H25 Kostensoorten

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H25 Kostensoorten

Leerdoelen

• Je kunt het verschil uitleggen tussen grond- en hulpstoffen 
• Je kunt uitleggen waarom er periodiek wordt afgeschreven op vaste activa 
• Je kunt de hoogte van de periodieke afschrijving berekenen 
• Je kunt het afschrijvingspercentage per periode berekenen
• Je kunt de boekwaarde en (resterende) levensduur berekenen

Waarom wil ik als ondernemer alles van kostensoorten weten?

Juist kunnen berekenen van kosten per product / dienst zodat ik:

• weet waar mijn geld naartoe gaat
• kan vergelijken met concurrenten (benchmarken)
• kan bijsturen op onderdelen van het proces
• tot een 'goede' verkoopprijs kan komen

Opgave 25.1 + 25.2 maken

Opgave 25.1

• a) prijs oud = € 63.000/5.000 = € 12,60
  prijs nieuw = € 92.610/7.000 = € 13,23
  (13,23-12,60)/12,60 x 100% =5%
• b) 4/3 x € 50.400 x 1,1 = € 73.920

Opgave 25.2

• a) 25.000/100 x 155 =38.750
• b) (155-76)/76 x 100% = 103,9%
  
• c) 2,80 x 1,02 x 1,018 x 1,015 = € 2,95

Grond- en hulpstoffen 

• Grondstoffen worden verwerkt in het product 
• Hulpstoffen zijn nodig om het product te kunnen maken, maar worden niet verwerkt in het product zelf  
  voorbeelden: stoom, smeerolie, koelwater

Afschrijven 

Afschrijven 

Aanleiding: vaste activa worden minder waard door gebruik en het verstrijken van tijd. 

Reden afschrijven: door periodiek af te schrijven worden de verwachte kosten van de waardedaling van de een vast actief verdeeld over de tijd dat we deze verwachten te gebruiken. 

Formule periodieke afschrijving

A = aanschafprijs inclusief bijkomende kosten 

R = restwaarde minus (sloop-)kosten 

n = aantal termijnen 

Voorbeeld periodieke afschrijving

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Bereken de jaarlijkse afschrijvingskosten
  
  

Voorbeeld periodieke afschrijving

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Bereken de jaarlijkse afschrijvingskosten
  Periodieke afschrijving = (39.000+1.000-10.000)/5 = € 6.000

Bereken de restwaarde 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken de restwaarde na 3 jaar
  
  

Bereken de restwaarde 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken de restwaarde na 3 jaar
  Restwaarde einde periode n = A - n x periodieke afschrijving 

Bereken de restwaarde 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken de restwaarde na 3 jaar
  Restwaarde einde periode n = A - n x periodieke afschrijving 
  Restwaarde einde jaar 3 = 39.000 + 1.000 - 3 x 6.000 = € 22.000

Bereken het afschrijvingspercentage 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken het afschrijvingspercentage
  Afschrijvingspercentage = periodieke afschrijving / A x 100% 
   

Bereken het afschrijvingspercentage 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken het jaarlijkse afschrijvingspercentage 
  Afschrijvingspercentage = periodieke afschrijving / A x 100% 
  Afschrijvingspercentage = 6.000 / (39.000 + 1.000) x 100% = 15%

Opgave 25.4 + 25.5 maken

Opgave 25.4

• a) (2.500.000-500.000)/(16x12) = € 10.416,67
• b) 10.416,67/2.500.000 x 100% = 0,42%

Opgave 25.5

1. Afschrijving per jaar = (130.000 + 12.000 - 22.000)/5 = € 24.000
   Waarde eind jaar 3 = 130.000 + 12.000 - 3 x 24.000 = € 70.000
2. Waarde eind jaar 3 = restwaarde + 2 x afschrijving per jaar 
   = 22.000 + 2 x 24.000 = € 70.000

Opgave 25.7 + 25.8 maken

Check leerdoelen

• Waarom wordt er afgeschreven op vaste activa? 
• Rekenopdracht >>

Opgave 25.7

• De huidige waarde is 40% van de aanschafprijs, want er is 4 x 15% afgeschreven. 100/40 x € 18.000 = € 45.000
•  (€ 45.000 - € 4.500)/ € 45.000 x 100% = 90%
  90%/15% = 6 jaar 

Opgave 25.8

• Afschrijving = (120.000 + 16.000 -30.000)/4 = € 26.500
• Kosten per km = 26.500/ 132.500 + 0,36 = € 0,56

25.6 Bereken de afschrijving per uur

Formule

Vul in en

Bereken

• (A-R)/N
  
  
• (38.300 + 15.000 -5.000 + 2.000)/(20 x 48 x 5 x 6) = € 1,75

(tekst 8 uur verwijderd)

Personeelskosten 

Bestaan uit:

• brutolonen (=salaris)
• wettelijke sociale lasten:
         premie werknemersverzekeringen, bijdrage Zorgverzekeringswet,                vakantiegeld
• vrijwillige sociale lasten:
         vergoeding reiskosten, maaltijden, fondsen werknemers
• werkgeversdeel pensioenpremie 

Arbeidsuurtarief 

In dienstverlenende bedrijven worden de personeelskosten vaak omgerekend naar een arbeidsuurtarief per productief (door te berekenen) uur. 

• Arbeidsuurtarief = personeelskosten / aantal productieve uren

De totale personeelskosten voor een timmerman zijn € 40.000 op jaarbasis. De timmerman is 1.600 uur per jaar in dienst. Hiervan kan 80% doorberekend worden aan klanten. 

Bereken arbeidsuurtarief

€ 40.000 / (0,8 x 1.600) = € 31,25

voorbeeld

Opgave 25.9 - klassikaal

• Totale personeelskosten?
• € 1.800 + € 300 + € 24 + € 180 = € 2.304 
• Aantal productieve uren per maand? 
• 0,8 x 160 = 128
• Berekening
• € 2.304 / 128 = € 18

Factuurtarief

Het tarief wat gefactureerd wordt aan de klant is gebaseerd op het arbeidsuurtarief en wordt verhoogd met bijkomende kosten en een winstopslag. 

Aandachtspunt: lees goed waarover de winstopslag wordt berekend. 

Opgave 25.10 + 25.12 

Opgave 25.10

Opgave 25.12

Overige kosten

• Interestkosten
• Kosten van grond 
• Kosten diensten van derden
• Kosten van belastingen 
• Let op; geen belastingen m.b.t. de winst of dividend. Alleen echte kosten zoals motorrijtuigen-, assurantie- en onroerende zaakbelasting

Opgave 25.13 + 25.14 

Opgave 25.13 

• 0,5 x 0,07 x (2/12 x 210.000 + 3/12 x 320.000 + 3/12 x 270.000 + 3/12 x 330.000. = € 9.275  

Opgave 25.13 

• 0,5 x 0,07 x (2/12 x 210.000 + 3/12 x 320.000 + 3/12 x 270.000 + 3/12 x 330.000. = € 9.275  

Opgave 25.14 

• 1) juist
• 2) onjuist, want btw zijn geen kosten voor de onderneming. btw is terug te vorderen. 
• 3) onjuist inkomstenbelasting is geen kostenpost, maar belasting over de winst

Opgave 25.14 

• b) € 180.000/(€ 600.000/40) = 12 jaar
• c) € 12.600/(€ 5.400/3) = 7 jaar 
• d) € 90.000/(€ 36.000/4) = 10 jaar 

Opgave 25.14 

• Nee, de kosten nu zijn € 12.000+€ 15.000 = € 27.000. Dit is dus goedkoper dan leasen