Begeleidingsdoelen en -behoeften

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Begeleidingsdoelen en -behoeften

S22K klassen

Link met eindopdracht

Taak vs. Relatie

Als begeleider zet je verschillende begeleidingsstijlen in.

Bij de ene begeleidingsstijl is er meer aandacht voor de taak, bij de andere wat meer voor de relatie.

De begeleider kan hier zelf

flexibel in zijn. 

Welke begeleidingsstijlen ken je nog?

Wat is géén begeleidingsstijl?

1. Autoritair
2. Sensitief
3. Permissief
4. Autoritatief

1. Autoritair: veel aandacht voor taak, weinig voor relatie.

2. Permissief: veel aandacht voor relatie, weinig voor taak.

3. Autoritatief: veel aandacht voor relatie én taak.

4. Laissez-faire: verwaarlozend.

Begeleiders

Begeleiders

Als begeleider kun je jezelf als instrument inzetten tijdens de begeleiding van je cliënt.

Belangrijke bezigheden van een begeleider (begeleidingsdoelen)

• Structuur bieden
• Overlaten versus overnemen
• Gedragsverandering stimuleren
• Motiveren
• Preventief werken 

Structuur

Behoefte aan orde en structuur is een menselijke behoefte.

Een terugkerend ritme en voorspelbaarheid draagt bij aan zekerheid en duidelijkheid. 

Er kunnen momenten zijn waarop iemand extra behoefte heeft aan structuur.

Maak met degene die naast je zit een lijstje met momenten waar extra structuur gewenst is bij jezelf of bij je cliënt.

Wat gebeurt er als structuur wegvalt?

Manieren om
dagstructuur te geven

Belangrijke vormen van structuur

• Een haalbaar activiteitenschema
• Een goed dag- en nachtritme 
• Een gezond eet- en drinkpatroon/gestructureerd medicijngebruik
• Voldoende beweging
• Regelmatig sociaal contact

Het is beter iemand te leren vissen, dan om vis voor diegene te vangen.

Wat roept dit gezegde bij je op?

Een goede reden om iets van je cliënt over te nemen/uit handen te nemen:

Goede balans tussen overlaten en overnemen is belangrijk!

Veiligheid versus onveiligheid

Eigen regie versus afhankelijkheid

Begeleider of redder?

Behulpzaam zijn, een mooie eigenschap of een valkuil?

Bemoeizorg

• Voor mensen die niet openstaan voor ondersteuning.
• Voor mensen die de weg naar de hulpverlening niet kunnen vinden.
• Voor mensen die niet zelf tot actie kunnen komen. 
• Bemoeizorg is outreachend

Bemoeizorg

• Dak- en thuislozen
• Dementerende ouderen die nog thuis wonen
• Mensen die overlast veroorzaken voor hun omgeving
•  Gezinnen waarin verslaving of psychiatrische problemen voorkomen
• Mantelzorgers die zorg niet willen overdragen
• Zorg mijden door culturele of religieuze achtergrond

Gedragsverandering stimuleren

• Motiverende gespreksvoering  

• Gedragsveranderingsmodel van Balm

Ontlokken van verandertaal

Deelt gedragsverandering op in 4 fasen

Preventie

Waarom is preventief werken belangrijk?

Vormen van preventie

1. Primaire preventie: er is nog geen probleem
2. Secundaire preventie: je signaleert een probleem en probeert te voorkomen dat het erger wordt
3. Tertiaire preventie: het zoveel mogelijk ondervangen van de gevolgen van bestaande problemen (ernstig) 

Tijdens deze module ga je een cliënt ondersteunen ten aanzien van het leefgebied wonen of financiën.

Soms is het dan nodig om instructie te geven.

Instructie in 5 stappen

1. Je bepaalt wat je gaat instrueren
2. Je bereidt de cliënt (of naastbetrokkene/collega) voor
3. Je demonstreert de handeling
4. Je laat de cliënt de handeling onder begeleiding uitvoeren
5. Je laat de cliënt de handeling zelf uitvoeren 

Of instructie geven via een instructiemethode

• Foutloos leren: voorkomen dat de cliënt een fout maakt zodat de handeling niet verkeerd kan worden opgeslagen.
  
• Forward and backward channing: de aan te leren vaardigheid in kleine stukjes delen; je gaat steeds een stapje verder als de cliënt het vorige stukje beheerst.

Mevrouw De Jong

Mevrouw De Jong (81) woont zelfstandig in een serviceflat en krijgt, op aandringen van haar zoon en dochter, een seniorenalarmknop. Ze weet niet hoe het werkt en wat er gebeurt als ze erop drukt. Mevrouw De Jong heeft last van wat ouderdomsvergeetachtigheid en een aantal lichamelijke problemen.

Beschrijf hoe je de vijf instructiestappen doorloopt met mevrouw De Jong en houd daarbij rekening met de randvoorwaarden voor een optimale instructie. Zoek eventueel op internet hoe een seniorenalarmknop werkt.

Wissel jouw instructie uit met die van je buurman/vrouw. Zijn er verschillen of overeenkomsten?

Meer lezen?

• Begeleidingsstijlen: Boek 'Methodisch begeleiden' thema 10
• Begeleidingsdoelen: Boek 'Methodisch begeleiden' thema 9
• Instructie geven: Boek 'Communicatie en gedrag' thema 10