h2 hoofdstuk 1.1 Problemen in de kerk

h2 les 1
Reformatie en opstand
1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1 - Problemen in de kerk
1 / 17
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

This lesson contains 17 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

Items in this lesson

h2 les 1
Reformatie en opstand
1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1 - Problemen in de kerk

Slide 1 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
Intro

Slide 2 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600

Slide 3 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1.1 Ketterij en inquisitie
  • Middeleeuwen één christelijke kerk 
  • De Kerk is machtig en rijk
  • Kritiek op de Kerk neemt toe

  • De kerk houdt zich niet aan haar eigen regels en voorschriften. Geestelijken leven in rijkdom ipv armoede, zoals Jezus.
  • Meer mensen kunnen zich niet meer vinden in de kerkleer. 

Oorzaak

Slide 4 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1.1 Ketterij en inquisitie
  • Kerk accepteert kritiek niet.
  • Mensen die anders denken/geloven worden ketters genoemd
  • Rond 1200 speciale kerkelijke rechtbank, de inquisitie
  • taak: opsporen, ondervragen en berechten andersdenkenden
Gevolg
De Inquisitie bracht mensen die niet katholiek waren op de brandstapel. Op deze gravure wordt Anneken Hendriks in het vuur geduwd. (Amsterdam 1571)

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1.1 Kritiek op de kerk
In de 16e eeuw neemt kritiek op de kerk nog meer toe.

Oorzaken:
- humanisme
- misbruik macht (aflaatbrieven)
- boekdrukkunst
Desiderius Erasmus
Voor de humanisten was de Bijbel is niet meer de enige bron van kennis. Ook oude Griekse en Latijnse bronnen konden als uitgangspunt worden genomen voor kennis en wijsheid.

Humanist:
- leraar
- klassiek geschoold in grammatica, welbespraaktheid, poëzie, geschiedenis en filosofie.
- homo universalis
- Zocht naar verbinding tussen wereldbeeld klassieke filosofen en christendom. Humanisten waren christenen!

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Video

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1.1 Kritiek op de kerk
Een van de felste bestrijders van misstanden in de kerk was de Duitse monnik Maarten Luther.

  • 1517 lijst met alle fouten in de kerk
  • Veel geestelijken leefden niet zoals de Bijbel voorschreef.
  • Tegen aflaat - alleen bidden en geloven brengt je in de hemel
  • Paus kwam in de Bijbel niet voor, moest dus weg.
  • Alleen God aanbidden, dus niet heiligen en beelden.
  • Iedereen moest de Bijbel zelf kunnen lezen.

Omdat Luther de organisatie van de kerk wilde veranderen, noemen we hem een hervormer.
Maarten Luther
Hervormer, en vertaler van de Bijbel in het Duits.
Johannes Calvijn
Een andere belangrijke hervormer was de Frans-Zwitserse geleerde Johannes Calvijn. Calvijn had net weer andere ideeën over het ware geloof dan Luther. Zijn leer werd vooral populair in het gebied dat wij nu kennen als Nederland.

Slide 9 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1.1 De kerk valt uiteen
De paus was woedend over al deze kritiek. Hij zette Luther, Calvijn en hun aanhangers uit de kerk.

Kerk valt uiteen in twee stromingen:
- rooms-katholieken: bleven trouw aan de paus in Rome
- protestanten: kozen voor de hervormers

protestanten vormen geen eenheid. Er ontstaan verschillende stromingen, zoals calvinisten en lutheranen.

Het ontstaan van nieuwe, protestantse kerken noemen we de Hervorming of Reformatie.
Maarten Luther
Rooms-katholieken tegenover protestanten. Op dit schilderij worden de twee geloven gewogen

Slide 10 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1.1 De kerk valt uiteen
Hervorming of Reformatie had grote gevolgen.

Het geloof van miljoenen mensen veranderde.

Protestantse kerk vs. katholieke kerk
  • Dominee i.p.v. priester
  • sober i.p.v. rijk versierd met beelden
  • persoonlijke band met god i.p.v. kerk als tussenstation

Slide 11 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
1.1 De kerk valt uiteen
Een tweede gevolg van de Reformatie was dat Europa te maken kreeg met bloedige godsdienstoorlogen.

Een daarvan speelde zich af in het gebied dat wij tegenwoordig kennen als Nederland, België en Luxemburg. 

Hoe dat kwam horen jullie volgende week.

Slide 12 - Slide

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Video

h2 les 1
Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600
Huiswerk
Lezen HB blz.18-24, Maken: 2, 3, 5 t/m 9, 11 en 12

Slide 15 - Slide

Wat waren ketters en hoe bestreed de kerk hen?

Slide 16 - Open question

Hoe kwam het dat de christelijke kerk in de 16e eeuw uiteenviel? Wat was een gevolg daarvan?

Slide 17 - Open question