paragraaf 3

§ 3 Het volk krijgt de macht

1 / 32

Slide 1: Slide

GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

This lesson contains 32 slides, with interactive quiz, text slides and 4 videos.

Lesson duration is: 120 min

Items in this lesson

§ 3 Het volk krijgt de macht

Slide 1 - Slide

Lesdoelen:

1: Welke gevolgen van de industrialisatie waren rond 1900 in Nederland zichtbaar

2: Op welke manieren streden vrouwen voor hun rechten?

3: Wat veranderde er met de grondwetswijziging van 1917?

Slide 2 - Slide

Gevolgen van de industrialistatie

Bevolkingsgroei in de stad

Meer welvaart voor de rijken

Verslechtering van de leef- en werkomstandigheden van de onderste bevolkingslagen (=sociale kwestie)

Slide 3 - Slide

Filmpje werkomstandigheden

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Video

slechte werkomstandigheden

onveilig en ongezond, saai werk
lange werkdagen (14u/dag)
lage lonen => amper gezin onderhouden
Geen rechten !

Slide 6 - Slide

Erbarmelijke woonomstandigheden

slechte kleine huisjes (krotten)
grauwe arbeiderswijken
veel gezinsleden
slecht eentonig voedsel (vlees was zeldzaam)
hoge kindersterfte
weinig hygiëne -> één toiletblok voor heel de wijk.

Slide 7 - Slide

Wat is de Sociale Kwestie? (1)

Industrialisatie leidt tot urbanisatie.

Er ontstaat een grote klasse van fabrieksarbeiders.

Woon- en werkomstandigheden zijn erg slecht.

Sociale kwestie = vraagstuk rondom deze omstandigheden. Moet overheid wel/niet ingrijpen?

Slide 8 - Slide

Wat is de Sociale Kwestie? (2)

Er volgen maatschappelijke discussies over de sociale kwestie.

Lange tijd heerst overtuiging dat het probleem zichzelf wel zal oplossen
Liberalen (in veel landen de macht in handen, vanaf mid 19e eeuw): overheid moet niet ingrijpen
Socialisten willen wel dat overheid de positie van arbeiders verbetert.

Slide 9 - Slide

Van liefdadigheid naar sociale wetten

Armenwet (1854)
'Kinderwetje van Van Houten' (1874)
Leerplichtwet (1900),
Woningwet (1901),
Ongevallenwet (1901)

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Video

Werkboek

Maken:

Opdracht 1t/m 6

Slide 12 - Slide

Terugkoppeling vorige les

Industrialisatie en alle gevolgen daarom heen.

Sociale kwestie

Slide 13 - Slide

Wat is de sociale kwestie?

Het probleem dat arbeiders niet mochten stemmen.

Het probleem van de slechte leef- en werkomstandigheden van de arbeiders.

Het probleem dat er kinderen moesten werken.

Het probleem dat mensen niet sociaal deden tegen elkaar.

Slide 14 - Quiz

Slide 15 - Video

Slide 16 - Slide

Kinderwetje van Van Houten

Slide 17 - Slide

Sociale wetgeving

Het kinderwetje van Van Houten

De liberalen kregen schrik voor opstanden van arbeiders (socialistische revolutie).
Samuel van Houten (een liberaal) ziet dat sociale wetgeving nodig is om dit te vermijden.
In 1874 wordt het Kinderwetje van Van Houten goedgekeurd.
Alleen in fabrieken kwam er een verbod op kinderarbeid onder de 12 jaar.

Slide 18 - Slide

Feminisme

Vrouwen die opkomen voor

de (gelijke) rechten van de vrouw

Slide 19 - Slide

Eerste feministische golf

In Nederland: 1870-1920

Doel 1: Kiesrecht voor vrouwen
Doel II: Toelating tot universiteiten

Slide 20 - Slide

Vereeniging voor

Vrouwenkiesrecht (VvVK)

Wilhelmina Drucker
Aletta Jacobs

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Video

Hoe keken de zuilen naar vrouwenkiesrecht?

Socialisten

Confessionelen

Liberalen

Slide 23 - Slide

MENINGEN OVER VROUWENKIESRECHT

SOCIALISTEN: Loon (mannelijke) arbeiders omhoog - Steunden vrouwenkiesrecht maar algemeen kiesrecht voor mannen is belangrijker!

CONFESSIONELEN: Politiek is alleen voor mannen - Vrouw thuis bij het gezin!

LIBERALEN: Verdeeld - Grootste deel vóór vrouwenkiesrecht

Slide 24 - Slide

3.3 De veranderingen in de grondwet van 1917

Slide 25 - Slide

Algemeen kiesrecht

''Zoveel mensen zoveel wensen''

Verandering grondwet is nodig!

Zuilen moeten samenwerken om doelen te bereiken

Slide 26 - Slide

Grondwetswijziging 1917

Algemeen mannenkiesrecht (1917) en
Passief kiesrecht vrouwen

Schoolstrijd opgelost door:

Financiële gelijkstelling onderwijs
Evenredige vertegenwoordiging

1815

1848

18

venredige vertegenwoordiging

Slide 27 - Slide

Schoolstrijd

Slide 28 - Slide

Pacificatie

1917

Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting
Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen

Slide 29 - Slide

'Sinterklaasfeest van 1917'

Aletta Jacobs

Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.

Pieter Jelles Troelstra

Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.

Abraham Kuyper

Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.

Slide 30 - Slide

Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917

Slide 31 - Slide

Werkboek

Maken:

Opdracht 7 t/m 12

Slide 32 - Slide