4 VWO zouten par 4.2 + 4.3

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H4: ZOUTEN par 2 + 3

Leerdoelen:

• Je kunt de concentratie van een zoutoplossing beschrijven en noteren
• Je kunt de concentratie van een zoutoplossing berekenen
• Je kunt rekenen met verdunningen

Oplossen van zouten

Sommige zouten zijn oplosbaar in water, bijv. keukenzout of calciumchloride (Binas 45A)
Wanneer een zout oplost in water, wordt de ionbinding verbroken.
De ionen bewegen zich dan lost van elkaar in de oplossing.

Zouten geleiden stroom wanneer ze zijn opgelost in water.

(10 s)

1. Macro-niveau
2. Micro-niveau

Welk zout lost niet op in water?

(45 s)

1. natriumcarbonaat
2. koper(II)nitraat
3. koper(II)carbonaat
4. natriumnitraat

Oplosvergelijking

NaCl(s) -> Na⁺(aq) + Cl^-(aq)

De "opgeloste" ionen worden gehydrateerde ionen genoemd. De watermantel wordt weergegeven door achter de formule van het ion (aq) te zetten.

Bij oplossen van een zout worden ionen gehydrateerd door watermoleculen.

(10 s)

1. Macro-niveau
2. Micro-niveau

Wat is de juiste oplosvergelijking voor zinkchloride?

(1 min)

1. A
2. B
3. C
4. D

Bij oplossen van een zout worden de ionen omringt door watermoleculen.
Welk deel van een watermolecuul draait naar een positief ion toe? (20 s)

1. H
2. O

Indampvergelijking

De is de omgekeerde vergelijking van oplossen

 Na⁺(aq) + Cl^-(aq) -> NaCl(s)

Geef de juiste vergelijking voor het indampen van een
aluminiumsulfaatoplossing.

(1 min)

1. A
2. B
3. C
4. D

Reactie met water

Er zijn vier zouten met een oxide‑ion die reageren met water.

zie binas 45A. Hier staat een "r" in de tabel.

Dit zijn :Na₂O, K₂O, CaO en BaO.

Bij deze reacties gebeurt steeds hetzelfde:

de O^2-ionen reageren met een H₂O molecuul en veranderen in 2 OH^- ionen, die vervolgens gehydrateerd worden. De metaalionen veranderen niet. Ze worden alleen gehydrateerd.

Na2O (s) + H2O (l) → 2 Na+ (aq) + 2 OH- (aq)

Na₂O (s) + H₂O (l) →

2 Na+ (aq) + 2 OH- (aq)

Reactie met water

Uit de oxiden met water ontstaat dus steeds een oplossing van een hydroxide. Deze bevat dus OH^- ionen. Oplossingen van hydroxiden worden vaak met hun triviale namen aangeduid. Deze triviale namen moet je onthouden. Je kunt ze ook vinden in tabel 66A van je Binas.

Wanneer je kaliumoxide met water mengt ontstaat de volgende oplossing:

(30 s)

1. kaliumoxide oplossing
2. kaliumhydroxide oplossing
3. kaliumdioxide oplossing
4. kaliumhydrideoplossing

Wat is kalkwater?

(20 s)

1. calciumhydroxide oplossing
2. natriumhydroxide oplossing
3. kaliumhydroxide oplossing
4. bariumhydroxide oplossing

We strooien een zout in een vlam. De vlam kleurt groen. Welke ionsoort bevat het zout?

(20 s)

1. koperionen
2. lithiumionen
3. loodionen
4. natriumionen

Bijzondere zouten; kleur

Ionsoorten herkennen door kleur kan op twee manieren:

Vlamkleuring    Binas 65A

Gekleurde zouten/oplossingen Binas 65B

Pak deze tabel 65A voor je voor de volgende vraag.

Bijzondere zouten; kleur

Pak tabel 65b voor je voor de volgende vraag.

We zien een lichtgroen zout. Welke ionsoort zal dit zout bevatten?

(20 s)

1. chloorionen
2. ijzer(II)ionen
3. ijzer (III) ionen
4. chroomionen

Bijzondere zouten; hydraten

Ionen in een ionrooster zitten op een bepaalde afstand van elkaar.

Er zit dus ruimte in het  kristalrooster.

Soms zit daar water in:kristalwater.

Deze zouten worden ook wel hydraten genoemd.

Dit zie je in de naam en in de formule:

Soda = natriumcarbonaatdecahydraat:    Na₂CO₃

Wat betekent "pentahydraat" in de naam koper(II)sulfaatpentahydraat?

(30 s)

1. de stof bevat per eenheid kopersulfaat 5 watermoleculen
2. de stof bevat per eenheid kopersulfaat 6 watermoleculen
3. de stof kopersulfaat is per eenheid opgelost in 5 watermoleculen
4. de stof kopersulfaat is per eenheid opgelost in 6 watermoleculen

Bijzondere zouten; dubbelzouten

Dubbelzouten zijn zouten waarin meerdere positieve/negatieve ionen voorkomen.

Bijvoorbeeld Mohrs zout : (NH₄)₂Fe(SO₄)₂ (s)

Ijzer kan 2 ladingen hebben, nl. 2+ of 3+

de lading kun je berekenen door te kijken naar de ladingen en aantallen van de andere ionen. Het geheel is neutraal

Bijzondere zouten; dubbelzouten

Dubbelzouten zijn zouten waarin meerdere positieve/negatieve ionen voorkomen.

Bijvoorbeeld Mohrs zout : (NH₄)₂Fe(SO₄)₂ (s)

NH₄  is 1+ deze heb je 2x = 2+

SO₄ is 2- deze heb je 2x = 4-

dus moet Fe 2+ zijn , dan is het geheel neutraal. Zie ook kleur!

Een dubbelzout heeft altijd

(30 s)

1. twee ionsoorten
2. twee negatieve ionsoorten
3. twee positieve ionsoorten
4. twee of meer positieve en/of negatieve ionsoorten

Huiswerk:

Bekijk nogmaals de opgaven uit 4.2 en 4.3

Maak deze als je het niet had en kijk het ook na.