Water - te weinig!

Water - te veel

Programma

a. De ik-zit-en-ik-begin-vraag -> check vorige les (5 min)

1. Wat gaan we deze les leren? - de leerdoelen (2 min)

2. Opdracht: Wat weten we al? (3 min)

3. Uitleg: oorzaken van te weinig water (5 min)

4. Opdracht: wat kan ik doen? (20 min)

5. Uitleg: oplossingen voor te weinig water (5 min)

6. Verwerken: examenvragen (10 min)

7. Afronding - hoe hebben we gewerkt en wat hebben we geleerd? (10 min)

De-ik-zit-en-ik-begin-vraag

Wat: beantwoord de examenvraag op je wisbordje

Hoe: alleen -> dus niet praten + niet kijken bij een ander.

Leerdoelen

Focusvraag:

Kun je uitleggen hoe droogte in Nederland ontstaat en wat we er tegen kunnen doen?

Aan het eind van deze les kun je

1. uitleggen wat de oorzaken zijn van (toenemende) droogte in Nederland;

2. ten minste twee mogelijke oplossingen voor droogte benoemen en uitleggen hoe die bijdragen aan het verminderen van die droogte.

Opdracht: wat weten we al over de stroming van water?

Wat: checken wat je allemaal al weet over de oorzaken van tekort aan water?

Hoe: 

• Hieronder staan 6 mogelijke oorzaken van droogte. Zet een kruisje bij alle oorzaken die écht bijdragen aan droogte in Nederland. Werk alleen. Zorg dat anderen niet kunnen afkijken. Draai je bordje pas om als de docent dit vraagt.

Oorzaken voor droogte zijn:

1. Weinig regen
   
2. Hoge temperaturen en veel verdamping
   
3. Veel bossen die water verdampen
   
4. Snel afvoeren van water via sloten en rivieren
   
5. Verstening van steden en dorpen
   
6. Te veel gebruik van drinkwater in huishoudens
   

• Antwoorden: 2, 4, 5 zijn kernoorzaken. 1 en 6 kunnen deels kloppen, maar zijn vaak overschat. 3 is misleidend (bossen dragen niet significant bij). Weghalen na lesvoorbereiding!!!!

Droogte: wat is dat eigenlijk?

Droogte betekent: er is minder water beschikbaar dan normaal.

Droogte kan problemen geven voor landbouw, natuur en drinkwatervoorziening.

Te weinig water: oorzaak 1 -> klimaatverandering

Door klimaatverandering wordt het warmer. Hierdoor verdampt er ook meer water.

Uiteindelijk condenseert deze waterdamp weer en valt er neerslag. (Immers: er verdwijnt geen water uit de waterkringloop).

Maar waar deze neerslag valt, dat weet je niet precies.

Sommige gebieden/ landen worden droger en andere natter.

In Nederland gaat het niet per se minder regenen per jaar, 

maar wel extremer: korte, heftige buien en dan weer lange tijd droog.

Te weinig water: oorzaak 2 -> afstroming

Nederland ligt in de benedenloop van een paar grote rivieren.  

Als er veel water in die rivieren zit, komt dat dus allemaal in Nederland terecht.

We willen dat water snel kwijt naar zee en daarom zetten we de sluizen open.

Als het veel regent, willen we dat water ook zo snel mogelijk kwijt. Dat lukt goed met al onze putten, riolen, sloten en kanalen.

Maar… als het daarna droog wordt, is er geen water meer achter de hand.... dat ligt allemaal allang in zee...

Te weinig water: oorzaak 3 -> bestrating

In steden ligt veel asfalt, beton en steen.

Regenwater zakt daar niet de grond in, maar spoelt meteen weg via het riool.

Gevolg -> het grondwater wordt minder aangevuld (weinig infiltratie) en dus verdroogt de grond.

Opdracht: hoe gaan we ons beschermen tegen te weinig water?

Wat: We hebben gezien dat droogte een probleem is en dat er oplossingen nodig zijn. Maar… wat kun jij zelf doen? 

Hoe: 

•  Werk alleen.
•  Kies uit onderstaande oplossingen iets wat jij zou kunnen doen.
•  Maak een campagneposter waarbij jij probeert anderen over te halen dit ook te gaan doen.
•  Zorg dat duidelijk is wat de oplossing inhoudt en waarom dit nodig is (dus wat is het grote probleem en waarom is dit een probleem|?
•  Je mag de poster maken door te tekenen of digitaal.

Klaar: Ga aan de slag met de examenvragen die je van je docent krijgt.

Hulp: internet

Oplossingen:

• Korter douchen
  
• Kraan dicht tijdens tandenpoetsen
  
• Regenwater opvangen voor planten
  
• De was pas doen als de trommel vol is
  
• Geen eten verspillen (want voor productie is veel water nodig!)
  
• Auto minder vaak wassen
  

Te weinig water: oplossingen

Er zijn verschillende oplossingen om watertekorten te voorkomen.

1.  Minder bestrating en meer groen zodat regenwater in de bodem kan zakken en het grondwater stijgt.

2. Water minder snel afvoeren naar zee, door bijvoorbeeld de sluizen dicht te houden (in tijden van weinig neerslag).

3. Water opslaan in perioden dat er veel neerslag valt (bijvoorbeeld onder de grond in Groningen)

4. Waterbesparende maatregelen thuis en in de landbouw -> want daar gebruiken we ook heel veel water!

Water besparing thuis

Water besparing in de landbouw: 

druppelirrigatie in plaats van beregening.

Verwerken: examenvragen

Wat: kunnen we met wat we nu geleerd hebben examenvragen beantwoorden?

Hoe: 

• werk alleen en praat dus helemaal niet!
• lees de vragen door + onderstreep de belangrijke begrippen.
• wat weet je over deze begrippen?
• maak de 5 examenvragen binnen de tijd

Hulp: Geen!

Let op: na 7 minuten gaan we vragen nakijken. Je moet dus op tijd klaar zijn!

Afsluiting: hebben we (juist) geleerd?

Reflectie:

Hoe hebben jij gewerkt?

Hoe heeft de klas gewerkt?

Hoe deed de juf het?

Leerdoelen:

1. uitleggen wat wordt bedoeld met de bovenloop, middenloop en benedenloop van een rivier.

2. beschrijven hoe het landschap en het watergedrag verandert van bron tot monding.

3. op een kaart aangeven in welke richting een rivier stroomt.

4. de begrippen reliëf, stroomrichting en delta en eigen woorden uitleggen (extra).

Check: hebben we (juist) geleerd?

Schrijf je naam op de post-it en beantwoord de vraag op de laatste slide!

Afsluiting: hebben we (juist) geleerd?

Check: hebben we (juist) geleerd?

Schrijf je naam op de post-it.

Werk alleen en kijk niet bij de buren.

Ben zo precies mogelijk in je antwoord.

Gebruik correct Nederlands.

Vraag:

Leg in je eigen woorden uit hoe droogte kan ontstaan en noem één oplossing. Leg ook uit waarom die oplossing helpt.

Klaar? Lever de post-it in bij je docent.