5.5 Voedsel voor bacteriën en schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5.5 Voedsel voor bacteriën en schimmels

Leerdoelen van 5.5

• Je weet op welke wijze dissimilatie plaatsvindt bij enkele soorten bacteriën en schimmels.
• Je kan uitleggen wat melkzuurgisting inhoudt.
• Je kan voorbeelden geven van biotechnologie waarbij melkzuurgisting wordt gebruikt.
• Je kan uitleggen wat alcoholische gisting inhoudt.
• Je kan voorbeelden geven van biotechnologie waarbij alcoholische gisting wordt gebruikt.

Dissimilatie bij dieren/planten

• Dissimilatie van glucose -> energie komt vrij

• 2 ATP bij anaerobe dissimilatie (zonder O₂) -> afbraak tot melkzuur (C₃H₆O₃)

• 38 ATP bij aerobe dissimilatie (met O₂) in mitochondriën

BINAS 68A

Binas 68A

Melkzuurgisting

Melkzuurbacteriën worden gebruikt voor het maken van yoghurt en zuurkool

Anaerobe dissimilatie

C₆H₁₂O₆ -> 2 C₃H₆O₃ + 2ATP

Door melkzuur wordt de pH lager -> ziekteverwekkers kunnen er niet leven (yoghurt, zuurkool)

melkzuur

Door de productie van melkzuur door melkzuurbacteriën wordt yoghurt of zuurkool langer houdbaar, hoe komt dat?

1. Alle zuurstof wordt opgebruikt bij de melkzuurgisting
2. Door melkzuurgisting is er geen water meer aanwezig
3. De pH gaat omhoog door melkzuurgisting
4. De pH gaat omlaag door melkzuurgisting

Alcoholische gisting

Micro-organismen gebruiken bij bewaren/bereiden van voedsel: klassieke biotechnologie.

Gist (eencellig schimmel):

• Alcohol (wijn/bier)
• Kaas
• Brood

Alcoholische gisting

Anaerobe dissimilatie:

C₆H₁₂O₆ -> 2 C₂H₅OH + 2 CO₂ + 2ATP

Gistcellen maken wijn van druiven en bier van granen.

Gistcellen laten brooddeeg rijzen.

ethanol = alcohol

Brood

Bij maken brood ontstaat ook alcohol, maar dit verdampt bij het bakken.

CO₂ dat ontstaat vormt belletjes die opstijgen, hierdoor rijst het deeg.

Welk type micro-organisme kan alcohol produceren?

1. Bacterie
2. Eencellig schimmel
3. Meercellig schimmel
4. Virus

Iemand heeft zelf aardbeienjam gemaakt. Na een paar maanden opent hij een pot jam. Bij het openen van de pot komt er wat gas vrij. De jam ruikt naar alcohol.
Welke omzetting heeft in deze pot jam plaatsgevonden?

1. dissimilatie van glucose met zuurstof waarbij alcohol en CO2 zijn ontstaan
2. dissimilatie van glucose zonder zuurstof waarbij alcohol en CO2 zijn ontstaan
3. dissimilatie van glucose met zuurstof waarbij alcohol en O2 zijn ontstaan
4. dissimilatie van glucose zonder zuurstof waarbij alcohol en O2 zijn ontstaan

In Amerika is maïs belangrijk volksvoedsel. Daarnaast wordt maïs gebruikt voor de productie van lijm, bio-plastics en zelfs voor bio-energie. Hiervoor wordt de maïs verwerkt tot bio-ethanol.
Een bijzondere toepassing is de productie van maïsbier. Het gistingsproces wordt op gang gebracht door aan de maïspap een appel, een andere vrucht of een beetje oud maïsbier toe te voegen.

Waarom begint de gisting niet zonder deze toevoeging?

Op het gistingsproces zijn verschillende factoren van invloed.
Welke factor heeft GEEN invloed op het gistingsproces?

1. hoeveelheid koolstofdioxide
2. temperatuur
3. zuurgraad
4. hoeveelheid zuurstof

HUISWERK

5.5 bestuderen en maak

opdr. 8 t/m 11 en CE-training !!!