Trede 24

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Trede 24 en Trede 29

-O, IS DAT ZO? (trede 24)

-DAAROM IS GEEN REDEN (trede 24)

-DUS DAT (trede 24)

-ARGUMENTEREN (trede 29)

Doelen

-Je onderscheidt feiten en meningen van elkaar.

-Je onderscheidt standpunt en argument van elkaar.

-Je onderscheidt argument en drogredenen van elkaar.

-Je onderscheidt subjectieve en objectieve argumenten.

Feit/mening

-Een feit : iets wat bewezen is, iets wat je kunt controleren.

-Een mening: de manier waarop je over iets denkt (positief, negatief of twijfelachtig).

Feit of mening?
Strandtenten draaiden een hoge omzet.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
Het wat druk op het strand.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
Het kwik steeg regelmatig boven de 30 graden.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
Je kunt hier heerlijk eten.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
Er is vastgesteld dat we dit jaar een warme zomer hadden.

1. Feit
2. Mening

Standpunten

Er zijn drie soorten standpunten:

-Positief: ik vind dat smartphones onmisbaar zijn in het onderwijs.

-Negatief: Ik vind dat smartphones niet op school gebruikt mogen worden.

-Twijfelachtig: Ik twijfel of smartphones wel of niet op school toegestaan mogen worden. 

Standpunten

Je herkent standpunten aan de volgende signaalwoorden:

-Ik vind...

-Volgens mij...

-Ik denk dat...

Argumenteren

Je kunt je standpunt onderbouwen met argumenten. Met een argument zeg je waarom je iets vindt. Je geeft dus een reden. Een reeks van argumenten noemen we daarom ook wel een redenering of een argumentatie. 

Je herkent argumenten aan de volgende signaalwoorden:

-want             -daarom

-omdat         -namelijk

WANT-DUS-PROEF

Soms is het lastig om te bepalen wat het standpuntis en wat het argument is. Je kunt dan de 'want-dus-proef' gebruiken.

Standpunt (want) argument

Argument (dus) standpunt

Tegenargumenten

Een schrijver van een tekst onderbouwt  zijn standpunten met argumenten. Hij kan ook een tegenargument noemen. Hij gaat dan in op wat anderen tegen zijn argumenten zouden kunnen inbrengen. 

Standpunt schrijver: sporten is gezond.

Argument schrijver: want sporten is goed voor je lichaam.

Tegenargument: Er zijn jaarlijks zo'n 1,2 miljoen acute en 2000 chronische sportblessures. 

Tegenargumenten

Een schrijver zal dit tegenargument altijd ontkrachten, dus tegenspreken. Als hij dat tegenargument ontkracht, maakt zijn standpunt weer sterker. 

Argument schrijver: Sporten is gezond, want sporten is goed voor je lichaam.

Tegenargument: Er zijn jaarlijks zo'n 1,2 miljoen acute en 2000 chronische sportblessures. 

Ontkrachting tegenargument: Maar mensen die sportblessures krijgen, sporten onvoorbereid en zonder goede begeleiding. 

Dat solo-optreden van Jett Rebel in de Oude Kerk lijkt me echt iets voor jou.

1. Positief standpunt
2. Negatief standpunt
3. Standpunt van twijfel

Ik kan nog niet zeggen wat ik van zijn opmerking vind.

1. Positief standpunt
2. Negatief standpunt
3. Standpunt van twijfel

Ik vond aan dat optreden helemaal niets aan.

1. Positief standpunt
2. Negatief standpunt
3. Standpunt van twijfel

Ik ben bang voor meeuwen, daarom ga ik niet graag naar het strand.
Ik ben bang voor meeuwen is een:

1. Argument
2. Standpunt

Ik vond het optreden van de schoolband erg goed, want ze speelden heel goed samen.

Want ze speelden heel goed samen is een:

1. Argument
2. Standpunt

Omdat oude auto's heel vervuilend zijn, mogen ze niet meer in het centrum komen.
mogen ze niet meer in het centrum komen is een:

1. Argument
2. Standpunt

https:

Geldig argument en drogredenen

• Een goed argument klopt: het is een objectief, feitelijk argument, of een subjectief argument (een mening) dat goed ingezet wordt.
• Er zijn echter ook foute argumenten. Dit noemen we ook wel drogredenen (drog= bedrog + reden = argument). Drogredenen lijken geldige argumenten, maar zijn het niet. 

Drogredenen

De onjuiste oorzaak – gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

Veel ouderen die op een e-bike rijden hebben een ongeval gehad, dus is het rijden met een e-bike gevaarlijk.

De verkeerde vergelijking

Je vergelijkt onterecht twee zaken met elkaar.

• Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet.
  
• Denk maar dat ik mijn huiswerk maak, u kijkt toch niet na.
  

De overhaaste generalisatie

Op grond van een of een enkel voorval wordt er een conclusie

getrokken die voor alle gevallen geldt.

Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond.

De cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, alleen anders geformuleerd.

God bestaat omdat het in de bijbel staat, en wat in de bijbel staat is waar omdat het Gods woord is.

De persoonlijke aanval

Je valt de persoon aan en niet zijn argument(en).

Wat weet jij van nu gezondheid, jij weegt zelf 105 kilo!

Het onduiken van de bewijslast

Je keert de bewijslast om en laat de tegenpartij het tegendeel bewijzen.

Dat hoef ik niet te bewijzen, dat ís gewoon zo!

Het vertekenen van het standpunt

Je legt de tegenpartij woorden in de mond waarvan de onjuistheid moeilijk is te bewijzen.

Ga jij niet mee naar de wedstrijd? Dus jij gaat je lekker zitten vervelen in je eentje?

Het bespelen van het publiek

Je beweert zaken waartegen iemand moeilijk kan ingaan.

Je bent toch niet goed bij je hoofd als je daar wil wonen.

Een onjuist beroep op autoriteit 

Je beroept je op een bekend persoon, maar die persoon hoeft van het onderwerp helemaal niets af te weten of hij heeft belang bij de zaak.

Condooms verergeren de verspreiding van aids, want dat zegt de paus.

Een onjuist beroep op een voor-en-nadelenschema 

Je overdrijft bijvoorbeeld de voor- of nadelen van een bepaalde maatregel of stelt iemand voor een vals dilemma.

– Als Nederland het gebruik van softdrugs legaliseert, krijgen we veel meer drugsverslaafden, zal het aanzien en de invloed van ons land in de Europese unie enorm afnemen en zal de illegale teelt vanwege de sterkte van de illegale wiet niet verdwijnen.

– De Spanjaarden zullen moeten kiezen tussen een splitsing van het land of een burgeroorlog.

Onjuist beroep op een kenmerk of eigenschap 

Bepaalde kenmerken of eigenschappen worden overgewaardeerd terwijl andere relevante kenmerken nauwelijks of niet worden genoemd.

Die leraar heeft altijd dezelfde kleren aan, dat moet wel een saaie leraar zijn.

Ik heb dat niet gestolen, want ik ben geen dief.

1. Persoonlijke aanval
2. Overhaaste generalisatie
3. Cirkelredenering
4. Het ontduiken van de bewijslast

Wat weet jij nou van voetbal, je kan nog geen deuk in een pakje boter trappen.

1. Een onterecht beroep op autoriteit
2. Persoonlijke aanval
3. Cirkelredenering
4. Het ontduiken van bewijslast

Geschiedenisonderwijs kan maar beter afgeschaft worden. Je kan er niets meer aan veranderen en oude kleren gooi je toch ook weg.

1. Een verkeerde vergelijking
2. De persoonlijke aanval
3. Het ontduiken van bewijslast
4. Onjuiste oorzaak- gevolgrelatie

Er driegt geen uitbraak van ebola. Als dat wel zo was zou ik geen oog dicht doen.

1. Cirkelredenering
2. Onjuiste oorzaak- gevolgrelatie
3. Het onjuist beroep op autoriteit
4. De persoonlijke aanval

Filmpje drogredenen

Workshopsessie

TREDE 24

-O, IS DAT ZO?

-DAAROM IS GEEN REDEN

-DUS DAT!

TREDE 29

-ARGUMENTEREN