V4 - §5: Welvaart en welzijn - H3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Vandaag

• Welvaart
• Welzijn

Welke drie maatstaven worden gebruikt voor het meten van welvaart?

Meten welvaart

• BBP/hoofd
  
• Samenstelling beroepsbevolking
  
• VN-welzijnsindex

Z.-A. : grote sociale- en regio-nale ongelijkheid (bron 21).

Begin 21 eeuw:

Sociale polarisatie = proces waarbij tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen steeds sterker worden en leiden tot oplopende spanningen en onenigheid.

In Z.-A. is er sprake van regionale ongelijkheid op alle schaalniveaus. Hoe zie je dit terug op internationaal, nationaal, lokaal, schaalniveau?

Ongelijkheid op verschillende schaalniveau's: 

• Internationaal: bbp/hoofd
  
• Nationaal: brp/hoofd
• Lokaal: 

> Platteland: verhouding grondgebied, soorten landbouwbedrijven
> Stad:  ruimtelijke segregatie

Soorten landbouwbedrijven

Latifundia's / haciënda's : zeer grote landbouw bedrijven

> Spaanse veroveraars kregen stukken land > indianen moesten voor hen werken > ondanks afschaffing nog steeds zichtbaar.

Minifundia's : kleinschalige landbouw bedrijven.

Zet de begrippen op de juiste plaats in de tabel

Cashcrops

Overleven

Erg klein

Foodcrops

Winst maken

Erg groot

Ruimtelijke segregatie

= Ruimtelijke scheiding van woonwijken op basis van etniciteit of welvaart.

Favela's vaak 'informal cities':

illegale stadswijken op ongunstige plekken met weinig voorzieningen en infrastructuur

Politiek beleid

Voor 1990: macht in de steden + platteland in handen van de elite via een systeem van 

cliëntelisme (= mensen uit de 

bovenlaag bewijzen dan een 

persoon of groep mensen een 

dienst in ruil voor politieke steun).

Cliëntalisme zorgt voor een grote sociale ongelijkheid. Wat past hier het beste bij?

1. Hoge gini-coëfficiënt
2. Lage gini-coëfficiënt

Na 1990:

• Vrijhandel
• Sociale doelen > vermindering armoede

Resultaat: werelddeel met snelste afname sociale ongelijkheid. 

Echter is er nog steeds een groot verschil tussen arm-rijk.

Brazilië

Opdrachten

Maken: opdr. 1, 2, 4 & 5

Basisstof: maak opdracht 1, 4 & 5 (blz. 54).

Extra oefening: maak opdracht 2 (blz. 54).

Extra uitdaging: maak opdracht 6 (blz. 54).

Antwoord opdracht 1