VS §3 Wat hebben mensen echt nodig?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

§3.3

Wat hebben mensen echt nodig?

Hoe duur is jouw outfit?

1. minder dan 80 euro
2. tussen de 80 en 150 euro
3. tussen de 150 en 220 euro
4. meer dan 220 euro

Hoeveel geld heb je maandelijks nodig?
(wonend op jezelf)

Leerdoelen

Je kunt het stelsel van sociale zekerheid schematisch weergeven en uitleggen hoe dit stelsel bijdraagt aan de verzorgings- en verzekeringsfunctie van de verzorgingsstaat.

Je kunt de historische achtergronden van het stelsel van sociale zekerheid beschrijven, de verschillende gehanteerde functies en uitgangspunten uitleggen en socialezekerheidsregelingen classificeren binnen de stelsels van Bismarck en Beveridge.

Je kunt dilemma’s rond (minimale) overheidszorg herkennen en daarin een onderbouwd standpunt bepalen

Sociaal minimum

De hoogte is moeilijk te bepalen. Gaat het hier alleen om eten, drinken en wonen of moeten ook ontspanning en
sociale participatie worden meegenomen?

924,59 euro per maand alleenstaand  20  jaar

voor een alleenstaande van 21 jaar en ouder: 1230,40 euro per maand

Dilemma sociaal minimum

Enerzijds moet het sociaal minimim laag genoeg zijn om mensen te motiveren om aan het werk te gaan
Anderzijds moet het hoog genoeg zijn om
van te kunnen leven en deel te kunnen nemen aan de samenleving

Mensen maken misbruik van uitkeringen. Toch zijn uitkeringen noodzakelijk

Mensen maken misbruik van uitkeringen. Uitkeringen moeten sober gemaakt worden

Bijna niemand maakt misbruik van uitkeringen. Uitkeringen moeten hoger

Wet Werk en Bijstand

Heb je geen baan en geen recht op een andere uitkering dan is er dit vangnet van sociale zekerheid
Gebasseerd op het sociaal minimum (70% min.loon)

Twee functies verzekering

Minimumbehoeftefunctie

Wet werk en bijstand. 

Solidariteitsbeginsel: mensen met een hoger inkomen betalen meer belasting/premie maar ontvangen niet meer uitkering

Loondervingsfunctie

WW (percentage van laatstverdiende loon 70%)

Equivalentiebeginsel: er is sprake van evenredigheid tussen de hoogte van de betaalde premie en de hoogte van de uitkering

Draagkracht van de leefeenheid

Soms hangt de hoogte van de uitkering af van de samenstelling van het huishouden. 

De gedachte hierachter is dat het niet voordelig moet worden voor mensen om een uitkering te hebben t.o.v werken -> bijstandsuitkering

Bij de WW wordt er gekeken naar individuele rechten en plichten en telt de leeneenheid niet mee

Garanderen sociale en economische status

 doormiddel van premies

Garanderen van minimuminkomen

doormiddel van belastingen

Bismarckiaans

Beveridgiaans

Voordeel

je inkomen niet meteen drastisch minder wordt als je geen werk meer hebt

Dit is ook een voordeel voor de economie als geheel

Werknemersverzekeringen

Ontstaan eind 19e eeuw toen groepen arbeiders elke week geld bij elkaar legden. Als er dan eens iemand ziek werd dan werd hij uit deze pot doorbetaald. 

Volksverzekeringen

Na WOII kwam het besef dat alle mensen recht zouden moeten heben op sociale zekerheid

Deze verzekeringen, die meestal beginnen met 'algemene', zijn er voor iedereendie in Nederland woont of werkt (Aow: algemene ouderdomswet

AnW: algemente nabestaandenwet, Wlz: wet langdurige zorg)

Voordeel

Het biedt sociale zekerheid aan álle burgers

Sociale verzekeringen

Volks- en werknemersverzekeringen samen

Werknemers en werkgevers betalen hier samen voor doormiddel van premies (inkomstenbelastingen)

Sociale voorzieningen

Dit is er voor om ervoor te zorgen dat niemand onder het sociaal minimum zakt
 (Participatiewet, voorheen wet werk en bijstand)
Wordt betaald uit belastingen

Het sociale vangnet

voorbeelden

Participatiewet, Wajong, IOAW, IOW, IOAZ, TW

Financiering sociale zekerheid

Omslagstelsel

Premies en belastingen die mensen nu betalen worden gebruikt voor uitkeringen die nu worden verstrekt

Dit is het systeem dat Nederland hanteert

Kapitaaldekkingsstelsel

Premies die mensen nu betalen worden gespaard voor de toekomst. De werkenden betalen dus voor hun eigen toekomstige uitkering

Nederland vergrijst. Wat is de consequentie voor jou van het systeem van financiering?

Maken

Zie planner

Meer weten?

Wil je meer weten over de voedselbank en met name over de gezinnen die hiervan afhankelijk zijn? Kijk dan naar de volgende documentaire van de voedselbank in Groningen