H2 Verstedelijkingspatroon in Brazilië

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

opgave 1: Verstedelijkingspatroon in Brazilië (theorie blz 49)

Toon op nationaal en regionaal schaalniveau aan dat de  verstedelijking in Brazilië onevenwichtig is.

Nationaal: de grootste steden liggen aan de kust, in het binnenland zijn er nauwelijks grote steden.

Regionaal: In een staat als Amazonas ligt de miljoenenstad Manaus, terwijl de rest van de regio een zeer lage bevolkingsdichtheid heeft.

opgave 2: verklaar het spreidingspatroon op nationale schaal vanuit historische dimensie.

- Kolonisten kwamen aan land met hun zeilschepen aan de oostkust van Brazilië, hier stichten zij steden. Deze steden vormden destijds handelsposten en nu nog steeds.

of

Kolonisten kwamn aan land in het oosten van Brazilië en hadden lange tijd nauwelijks belangstelling voor het binnenland, waardoor dit nauwelijks tot ontwikkeling kwam.

Tijdlijn verstedelijking Brazilië

(paragraaf 2.1)

• koloniale tijd ontstonden kuststeden (vergelijk India)oudste steden in het noordoosten a.g.v. suikkerriet plantages.
• In de 18e eeuw ontstonden in het zuidoosten kleinere steden a.g.v mijnbouw.
• In 1822 werd Rio de Janeiro de hoofdstad, economisch zwaartepunt verschoof naar deze stad.
• In het zuiden vestigden veel Portugese kolonisten zich. Vanaf 1850 onstonden hier middelgrote en kleinere steden.
• Braziliaanse overheid had lange tijd geen belangstelling voor het binnenland. Dat bleef geïsoleerd.
• In 1960 werd de nieuwe hoofdstad Brasilia gebouwd.

Tijdlijn verstedelijking Brazilië

(paragraaf 2.1)

• bevolkingsdruk werd te hoog in Rio en Sao Paulo (gebrek werkgelegenheid en woningen)
  

Overheid greep in:

• In 1960 werd de nieuwe hoofdstad Brasilia gebouwd, midden in Cerrado. De infrasturctuur die rondom de stad werd aangelegd zorgde er voor dat omringende gebieden minder geïsoleerd kwamen te liggen. Er otstonden nieuwe middelgrote steden.
• Rond dezelfde tijd werd Manaus (Amazonia) een SEZ met een vrijhandelszone.  Bedrijven trokken hier vanwege vestigingsplaatsvoordelen heen.

Laatste 10 jaar zien we bedrijfsverplaatsingen vanuit drukke steden in het zuidoosten naar omliggende steden. 

opgave 3: onderbouw in 3 stappen de selectieve migratie vanuit grote steden in de kuststrook in het zuidoosten.

(theorie blz 51)

stap 1:

bedrijven verlaten grote steden a.g.v. vervuiling en files.

stap 2:

Werknemers van die bedrijven hebben hogere inkomens en verhuizen mee.

Stap 3:

Er blijven relatief meer armen in grote steden achter.

Selectieve migratie

Selectieve migratie -> migratie o.b.v bepaalde persoonskenmerken:
 leeftijd-geslacht-opleidingsniveau-welvaart

bepaald door de push-of pullfactoren

leidt tot braindrain en braingain

Verstedelijking enkele begrippen:

Urbanisatiegraad = het percentage stedelingen in een land

Ruraal-urbane migratie = migratie van platteland naar stad

ruraal= platteland

urbaan=stedelijk

urbanisatietempo = de snelheid waarmee de urbanisatiegraad toeneemt.

Krottenwijken (bidonville/slum/favela): wijken waar bewoners elf illegaal een huis hebben gebouwd.

opgave 4: migratiestromen in Brazilië door de eeuwen heen

Binnenlandse migratie in de 19e eeuw:

ruraal-urbaan

Binnenlandse migratie in de kusstroken in het afgelopen decennium (10 jaar)= urbaan-ruraal

Opgave 2: sla je slag

5. verschijnsel dat hiernaast is afgebeeld past  ook bij bron 1: landroof/landgrabbing.

6. Landroof vindt mondiaal gezien vooral plaats  buiten rijke westerse landen. China is grootste 'kolonisator' van Afrika.

7. De Braziliaanse gronden worden gebruikt voor teelt van suikerriet en soja

8. De grootste aankopen vooral in Centraal-Brazilië (Mato Grosso dat voor groot deel bestaat uit Cerrado)

9. Water is een belangrijke  delfstof in landbouwproductie.

Deze wil men veiligstellen en dus eigenen MNO's zich ook waterrechten toe bij de grondaankoop.