8.1 Industrialisatie en modern imperialisme les 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Industrialisatie en modern imperialisme

DENKEN - DELEN - UITWISSELEN

- Welke maatschappelijke ontwikkelingen vonden er plaats tijdens de overgang van agrarisch - urbane samenleving naar de industriële samenleving?

- Hoe veranderde de verhouding tussen koloniën en moederlanden onder invloed van de industriële revolutie?

- Welke politieke, ideologische en economisch motieven speelden een rol bij het opkomen (Azië) en uitbreiden (Afrika) van het modern imperialisme?
- vraag 6 & 8

Veranderingen in de landbouw

• bevolkingsgroei > grotere vraag naar voedsel en kleding
• Boeren in de problemen  door:
• - daling voedselprijzen >
• - grotere afhankelijkheid van huisnijverheid > daling beloning boeren >  
• Trek naar de steden > einde textielhuisnijverheid op platteland 

Industriële revolutie: weven en spinnen gemechaniseerd:

• -Urbanisatie zet door 
• Industriële samenleving 

Een Cotton Gin (wat 'katoenmotor' betekent) is een machine die katoenvezels snel en eenvoudig van hun zaden scheidt (katoenplukker). Hierdoor is de productiviteit veel hoger dan bij handmatige katoenscheiding.

van kleinschalige handmatige productie in de huisnijverheid...

... naar grootschalige machinale productie in fabrieken

Afrika

• Afrika is populair vanwege de vele grondstoffen (bijvoorbeeld diamanten en goud)
• Slavenhandel nam in de loop van de 19e eeuw af en werd uiteindelijk verboden 

Modern imperialisme

De Conferentie van Berlijn

conferentie van Berlijn 1884-1885

Samengevat:  

Modern Imperialisme

1. Industrialisatie- Industrieën hadden grondstoffen en afzetgebieden nodig
2. Technologie -  Door moderne verbeteringen werd modern landen koloniseren makkelijker.
   
3. Nationalisme - als grootmacht had men koloniën nodig (prestige)
4. Superioriteits denken - The White mans burden. 

Nederlands imperialisme: hoe gaf Nederland als koloniale machthebber in het voormalige Nederlands - Indië vorm aan het modern Imperialisme? 

1816: Nederlands - Indie

Bestuur Nederlands Indië

• Nederland laat het bestaande, inlandse (Javaanse) bestuur intact

• Nederland plaats boven en naast dit inlandse bestuur, een eigen, binnenlands, bestuur met Nederlandse ambtenaren van de NHM (Nederlandsche Handelsmaatschappij)

Gouverneur-Generaal

Gouverneur

Resident

Binnenlands bestuur

Assistent-resident

Regent

Inlands bestuur

Districtshoofd

Onderdistrictshoofd

Dorpshoofd

Hoogste ambtenaar in Nederlands-Indië

Hoofd van een provincie

Controleur

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

Javaanse vorsten

Bestuur Nederlands-Indië

- 1798 VOC failliet, Nederlandse staat neemt 't over: Nederlands-Indië

- Dagelijks bestuur: Nederlandse top met daaronder inheemse adel 

- Indirect bestuur

- Verdeel- en heerspolitiek

- Ondanks alle rijkdommen (lees: grondstoffen) was de kolonie niet    

   winstgevend: oplossing was het cultuurstelsel

Het Cultuurstelsel!

Uitleg cultuurstelsel

Cultuurstelsel

1830-1870

Eduard Douwes Dekker

Max Havelaar komt uit in 1860

Ondernemers naar Indië (1)

• Liberalen willen niet dat de overheid zich met de economie bemoeit. Dus zij vinden het onzin dat de NHM het enige bedrijf is dat geld mag verdienen in Nederlands-Indie.
  

• Vanaf 1848 komen er steeds meer wetten die vrij ondernemerschap mogelijk: Mijnwet (1850), Agrarische wet (1870), Suikerwet (1871)
• aardolie en rubber steeds belangrijker voor industrialisatie Nederland

Maken opdr. 10

Hoe vond je de les?

Hoe vond ik de les?