Zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Zinsdelen

Zinsdelen

Een zin bestaat uit meerdere zinsdelen. 

Een zinsdeel kan uit één woord bestaan, maar ook uit meerdere woorden.

Vraag:

Wat is de eerste stap bij het ontleden van een zin?

 Stap 1: de persoonsvorm zoeken

Vraagzin maken, of:

Tijdproef -  Verander de tijd in de zin (vt, tt)

                        Het woord dat verandert is de persoonsvorm.

De hond sluipt door het bos samen met zijn baasje.

> De hond sloop door het bos samen met zijn baasje.

Stap 2: zet een streep direct voor en
                achter de pv

De hond | sluipt | door het bos samen met zijn baasje.

ONTHOUD!: Voor de pv is maar plek voor één zinsdeel.
(De pv staat dus dan altijd op de tweede plek in een zin in het Nederlands.)

De hond | sluipt | door het bos samen met zijn baasje.

één zinsdeel

Stap 3: verander de volgorde van de zin. Kijk welke woorden je samen voor de pv kunt zetten.
Er is maar plek voor 1 zinsdeel op die plek.

1. De hond | sluipt | door het bos samen met zijn baasje.
2. Door het bos | sluipt | de hond | samen met zijn baasje.
3. Samen met zijn baasje | sluipt | de hond | door het bos.

Stappenplan zinsdeelproef

1 Onderstreep de pv.

       Mandy wacht op haar moeder.

2 Zet voor en achter de pv zinsdeelstrepen.

       Mandy | wacht | op haar moeder.

3 Verander de volgorde van de zin: kijk welke woorden je samen voor de pv kunt zetten.

       Op haar moeder wacht Mandy.

4 Ga daar mee door tot je alle zinsdelen hebt gevonden.

1. Twee jaar lang verdacht hij deze man van diefstal.
   
2. Het jongetje lachte na een paar minuten gelukkig weer.
   
3. In deze kas leren kinderen het planten van hun eigen voedsel.
   
4. De vakantie in het westen en het noorden van Ierland was fantastisch.

1. Twee jaar lang | verdacht | hij | deze man | van diefstal.
   
2. Het jongetje | lachte | na een paar minuten | gelukkig | weer.
   
3. In deze kas | leren | kinderen | het planten van hun eigen voedsel.
   
4. De vakantie in het westen en het noorden van Ierland | was | fantastisch.

Inloggen!

Benoem de zinsdelen

1. persoonsvorm

2. werkwoordelijk gezegde

3. onderwerp

4. lijdend voorwerp

5. meewerkend voorwep

6. bijwoordelijk bepaling

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:

Elke vrijdagavond hang ik lekker op de bank

1. ik
2. hang
3. op de bank
4. elke vrijdagavond

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:

Sturen jullie ook altijd verjaardagskaarten?

1. jullie
2. verjaardagskaarten
3. Sturen
4. altijd

Wat is in de onderstaande zin het gezegde?

Het publiek moest lang op de huldiging wachten.

1. moest
2. wachten
3. moest wachten
4. de huldiging

Wat is het gezegde in de onderstaande zin?

De komende jaren zal de temperatuur stijgen.

1. zal
2. stijgen
3. zal de temperatuur stijgen
4. zal stijgen

Wat is het onderwerp in de volgende zin:

Hebben Anouk en Wendy de opdracht nog niet gemaakt?

1. Anouk en Wendy
2. Hebben
3. de opdracht
4. gemaakt

Wat is het onderwerp in de volgende zin:

Gisteravond hebben veel mensen naar het nieuwe programma gekeken.

1. gisteravond
2. hebben
3. gekeken
4. veel mensen

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:

Gisteravond hebben mijn zus en ik een appeltaart gemaakt.

1. gisteravond
2. mijn zus en ik
3. gemaakt
4. een appeltaart

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:

Onder de tafel heeft mijn vader een cadeautje verstopt voor mijn neefje

1. onder de tafel
2. mijn vader
3. een cadeautje
4. voor mijn neefje

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin:
De kassière geeft aan de vriendelijke klant de spaarzegels.

1. de spaarzegels
2. aan de vriendelijke klant
3. de vriendelijke klant
4. de kassière

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin:
Volgende week ga ik voor mijn vrienden een zak snoep kopen

1. volgende week
2. een zak snoep
3. ga kopen
4. voor mijn vrienden

Wat is het bijwoordelijke bepaling in de volgende zin:
De tuinman geeft de pas geplante bloemen water met een gieter

1. met een gieter
2. geeft
3. de tuinman
4. de pas geplante bloemen

Wat is het bijwoordelijke bepaling in de volgende zin:
Tussen de bomen hangt de kleurrijke hangmat.

1. de kleurrijke hangmat
2. hangt
3. tussen de bomen
4. is er niet

Zet in zinsdelen:
Dit weekend gaan we naar de Efteling

1. Dit weekend/ gaan/ we/naar/ de Efteling
2. Dit/weekend/ gaan/we/naar/de Efteling
3. Dit weekend/gaan/we/naar de Efteling
4. Dit weekend gaan/we/naar de Efteling

Zet in zinsdelen:
Vorige week heeft hij een heerlijke stamppot gemaakt voor ons.

1. Vorige week heeft / hij/ een heerlijke stamppot gemaakt / voor ons
2. Vorige week / heeft / hij / een heerlijke stamppot / gemaakt / voor ons
3. Vorige week / heeft / hij / een heerlijke stamppot gemaakt / voor ons
4. Vorige week / heeft hij / een heerlijke stamppot / gemaakt / voor ons

Oefenen: 

 

Extra oefenen via CambiumNed --> Zinsdelen