4.3 De paus en de kruistochten

4.3: De Paus en de kruistochten
Kenmerkende Aspecten:
15. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoord te hebben.
16. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van kruistochten.
1 / 21
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

Items in this lesson

4.3: De Paus en de kruistochten
Kenmerkende Aspecten:
15. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoord te hebben.
16. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van kruistochten.

Slide 1 - Slide

Wereldlijke en geestelijke macht door God verdeeld:
  • Paus (geestelijke macht > zieleheil gelovigen )
  • Keizer (wereldlijke macht > bescherming gelovigen)
  • beiden aan het hoofd van een hiërarchie
  • belangrijk: Tweezwaardenleer >>>>>>>>>>>
  • Eenheid kerk in gevaar door:
  • 1. Oosters Schisma (1054):
  • machtsstrijd Paus in Rome en 
  • Patriarch in Constantinopel 
  • 2. Investituurstrijd:

Slide 2 - Slide

De strijd tussen paus en keizer

Slide 3 - Slide

de investituurstrijd:
tegenkoningen & tegenbischoppen
  • tweezwaardenleer belangrijk
  • waar ligt het primaat?

  • keizer benoemde bisschoppen 
  • - als leenman (geen vererving)
  • - bisschop ('macht van God')
  • paus Gregorius VII zette zaak op scherp 
  • Koning Hendrik IV in de ban gedaan (1075) > 'Canossa' (1077)


Slide 4 - Slide

geëxcommuniceerde Hendrik IV met Mathilde van Toscane 
 Boetetocht naar Canossa (1077)

Slide 5 - Slide

verloop machtsstrijd
  • na boetedoening opheffen ban >
  • Dictatus papae herbevestigd:
  • 'alleen pausen mogen bisschoppen benoemen' 
  • Hendrik slaat terug:
  • - Rome bezet (1084) >
  • - Gregorius afgezet >
  • - Clemens III benoemd tot paus >
  • - Hendrik tot keizer gekroond
  •  Animatie investituurstrijd: 

Slide 6 - Slide

     Hendrik IV               en                  Gregorius VII

Slide 7 - Slide

voorlopig einde investituurstrijd:
  • Concordaat van Worms (1122):
  • bisschoppen ontvangen van
  • 1.  de paus: geestelijke macht
  • 2. de keizer: wereldlijke macht
  • gevolgen:
  • - macht Paus nam toe maar
  • - machtsstrijd keizer en paus niet uitgewoed... 



Slide 8 - Slide

Wat is een volgend moment dat de Paus zijn wereldlijke macht doet gelden?

Slide 9 - Open question

0

Slide 10 - Video

leg uit wat de investituurstrijd inhield

Slide 11 - Open question

De Eerste Kruistocht (1096)
  • Redenen voor Paus Urbanus II om op te roepen tot een Kruistocht:
  • 1.  Expansie Christendom in Midden Oosten
  • 2. Bescherming pelgrims op weg naar heilge plaatsen in M.O.
  • 3. Het Oosterse Schisma beëindigen :
  •      keizer Alexios (Bysantijnse Rijk) vroeg hulp tegen Seldsjoeken (Islam.) 
  •  Redenen om mee te doen aan kruistocht:
  •  - 'Heilige oorlog'
  •  - rijkdom + grondgebied
  •  - 'volledige aflaat'

Slide 12 - Slide

Deelnemers 1e Kruistocht:

  • adel o.a. Godfried van Bouillon en    bisschop Odo, zwager  Willem de Veroveraar
  • ridders (4500)
  • voetvolk (25.000)
  • pelgrims (40.000)
  • resultaat: Jeruzalem veroverd en
  • stichting kruisvaardersstaten
  • Eind 12e eeuw  strijd tussen:
  • Saladin <> Leeuwenhart, Barbarossa nav:
  •  herovering Jeruzalem (1187). Uitkomst:
  •  Pelgrims toegelaten in Jeruzalem 

Slide 13 - Slide

Documentaire, 
Nederlands gesproken, over de Kruistochten (in breder kader behandeld)
9.30 minuten

Slide 14 - Slide

0

Slide 15 - Video

Documentaire, Nederlands ondertiteld, over de rol van de Tempeliers in de strijd om Akko:
Beleg van Akko (1189-1191)
Beleg van Akko (1291)
(20 minuten)

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Video

Kruistochten binnen Europa:
  • - 'Reconquista' (Spanje)
  • kerstening noorden van Europa
  • - Katharen > ketterij in Zuid-Frankrijk 
  • - Joden:
  • - moordenaars Jezus
  • - vreemdelingen (diaspora)
  • - economische motieven

Slide 18 - Slide

gevolgen christelijke expansie:
  • Moslimleiders uit Spanje verdreven
  • geen definitief succes in Midden Oosten: 
  • Acca heroverd (1291)
  • buitensporig geweld kruisvaarders >   
  • oa, vernietiging Constantinopel (1204) >
  • kloof paus en oosterse christenen groter
  • bevordering internationale handel
  • toename kennis klassieken in Europa > o.a 

Slide 19 - Slide

Animatie van Jort geschiedenis

Slide 20 - Slide

0

Slide 21 - Video