Arbeid H2 deel 3

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Arbeid H2 deel 3

Doelen van deze les

Afmaken deze onderwerpen; volgende week casus als opdracht.

Opbouw van de les

• stukje herhaling meerkeuzevragen
• afmaken H2 (evt huiswerk)
• uitleg H3 + opdrachten 

De arbeidsparticipatiegraad stijgt als

1. fulltimers in deeltijd gaan werken
2. de productie stijgt
3. de groep 50-plussers afneemt
4. de regelingen voor vervroegd pensioen worden afgeschaft

Een groot deel van de jongeren volgt tegenwoordig een opleiding tot ongeveer 23 jaar. Er is daarom wat te zeggen voor een verlenging van de leerplicht van 16 tot bijvoorbeeld 20 jaar. Wat zijn de gevolgen? Sleep het zwarte vlak naar het juiste witte vlak.

stijgt

daalt

blijft gelijk

Potentiële beroepsbevolking

Arbeidsparticipatiegraad

Arbeidsvraag

Wat is de p/a-ratio?

1. 1,1
2. 1,2
3. 1,8
4. 2,0

Wat is de bruto participatiegraad?

1. 62,5%
2. 75%
3. 81,25%
4. 83,3%

Wat is de i/a-ratio?

1. 37,5
2. 50
3. 54,4
4. 60

Arbeidsmigratie

• Jaren 60 vorige eeuw: veel migranten uit mediterrane landen naar West-Europa. 
• Gastarbeiders: loon in West-Europa hoger, arbeidsmarkt veel krapper.
• Soort werk: arbeidsintensief (mijnbouw, textielindustie, scheepsbouw etc.)
• Zeer welkom. NL ging de mensen ophalen (filmpje)

Arbeidsmigratie

Later verdwijnt dit soort werk (mijnen sluiten, textiel naar lagelonenlanden)

• Migranten blijven: verzorgingsstaat onder druk, moeizame integratie
• Laagopgeleiden: minder welkom
• Kennismigranten: welkom!
• De houding ten opzichte van arbeidsmigranten verschilt. Goed als ze het werk doen dat Nederlanders niet willen doen, maar fout als ze Nederlanders verdringen.
• Kennismigranten naar ASML (filmpje)

Overheid

• Vergrijzing: te weinig aanbod op arbeidsmarkt, betaalbaarheid sociale uitkeringen. Een oplossing: AOW-leeftijd verhogen.
  
• Crisis: Bij een crisis is er een grote afname van de bestedingen. En dat werkt door. Bedrijven en toeleveranciers. Werkgevers ontslaan medewerkers. Ontmoedigingseffect, mensen trekken zich terug van de arbeidsmarkt.
• I/a-ratio: inactieven : actieven x 100 (volledige banen/uitkeringen!)

Bespreken huiswerk

opdracht 2.9

Omvang: arbeidsproductiviteit

Voor een commercieel bedrijf geldt*:

loonkosten moeten lager zijn dan arbeidsproductiviteit:

• Voorbeeld: een fietsfabriek maakt per dag 30 mountainbikes, er werken 4 fietsenmakers, dus de arbeidsproductiviteit = 30 fietsen per dag : 4 werknemers = 7,5 fiets per dag per werknemer. 
• Denk 6 : 2 = 3  -> productie : arbeidsproductiviteit = werkgelegenheid
• Werk je met procenten? Maak er dan indexcijfers van!

arbeidsproductiviteit=​werkgelegenheid​​productie​​

Omvang: arbeidsproductiviteit

Net iets anders: 

loonkosten per werknemer : arbeidsproductiviteit = loonkosten per product

• een schoenmaker verdient € 200,- per dag, op één dag maakt hij 5 paar schoenen, dan zijn de loonkosten per product € 40,-
• Hij schaft een machine aan waardoor hij 7 paar schoenen kan maken. Zijn loon blijft gelijk. Nu zijn de loonkosten per product 200 : 7 = € 28,57. 

opgaven

pag. 29

3.2

3.4

antwoorden

In West-Europa zijn de lonen hoog. Daarom proberen bedrijven zoveel mogelijk te automatiseren.

• arbeidsintensief: veel inzet arbeid t.o.v. kapitaal (veel handwerk)
• kapitaalintensief: veel inzet kapitaal t.o.v arbeid (machines)
• diepte-investering: machines nemen werk over, arbeidsproductiviteit neemt toe
• neem bijvoorbeeld zelfscankassa: minder cassières nodig bij dezelfde omzet.
• filmpje: wat als in NL te duur?

Conjunctuur

Economische groei: vraag naar personeel hoog

Krimp: weinig personeel nodig

Dynamiek

Werkgelegenheid verandert;

Welke beroepen zijn de afgelopen 20 jaar verdwenen?

Dynamiek

Werkgelegenheid verandert;

Welke nieuwe beroepen verwacht je de komende 20 jaar?

www.businessinsider.nl

opgaven

pag. 34

3.10

3.11

Werk en opleiding

Hangt samen met arbeidsproductiviteit en dynamiek.

Onderscheid tussen laag, midden en hoog?

Flexibele schil

Soort buitenlaag van flexibele arbeidskrachten. 

Gaat het goed? Flexibele schil groeit.

Gaat het minder? Flexibele krachten weg.

• Welke sectoren met een flexibele schil ken jij?

opgaven

pag. 36

3.14

3.15

Volgende week:

casus + creatieve opdracht

de casus beschrijft een mogelijk probleem op de arbeidsmarkt

daar ga je oplossingen voor verzinnen en presenteren