paragraaf 3

§ 3 Het volk krijgt de macht
1 / 44
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

This lesson contains 44 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

§ 3 Het volk krijgt de macht

Slide 1 - Slide

Lesdoelen:


1: Welke gevolgen van de industrialisatie waren rond 1900 in Nederland zichtbaar


2: Op welke manieren streden vrouwen voor hun rechten?


3: Wat veranderde er met de grondwetswijziging van 1917?

Slide 2 - Slide

Gevolgen van de industrialistatie

  • Bevolkingsgroei in de stad


  • Meer welvaart voor de rijken


  • Verslechtering van de leef- en werkomstandigheden van de onderste bevolkingslagen (=sociale kwestie)

Slide 3 - Slide

Filmpje werkomstandigheden 

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Video

slechte werkomstandigheden
  • onveilig en ongezond, saai werk
  • lange werkdagen (14u/dag)
  • lage lonen => amper gezin onderhouden
  • Geen rechten !

Slide 6 - Slide

Erbarmelijke woonomstandigheden
  • slechte kleine huisjes (krotten)
  • grauwe arbeiderswijken
  • veel gezinsleden
  • slecht eentonig voedsel (vlees was zeldzaam)
  • hoge kindersterfte
  • weinig hygiëne -> één toiletblok voor heel de wijk.

Slide 7 - Slide

Wat is de Sociale Kwestie? (1)
Industrialisatie leidt tot urbanisatie
Er ontstaat een grote klasse van fabrieksarbeiders. 
Woon- en werkomstandigheden zijn erg slecht. 

Sociale kwestie = vraagstuk rondom deze omstandigheden. Moet overheid wel/niet ingrijpen? 

Slide 8 - Slide

Wat is de Sociale Kwestie? (2)
Er volgen maatschappelijke discussies over de sociale kwestie. 
  • Lange tijd heerst overtuiging dat het probleem zichzelf wel zal oplossen
  • Liberalen (in veel landen de macht in handen, vanaf mid 19e eeuw): overheid moet niet ingrijpen
  • Socialisten willen wel dat overheid de positie van arbeiders verbetert.

Slide 9 - Slide

Van liefdadigheid naar sociale wetten
  • Armenwet (1854)
  • 'Kinderwetje van Van Houten' (1874)
  • Leerplichtwet (1900), 
  • Woningwet (1901),
  • Ongevallenwet (1901)


    Slide 10 - Slide

    Slide 11 - Video

    Werkboek
    Maken:
    Opdracht 1t/m 6


    Slide 12 - Slide

    Terugkoppeling vorige les

    • Industrialisatie en alle gevolgen daarom heen. 

    • Sociale kwestie

    Slide 13 - Slide

    Wat is de sociale kwestie?
    A
    Het probleem dat arbeiders niet mochten stemmen.
    B
    Het probleem van de slechte leef- en werkomstandigheden van de arbeiders.
    C
    Het probleem dat er kinderen moesten werken.
    D
    Het probleem dat mensen niet sociaal deden tegen elkaar.

    Slide 14 - Quiz

    Slide 15 - Video

    Slide 16 - Slide

    Kinderwetje van Van Houten

    Slide 17 - Slide

    Sociale wetgeving
    Het kinderwetje van Van Houten
    • De liberalen kregen schrik voor opstanden van arbeiders (socialistische revolutie).
    • Samuel van Houten (een liberaal) ziet dat sociale wetgeving nodig is om dit te vermijden.
    • In 1874 wordt het Kinderwetje van Van Houten goedgekeurd. 
    • Alleen in fabrieken kwam er een verbod op kinderarbeid onder de 12 jaar.

    Slide 18 - Slide

    Feminisme

    Vrouwen die opkomen voor 
    de (gelijke) rechten van de vrouw

    Slide 19 - Slide

    Eerste feministische golf

    • In Nederland: 1870-1920

    • Doel 1: Kiesrecht voor vrouwen
    • Doel II: Toelating tot universiteiten

    Slide 20 - Slide


    Vereeniging voor 
    Vrouwenkiesrecht (VvVK)


    Wilhelmina Drucker
    Aletta Jacobs

    Slide 21 - Slide

    Slide 22 - Video

    Hoe keken de zuilen naar vrouwenkiesrecht?



    Socialisten
    Confessionelen
    Liberalen

    Slide 23 - Slide

     MENINGEN OVER VROUWENKIESRECHT

    • SOCIALISTEN: Loon (mannelijke) arbeiders omhoog -  Steunden vrouwenkiesrecht maar algemeen kiesrecht voor mannen is belangrijker!
    • CONFESSIONELEN: Politiek is alleen voor mannen - Vrouw thuis bij het gezin!
    • LIBERALEN: Verdeeld - Grootste deel vóór vrouwenkiesrecht

    Slide 24 - Slide

    3.3 De veranderingen in de grondwet van 1917

    Slide 25 - Slide

    Herhaling 3.1 en 3.2
    Industrialisatie
    Gevolgen industrialisatie
    Sociale kwestie
    Sociale wetten
    Eerste feministische golf
    Doelen vrouwenkiesrecht

    Slide 26 - Slide

    Vanaf wanneer industrialiseerde Nederland
    A
    1750
    B
    1820
    C
    1870
    D
    1900

    Slide 27 - Quiz

    Wat waren de maatschappelijke gevolgen van de industrialisatie
    A
    Urbanisatie
    B
    Verschlechtering werk- en woonomstandigheden arbeiders
    C
    Minder fabrieken
    D
    Minder arbeiders

    Slide 28 - Quiz

    Wat is de sociale kwestie?
    A
    Het probleem dat arbeiders niet mochten stemmen.
    B
    Het probleem van de slechte leef- en werkomstandigheden van de arbeiders.
    C
    Het probleem dat er kinderen moesten werken.
    D
    Het probleem dat mensen niet sociaal deden tegen elkaar.

    Slide 29 - Quiz

    Wat was de eerste sociale wet en wanneer en door wie werd deze wet gemaakt?
    A
    Schoolwet
    B
    Huisvestingswet
    C
    Kinderwet
    D
    Ongevallenwet

    Slide 30 - Quiz

    Wat bedoelen we met de eerste feministische golf?

    Slide 31 - Open question

    Waar streefden de feministen naar?
    A
    De feministen wilden dat alles bij het oude bleef.
    B
    De feministen wilden dat ook het bijzonder onderwijs betaald werd.
    C
    De feministen wilden dat er algemeen kiesrecht kwam.
    D
    De feministen wilden dat vrouwen gelijke rechten hadden als mannen.

    Slide 32 - Quiz

    Welke politieke stroming was geheel tegen algemeen kiesrecht voor vrouwen.
    A
    Liberalen
    B
    Socialisten
    C
    Confessionelen
    D
    Feministen

    Slide 33 - Quiz

    Noem de twee belangrijkste vrouwen van de feministische golf

    Slide 34 - Open question

    Wanneer was de eerste feministische golf
    A
    1870 - 1920
    B
    1920-1950
    C
    1950-1980
    D
    1980-2010

    Slide 35 - Quiz

    Welk strijdpunt past niet bij de Eerste Feministische Golf?
    A
    Stemrecht
    B
    Toegang tot Universiteit
    C
    Abortus
    D
    Gelijke rechten

    Slide 36 - Quiz

    Deze les...
    Grondwetswijziging 1917
    Pacificatie 1917

    Slide 37 - Slide

    Algemeen kiesrecht

    ''Zoveel mensen zoveel wensen''

    Verandering grondwet is nodig! 

    Zuilen moeten samenwerken om doelen te bereiken

    Slide 38 - Slide

    Grondwetswijziging 1917


    •  Algemeen mannenkiesrecht (1917) en
    •  Passief kiesrecht vrouwen


    Schoolstrijd opgelost door:

    •  Financiële gelijkstelling onderwijs
    •  Evenredige vertegenwoordiging



      1815

      1848

      18

      venredige vertegenwoordiging

    Slide 39 - Slide

    Schoolstrijd

    Slide 40 - Slide


    Pacificatie
    1917



    • Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting
    • Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen

    Slide 41 - Slide

    'Sinterklaasfeest van 1917'
    Aletta Jacobs
    Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.
    Pieter Jelles Troelstra
    Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.
    Abraham Kuyper
    Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.

    Slide 42 - Slide

    Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917

    Slide 43 - Slide

    Werkboek
    Maken:
    Opdracht 7 t/m 12


    Slide 44 - Slide