Spieren en beweging

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Spieren en beweging

Thema 5, basisstof 6

Leerdoelen

- je kunt de bouw en functie van glad spierweefsel en dwarsgestreept spierweefsel beschrijven.

- je kunt de bouw en functie van spieren beschrijven.

- je kunt de effecten van training, revalidatie en doping uitleggen.

Opdracht

Lees de tekst op blz. 51.

Maak een tabel waarbij je de verschillen tussen glad spierweefsel en dwarsgestreept spierweefsel opschrijft.

Skeletspieren

Samentrekken van spieren

Hoe trekt een spier samen:

1. Een bewegingszenuwcel geeft impuls door via een motorische eindplaatje (= uiteinden van vertakkingen van een axon van een bewegingszenuwcel)
2. Als een impuls in een motorisch eindplaatje komt, wordt deze doorgegeven aan de spier doordat de neurotransmitters binden aan de receptoren van de spier.
3. De spierfibrillen gekoppeld aan het motorisch eindplaatje trekken samen
4. De myosine- en actinefilamenten schuiven in elkaar (hierdoor wordt de spier korter)

Energie (ATP) nodig voor de samentrekking: verbranding van glucose

Antagonisten

Spieren die een tegengestelde beweging veroorzaken.

Skeletspier 

Langzame spiervezels

Trekken traag samen,

maar houden het lang vol.

Goede doorbloeding --> rood

Skeletspier 

Snelle spiervezels 

Trekken snel samen, maar houden het niet lang vol.​

Minder goede doorbloeding --> wit

Opdracht

Lees blz. 55 en 56 en beantwoord de volgende vragen:

- Wat doet duurtraining met de spiervezels?

- Wat is de belangrijkste reden voor een warming up? En hoe komt dat?

- Wat is de belangrijkste reden voor een cooling down?

- Wat zijn de beweegrichtlijnen voor kinderen en jongeren?

Doping 

Anabole steroïden: 

vergelijkbare werking als testosteron

 +spiervorming

+rode bloedcellen

erytropoëtine (EPO) : 

+ rode bloedcellen

Gevaar doping

algemeen:

• sporter gaat sneller te ver
• gewichtstoename
• bloedstollingsziekten
• leverschade
• vergrote kans op hart en vaatziekten
• hoog cholesterolgehalte in het bloed
• zwakke pezen

erythroipoëtine

• dikker bloed

Even werken

Nu: 

Opdracht 67 en 69

Thuis:

Opdracht 70 en 72