Hoofdstuk 6 Grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Grammatica & Spelling

4SE1 (Schoolexamen)

Telt voor 12% mee 

Toets: 60 minuten (in de toetsweek 22-26 nov)

zinsdelen - blz. 97

Je kunt iedere zin is stukken verdelen 

en ieder stuk een naam geven.

Zinsdelen - de basis

Maak aantekeningen!

PV 

WWG en NWG

O

LV

MV

BWB

enkelvoudige zin

Er is één onderwerp en één PV

Hij keek naar een film

samengestelde zin

Er zijn meerdere onderwerpen en meerdere PV's

Hij keek naar een film en at een appel.

Waar zet je zinsdeelstrepen?

Gister I was I  ik I de hele dag I op school.

Gister I was I ik I de hele dag I op school, II maar I vandaag I ben I ik I thuis.

Aan de slag

opdracht 1 blz. 97 

Zinsdelen - Nakijken

opdracht 1 blz. 97

----------------------------------------------

Aan het eind van deze les ken je het verschil tussen een hoofdzin en een bijzin.

Hoofdzin

Het is een hoofdzin als er NIKS tussen het O en de PV past.

Ik *eet een broodje, omdat ik honger heb.

* Hier past niks tussen

Bijzin

Het is een bijzin als er wel iets tussen het O en de PV past.

Ik eet een broodje, omdat ik* honger heb.

*HIer past het woordje "NIET"

Welke mogelijkheden zijn er?

H-zin + H-zin	Ik eet een broodje, want ik heb honger.
H-zin + B-zin	Ik eet een broodje, omdat ik honger heb.
B-zin + H-zin	Omdat ik honger heb, eet ik een broodje.

Tip: Je ziet het aan de voegwoorden

• H-zin + H-zin: Want, Of, En, Maar (WOEM) > Hij stopte, want ik kwam eraan.
• H-zin + B-zin: dan staat het voegwoord er tussenin (omdat dat, als, toen, hoewel, terwijl) > Hij stopte toen ik eraan kwam.
• B-zin + H-zin: dan staat het voegwoord helemaal vooraan. (omdat dat, als, toen, hoewel, terwijl) Toen ik eraan kwam, stopte hij.

Aan de slag

opdracht 4 blz. 102

Behalve zin b, d, g en i

Eerder klaar? >>> maken opdr 6

Wat gaan we vandaag doen?

- Finale-opdracht zinsontleden

- Een quiz met 7 vragen

- Woordsoorten met André Hazes 

finale-opdracht zinsontleden

opdracht 9 blz. 103, 104

Behalve zin b en f

1.Gister gaf hij de ober een fooi
Wat is het LV?

1. de ober
2. een fooi
3. hij
4. gister

2.Wat is het Onderwerp?
Iedere ochtend maakt de kerkklok mij wakker.

1. maakt
2. mij
3. iedere ochtend
4. de kerkklok

3.Wat is het Meewerkend Voorwerp?
Bij het afscheid gaf hij haar een zoen.

1. haar
2. hij
3. een zoen
4. bij het afscheid

4.Wat is het WWG?
Ik zit mijn hele leven al bij anderen af te kijken.

1. zit te kijken
2. zit kijken
3. zit af te kijken
4. leven te kijken

5.Ik steek dit jaar geen vuurwerk af want dan krijg ik een boete.

1. Dit is een samengestelde zin.
2. Dit is een enkelvoudige zin.

6.Wat is het BWB?
Tijdens wiskunde kan ik me goed concentreren.

1. Tijdens wiskunde
2. goed
3. goed concentreren
4. Tijdens wiskunde, goed

7.Wat is het WWG?
Hij heeft zich iedere dag geschoren.

1. heeft geschoren
2. heeft zich geschoren

Woordsoorten

Met André Hazes

Hulp? Vanaf blz. 106

Woordsoorten - blz. 105

Geen uitleg nodig: maken opdracht 1, zin a t/m e

Uitleg nodig:  volg dan de uitleg      

>>>>>

1. lidwoord (lw)

De - het - een

Het meisje is laat. (wel een lidwoord)

Het is laat. (geen lidwoord)

één is een telwoord en niet een lidwoord

2. zelfstandig naamwoord (zn)

            mensen              dieren                    dingen                    planten

3. Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Zegt iets over een ZN

De overbodige vraag

De spannende aflevering

De rode auto

De auto is rood

4.Werkwoord - ZWW en HWW

ZELFSTANDIG WERKWOORD (ZWW)- Geeft een handeling aan. (het enige werkwoord in de zin of het tweede ww)

Ze loopt naar huis.                     Ze is alleen naar huis gelopen.

       ZWW                                             HWW                                  ZWW

HULPWERKWOORD (HWW) - geef niet een handeling aan.

Hij heeft een been gebroken.

5. persoonlijk vnw

Staat in plaats van een ZN

Kan twee vormen hebben

ik - mij

jij - jou

hij/zij/ het- hem/ haar

wij - ons

jullie/ u - jullie/ u

zij - hun

6. bezittelijk vnw

Staat altijd voor een ZN

mijn ...(huis)

jouw ... (fiets)

zijn/ haar ... (vriend)

ons/ onze ... (boek, kamer)

jullie/uw ... (tas)

hun

7. Aanwijzend voornaamwoord (av)

die

deze

dat

dit

8. Wederkerend voornaamwoord (wkv)

zich wassen, zich afvragen, zich vervelen

Ik was me, jij wast je, wij wassen ons.

Ik vraag me iets af. Jij vraagt je iets af.

Ik verveel me. Hij verveelt zich.

9. Vragend voornaamwoord (vrv)

Wie

Wat

Welke

Wat voor een

10. Voorzetsel (vz)

voor                                                                       na

achter                                                                  tijdens

in                                                                            gedurende

op

                             DE KOOI                                                            DE VAKANTIE       

11. Voegwoord (vw)

Een voegwoord voegt twee zinnen aan elkaar.

Want                                                                                        omdat

of                                                                                               voordat

en                                                                                              doordat

maar                                                                                         waardoor

12. Hoofdtelwoord

geeft een hoeveelheid aan:

drie

zevenhonderd

weinig

veel

13. Rangtelwoord

geeft  een volgorde aan:

eerste

middelste

laatste

meeste

zelf nakijken - blz. 105

opdracht 1, zin a t/m e

bedenk zelf een zin met een...

lidwoord

bijvoeglijk naamwoord

zelfstandige naamwoord

werkwoord (zww  of hww)

telwoord

aanwijzend voornaamwoord.

voorzetsel

Maak nu in tweetallen

zin f t/m j

Herhaling (voor de toetsweek)

De toets duurt 60 minuten en gaat over:

Grammatica (zinsdelen en woordsoorten) 

      
Spelling   (Behandelen we vanaf nu)

zinsdelen (oefenzin)

Omdat mijn vader graag autotijdschriften leest, 

hebben we hem voor zijn verjaardag een abonnement gegeven.

Vaste volgorde:   WWG - O - LV - MV - BWB

woordsoorten (2 oefenzinnen)

a. Wat zullen we gaan doen op die vrije dag?

b. Ik kan me voorstellen dat zijn mening jou de laatste tijd boos maakt.

(uitleg vanaf blz. 106)