Les paragraaf 3 Elektriciteit

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Bij het leukste vak van je leven

Pak je spullen en zorg dat je startklaar bent!

Deze les:

Serie en parallel

Veel formules die "logisch" zijn, sommige kende je al

Vervangingsweerstanden (ofwel, totale weerstand)

Serie en parallel

In een serieschakeling zit alles achter elkaar

In een parallelschakeling kan de stroom meerdere kanten op

Serie en parallel

Een combinatie kan ook, hier is het een parallelschakeling, maar het onderste gedeelte heeft een serie stuk.

Serie regels

De stroom is overal gelijk, dat betekent:

I_totaal = I₁ = I₂ = I₃

De spanning van de bron is de spanning van de lampjes opgeteld, dus:

U_bron = U₁ + U₂ + U₃

Parallel regels

De stroomsterkte van de schakeling is die van de lampjes opgeteld, dus:

I_totaal = I₁ + I₂ (+ I₃ ...etc)

De spanning van de bron is overal gelijk, dus:

U_bron = U₁ = U₂ (= U₃ =... etc)

Serie regels

De totale weerstand van de serie schakeling is alles bij elkaar samen, dus:

R_totaal = R₁ + R₂ + R₃

Parallel regels

De totale weerstand van de parallelschakeling is het bijzonderst, namelijk:

Logisch te bedenken aan de hand van het broodjesverhaal

Eind overzicht

Voor serie:                                                              Voor parallel:

De formule U = I × R is voor beide hetzelfde

Als het maar wel over hetzelfde onderdeel gaat

Voorbeeld: Bereken R_tot en I_bron

Een serieschakeling is een schakeling waar je maar 1 'weg' hebt van spanningsbron naar spanningsbron

Een parallelschakeling is een schakeling waar je meerdere 'wegen' hebt van spanningsbron naar spanningsbron

Voorbeeld: Bereken R_tot en I_bron

Een serieschakeling is een schakeling waar je maar 1 'weg' hebt van spanningsbron naar spanningsbron

Een parallelschakeling is een schakeling waar je meerdere 'wegen' hebt van spanningsbron naar spanningsbron

Zelf doen: Bereken R_tot en I_bron

Een serieschakeling is een schakeling waar je maar 1 'weg' hebt van spanningsbron naar spanningsbron

Een parallelschakeling is een schakeling waar je meerdere 'wegen' hebt van spanningsbron naar spanningsbron

Opdrachten maken

Op bladzijde 61 maak opdrachten:

36, 37, 39, 41, 43, 44 en 45

meer tijd: 47, 48, 49

Voor tijdens het broodjes-verhaal

U = Spanning, hoeveelheid energie (aantal broodjes)

I = stroomsterkte, de hoeveelheid deeltjes per sec die langskomen (leerlingen lopen door gang)

R = Weerstand, waar energie verbruikt wordt (nieuw, het zijn deuren of lessen)

Batterij geeft de spanning aan de elektronen (kantine in het verhaal)

Voltmeter meet verschil in U tussen 2 plekken

Ampèremeter meet hoeveelheid stroom dat ergens voorbij komt

Parallel en serie

Bedenk voor elk van de volgende grootheden hoe ze zich gedragen in serie en daarna in parallel. Gebruik het broodjes verhaal om eventueel te helpen met denken

in serie:

I_totaal = I...