8.4 Hoe is de welvaart verdeeld?

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

H8 Over de Grens

Paragraaf 8.4 Hoe is de welvaart verdeeld?

Wat weten we nog/al?

Wat probeert de EU te bereiken met harmonisatie?

1. Verandering van milieu-eisen
2. Verhoogde accijns- en btw-tarieven
3. Gelijke consumentenrechten voor alle EU-burgers
4. Verminderde veiligheidseisen aan producten

Welke van de volgende zaken is toegestaan ​​binnen de interne markt van de EU?

1. Wonen, werken en studeren in elk EU-land
2. Verblijfsvergunning vereist voor EU-burgers
3. Strikte beperkingen op reizen binnen de EU
4. Onderwijs- en werkbeperkingen voor inwoners van de EU

Wat gebeurt er als de koers van de euro daalt ten opzichte van de Amerikaanse dollar?

1. Er is geen invloed op de prijs van onze producten.
2. Amerikaanse producten worden goedkoper voor ons.
3. Onze producten worden duurder voor de VS.
4. Onze producten worden goedkoper voor de VS.

Wat betekent EMU in het Nederlands?

1. Europese Markteconomie Unie
2. Europees Monetair Uniestelsel
3. Europese Monetaire Unie

Wat is een van de kerntaken van de ECB?

1. Bepalen van het rentepeil
2. Ontwikkelen van infrastructuurprojecten
3. Reguleren van handelsbetrekkingen
4. Beheren van belastinginkomsten

Begrippen paragraaf 8.3

• Europese Centrale Bank
• Europese Monetaire Unie (EMU)
• Interne markt

Leerdoelen 8.4

• Je kunt het inkomen per hoofd van de bevolking berekenen en zo de welvaart van landen met elkaar vergelijken.
• Je kunt uitleggen waarmee je nog meer rekening moet houden als je de welvaart van landen met elkaar vergelijkt.
• Je kunt oorzaken van armoede in ontwikkelingslanden noemen.
• Je kunt problemen van ontwikkelingslanden in een vicieuze cirkel zetten.
• Je kent het verschil tussen noodhulp en structurele hulp.

Welvaart vergelijken

• In een land is er welvaart als de inwoners in veel van hun behoeften kunnen voorzien. 
• Je kunt de welvaart tussen landen eenvoudig vergelijken door te kijken naar het inkomen per hoofd van de bevolking.

Wat zijn enkele indicatoren van welvaart naast inkomen per hoofd van de bevolking?

1. Levensverwachting, opleidingsniveau, en toegang tot gezondheidszorg.
2. Aantal fastfoodrestaurants, aantal televisiezenders, en aantal kledingwinkels.
3. Aantal mobiele telefoons per inwoner, aantal sportclubs, en aantal vakantiedagen per jaar.
4. Aantal auto's per gezin, aantal bioscopen, en aantal pretparken.

Welvaart bekijken

Het inkomen per hoofd van de bevolking zegt niet alles over de welvaart van een land. Je moet ook rekening houden met:

• Hoe is de welvaart verdeeld? Is er sprake van een gelijke of ongelijke inkomensverdeling?
• Hoe hoog zijn de prijzen in een land? Wat is de koopkracht?
• Hoe groot is de informele productie, dus hoeveel zwart werk en zelfvoorziening is er?
• Zijn er voldoende en kwalitatief goede collectieve voorzieningen, zoals onderwijs en gezondheidszorg?

Wat beïnvloedt de koopkracht van een land?

1. De geografische ligging
2. Hoe hoog de prijzen zijn
3. De levensverwachting
4. De bevolkingsdichtheid

Problemen van ontwikkelingslanden

De economische achterstand bij ontwikkelingslanden heeft vaak meerdere oorzaken. Een aantal oorzaken zijn:

• Gebrek aan scholing
• Slechte infrastructuur
• Protectiemaatregelen van rijke landen
• Hoge schulden

Vicieuze cirkel

• Veel ontwikkelingslanden zitten in een vicieuze cirkel.
• Doordat de oorzaak van het ene probleem weer een gevolg is van een ander probleem, blijft een arm land arm.
• Voor veel landen is het lastig om zelfstandig uit een vicieuze cirkel te komen.

Wat is een vicieuze cirkel?

1. Een situatie waarin problemen elkaar versterken.
2. Een situatie waarin problemen geen invloed op elkaar hebben.
3. Een situatie waarin problemen elkaar oplossen.
4. Een situatie waarin problemen vanzelf verdwijnen.

Noodhulp

• Bij een natuurramp wordt een ontwikkelingsland extra hard getroffen.
• Ze hebben vaak al een tekort aan voedsel, drinkwater en medicijnen.
• Hierdoor komen soms miljoenen mensen in een levensbedreigende situatie terecht.
• Noodhulp is voor hen dan onmisbaar.
• Noodhulporganisaties regelen dan hulp ter plaatse.
• Dit is een flinke uitdaging gezien de infrastructuur en de verschillende conflicten die spelen.

Wat kan noodhulporganisaties regelen bij een natuurramp in ontwikkelingslanden?

1. Verwijdering van de getroffen bevolking naar andere landen
2. Hulp ter plaatse.
3. Oprichting van nieuwe infrastructuur in de getroffen gebieden
4. Financiële compensatie voor de getroffenen

Ontwikkelingssamenwerking

• Bij ontwikkelingssamenwerking proberen rijke landen samen met ontwikkelingslanden de welvaart daar blijvend te vergroten.
• Structurele hulp is erop gericht dat ontwikkelingslanden meer economisch zelfstandig worden.
• Zitten hier voorwaarden aan, dan spreken we van gebonden hulp.
• Zitten er geen voorwaarden aan dan hebben we het over ongebonden hulp.

Wat is het doel van structurele hulp in ontwikkelingssamenwerking?

1. Ontwikkelingslanden meer economisch zelfstandig maken.
2. Het verstrekken van tijdelijke financiële steun.
3. Het stimuleren van culturele uitwisseling tussen landen.
4. Het bevorderen van politieke stabiliteit in ontwikkelingslanden.

Fairtade

• Als consument kun je bijdragen aan een beter leven voor mensen in ontwikkelingslanden.
• Je kunt kiezen voor producten waar de boer een eerlijke prijs voor krijgt.
• Fairtrade is een organisatie die boeren in ontwikkelingslanden een gegarandeerde prijs voor hun producten biedt.
• De prijs is kostendekkend en daarboven komt een fairtradepremie.
• Een voorwaarde van Fairtraide is dat kleine boerenbedrijven zich organiseren in coöperatie waarin boeren samenwerken.

Wat is Fairtrade?

1. Een organisatie die producten naar ontwikkelingslanden exporteert.
2. Een organisatie die geen garantie biedt op eerlijke prijzen.
3. Een organisatie die boeren een eerlijke prijs biedt.
4. Een organisatie die alleen grote boerenbedrijven ondersteunt.

Je kunt nu

• Je kunt het inkomen per hoofd van de bevolking berekenen en zo de welvaart van landen met elkaar vergelijken.
• Je kunt uitleggen waarmee je nog meer rekening moet houden als je de welvaart van landen met elkaar vergelijkt.
• Je kunt oorzaken van armoede in ontwikkelingslanden noemen.
• Je kunt problemen van ontwikkelingslanden in een vicieuze cirkel zetten.
• Je kent het verschil tussen noodhulp en structurele hulp.

Begrippen paragraaf 8.4

• Fairtrade
• Inkomen per hoofd van de bevolking
• Noodhulp
• Structurele hulp
• Vicieuze cirkel

Aan het werk!

Maken opdrachten 8.4: 2, 3, 4, 6, 7, 8, 10 en 11

Maken Rekenopdrachten: 14, 16 en 17

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken herhalingsopdrachten 8.4

Veel goed? -> Maken plusopdrachten 8.4