide 22 - Tekstslide
Slide 22 (met hotspot). Froukjes Instagrampost: “Het klimaatprobleem is groter dan ik. Ik ben niet het meesterbrein, de held of de redder in nood, die de oplossing gaat bieden. Dat is wat ik altijd dacht, terwijl ik de verontrustende berichten over ons klimaat de afgelopen jaren voor mijn ogen steeds scherper zag worden. Het is comfortabel om problemen waarvan je denkt dat je ze niet kan oplossen te negeren, om in stilte te hopen dat iemand anders ons redt, en op tijd.
Ik had gelijk. Ik ben niet het meesterbrein, en zeker geen held, maar ik wil wel iemand zijn met hoop en met de juiste mindset. En hoop en de juiste mindset liggen voor het grijpen. Het begint met je open te stellen voor verandering in jouw leven. Ik kan hier een waslijst neer gaat etten met tips om je CO2-uitstoot te verminderen, maar deze tips zijn niet verder van je verwijderd dan deze Instagram-post. Ik ben zelf ook niet heilig, er is veel dat ik beter zou kunnen doen, maar kleine veranderingen maken samen het grote verschil. Ik wil niet belerend zijn, of de held spelen. Ik wil een gesprek verder openen. En het is niet gezellig om je vrienden te vragen wat zíj doen voor het klimaat, maar het is nodig. Want dit gaat om ónze toekomst, die er zomaar eens heel anders uit zou kunnen zien dan we altijd hebben gedacht. Denk er in ieder geval eens over na. Het klimaatprobleem is groter dan ik, maar niet groter dan wij.”
--> Klik op de hotspot voor een samenvatting: Het klimaat probleem is gigantisch. Het lijkt alsof je niets kunt doen, maar alle kleine beetjes helpen – dan maken we samen het verschil!
Slide 23 - Video
Slide 23 (interactieve video met quizvraag). Childish Gambino - This is America (2018) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
Childish Gambino | This is America (2018)
Vind je de muziek/clip van Childish Gambino vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 24 - Quizvraag
Slide 24 (quizvraag). [01:25] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van Childish Gambino A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 25 - Tekstslide
Slide 25 vervolg (video). Videoclip speelt verder tot 1:59. Dan verschijnt de slide over het thema wapengebruik. In zijn clip komt Childish Gambino vrolijk dansend een ruimte binnen waar een gospelkoor staat te zingen. Hij krijgt een wapen toegeworpen, waarna hij zonder twijfel het hele koor neerschiet. Met dit stuk speelt hij in op de Charleston Church shooting die op 17 juni 2015 plaatsvond: een white supremacist van 21 bezocht toen een Bijbelstudie in een Afro-Amerikaanse kerk, waarna hij de aanwezigen doodde. Een verschrikkelijke gebeurtenis, waar Childish Gambino nu op expliciete wijze naar verwijst.
Slide 26 - Tekstslide
Slide 26 vervolg (video en GIF). Videoclip speelt verder tot 2:28. Daarna doorklikken naar slide. In de GIF is een moment uit het begin van de clip te zien, waar Childish Gambino door zijn benen zakt en met gestrekte arm een wapen op een zittende persoon met zak over het hoofd richt.
De grootse bewegingen die Childish Gambino maakt zouden mede afgeleid zijn van de danspassen van Jim Crow, een typetje van een Amerikaanse zwarte slaaf waarmee de Amerikaanse entertainer Thomas Rice optrad rond 1830. Hij gebruikte deze racistische karikatuur in zogenoemde minstrel shows. Dat zijn voorstellingen waarbij witte acteurs hun gezicht zwart schminken en zwarte stereotypes nadoen, oftewel blackface.
Slide 27 - Tekstslide
Slide 27 (GIFs). Deze twee schietmomenten in de videoclip laten niet alleen afschuwelijk geweld zien, maar is tevens kritiek op de manier waarop wapens gezien worden in de Verenigde Staten. Welk verschil zien jullie in hoe de wapens en slachtoffers worden behandeld? Bespreken met de klas.
Het wapen waarmee Gambino de man doodschoot, wordt met meer respect behandeld dan het lijk. Waar het pistool wordt gewikkeld in een zijden doekje en wordt meegenomen door een kind, wordt het lijk respectloos weggesleept. Daarmee kaart Childish Gambino het wapenbeleid in de VS aan.
Slide 28 - Video
Slide 28 (interactieve video met quizvraag). WIES – Bandje (2022) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
WIES | Bandje (2022)
Vind je de muziek/clip van WIES vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 29 - Quizvraag
Slide 29 (quizvraag). [0:57] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van WIES A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 30 - Video
Slide 30 (interactieve video met quizvraag). Fragment staat automatisch ingesteld. Kijk met leerlingen het stukje van de persconferentie waarin Mark Rutte zei: “Dit is ook een ongelooflijk grote teleurstelling voor de sectoren die nog niet open gaan. (…) De culturele sector. (…) Maar je kunt dus wel gewoon oefenen met je bandje.” Dit fragment heeft WIES ook opgenomen in de intro van hun nummer.
Wat vinden jullie ervan dat Mark Rutte het woord "bandje" gebruikte?
😒🙁😐🙂😃
Slide 31 - Poll
Slide 31 (emojivraag). [4:34] Interactieve emojivraag verschijnt: Wat vinden jullie ervan dat Mark Rutte het woord “bandje” gebruikte? Helemaal links = totaal niet mee eens. Helemaal rechts = hartstikke goed.
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Bespreek met de leerlingen wat zij van de houding van de regering tegenover cultuur vinden, tijdens de coronamaatregelen maar ook daarbuiten.
Slide 32 - Tekstslide
Slide 32. Jeanne, de frontvrouw van WIES, zegt hierover: “Het zijn gewoon dat soort uitspraken (…) die voor een kunstenaar het gevoel geven dat je gewoon totaal niet serieus wordt genomen. Alsof het een baantje is, alsof het iets is wat je er gewoon bij doet voor de lol, alsof het je hobby is.”
Het gevoel niet serieus genomen te worden leidde tot het schrijven van een protestlied.
Slide 33 - Video
Slide 33 (interactieve video met quizvraag). THE CARTERS – APESHIT (2018) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
The Carters | APESHIT (2018)
Vind je de muziek/clip van The Carters vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 34 - Quizvraag
Slide 34 (quizvraag). [0:57] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van The Carters A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 35 - Tekstslide
Slide 35 (met hotspot). Beyoncé zit in de videoclip op de grote trappen van het Louvre voor een beeld met de naam Niké van Samothrake. Vraag aan leerlingen: wie weet wie Niké is? Niké is in de Griekse mythologie de godin van de overwinning, en wordt meestal afgebeeld als jonge gevleugelde vrouw. Wanneer je op de hotspot klikt, verschijnt er een foto.
Beyoncé plaatst zichzelf in een soortgelijke outfit (een groot wit gewaad) voor dit beeld, en wordt daarmee dus ook Niké: ze laat zien dat ze het gemaakt heeft.
De tekst op dat moment: Gimme my check, put some respek on my check | Or pay me in equity (Pay me in equity) | Watch me reverse out of debt (Skrrt) | He got a bad bitch, bad bitch | We livin' lavish, lavish | I get expensive fabrics | I got expensive habits.
Slide 36 - Tekstslide
Slide 36 (met hotspots). Onmisbaar is de opening van de clip voor misschien wel het beroemdste kunstwerk ter wereld: welk schilderij is dit? De Mona Lisa van Leonardo da Vinci. Klik op linker hotspot – in 2014 gingen de twee ook al op de foto recht voor de Mona Lisa en plaatsen deze foto op Instagram. Zo dichtbij en in alle rust dit werk bekijken: dat zit er voor de ‘gewone mens’ niet in. Klik op rechter hotspot – zo ziet een gemiddelde dag in het Louvre eruit. Voor de Carters gelden de veiligheidsregels niet: er zijn zelfs foto’s waar Jay-Z samen met Blue vlak voor het werk staat (achter de veiligheidsbalk). Vraag aan leerlingen: waarom kiezen Jay-Z en Beyoncé ervoor om zich op deze manier met dit specifieke werk te laten filmen?
De Carters plaatsen zich dus recht naast het beroemde werk, en kijken in hun clip recht de camera in alsof ze zelf geportretteerd worden. Ze staan er niet bij als bewonderaars van het portret, eerder alsof ze zelf ook een kunstwerk zijn. De Mona Lisa is misschien wel het meest invloedrijke witte portret ter wereld – Beyoncé en Jay-Z behoren tot de meest invloedrijke zwarte muzikanten. Ze nemen hun plek in als succesvolle zwarte mensen in een dominerend wit museum: ook zij behoren tot de absolute top.
Mona Lisa van Leonardo da Vinci: Misschien wel het meest beroemde portret ooit. De Carters plaatsen zich voor dit portret en nemen zo hun plek in als zwarte mensen in een dominerend wit museum. Zij behoren ook tot de absolute top.
Wat willen Beyoncé/Jay-z met APESHIT vertellen?
Slide 37 - Open vraag
Slide 37 (invulvraag). Interactieve invulvraag verschijnt: Wat willen Beyoncé/Jay-Z met APESHIT vertellen? Leerlingen vullen hun antwoorden in op hun device, die direct op het digibord verschijnen. Bespreek met elkaar wat iedereen de belangrijkste boodschap uit de muziek en de clip vindt.
(Op de achtergrond wordt de afro van een zwarte man gekamd, terwijl deze voor de Mona Lisa zit. Zwarte cultuur wordt wederom in een witte locatie geplaatst: omdraaien van rollen).
Slide 38 - Video
Slide 38 (interactieve video met quizvraag). Hozier ft. Mavis Staples – Nina Cried Power (2018) afspelen. Fragment staat automatisch ingesteld.
Hozier ft. Mavis Staples | Nina Cried Power (2018)
Vind je de muziek van Hozier vermaak of protest?
A
Vermaak
B
Protest
Slide 39 - Quizvraag
Slide 39 (quizvraag). [1:41] Interactieve quizvraag verschijnt: Vind je de muziek/clip van Hozier A. vermaak of B. protest?
Laat leerlingen hun keuze maken (in stilte). Op het digibord verschijnt het resultaat van de stemronde. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Bespreek (als er verschillend gestemd is) beide kanten: wat maakt deze muziek vermaak en wat maakt deze muziek protest? En als leerlingen eensgezind zijn: waarom is het wel het een, en niet het ander?
Slide 40 - Tekstslide
Slide 40 (GIFs en hotspot). We hebben naar een opname van een uitvoering gekeken, maar in de videoclip van Nina Cried Power krijgen allerlei verschillende Ierse activisten (Hozier komt uit Ierland) het nummer te horen op een koptelefoon. Hun reacties op de muziek wordt gefilmd: alle emoties komen langs. Hozier eert zo de mensen die belangrijk zijn voor het vormen van zijn land.
Voor dit nummer werkte Hozier samen met Mavis Staples. Wanneer je op de hotspot klikt verschijnt een link naar The Staple Singers – Why? (Am I Treated So Bad) uit 1967. Mavis is een Amerikaanse soul- en gospelzangeres die samen met haar familie optrad als The Staple Singers. Haar vader was onder de indruk van Martin Luther King: “If he can preach that, we can sing it.” (Op de foto zie je Pops Staples samen met Martin Luther King). En dus begon de groep protestliederen te schrijven. Je kunt een stukje van Why? Luisteren met leerlingen. Hozier werkt dus samen met een belangrijke naam in de protestmuziekscene.
Slide 41 - Tekstslide
Slide 41 (hotspots met muziek). Op de slide zien jullie alle namen die Hozier en Mavis noemen in hun liedje. Herkennen jullie enkele namen? Met leerlingen bespreken: misschien kennen ze John Lennon wel, of Bob Dylan – en nu ook Mavis Staples.
Hozier eert met zijn protestlied eigenlijk alle muzikale strijders die hem voorgingen. Ook zij maakten protestsongs over allerlei onderwerpen: over het klimaat, over racisme, over oorlog en vrede. Met hotspots kun je enkele artiesten uitlichten:
- Nina Simone. Haar nummer Sinnerman (1965) wordt gelinkt (African-American spiritual song).
- John Lennon. Zijn nummer Imagine (1971) kan worden beluisterd (lied over vrede).
- Joni Mitchell. Haar nummer Big Yellow Taxi (1970) gaat over het klimaat.
- Marvin Gaye. Zijn nummer What’s Going On (1971) gaat over allerlei zaken die misgaan in de jaren ’70 (oorlog, politiegeweld, elkaar niet accepteren etc.), op zoek naar vrede en liefde.
Vraag leerlingen: wat zou Hozier met zijn nummer willen zeggen? In de tekst geeft hij het eigenlijk aan: je moet niet alleen bewust zijn van het feit dat verandering nodig is, maar ook echt actie ondernemen. (It’s not the song, it is the singing | It’s not the waking, it’s the rising).
Ook vindt hij dat de strijd om een betere wereld nooit afgerond is: hij benoemt zijn voorgangers, maar de strijd blijft doorgaan.
Slide 42 - Tekstslide
Slide 42. Eindslide van deze introductie. Op de dia is te lezen: de lijn tussen vermaak en protest in muziek is dun. In deze instap heb je samen met de leerlingen ontdekt dat muziek vaak amuserend is, maar tegelijkertijd ook geëngageerd kan zijn. Heel veel liedjes zijn leuk om naar te luisteren, om op te dansen, of om live bij een concert te horen: maar in veel muziek zit ook een diepere boodschap – het wordt dan een protestlied! Politiek of maatschappelijk, over het klimaat, over racisme, over feminisme, over de politie, over maatregelen van de overheid: noem maar op. Bespreken met je leerlingen: zaten er liedjes in deze les waarvan je niet wist dat er een protestboodschap inzat?
