§1.3 De economische kringloop

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Vraag

In afrika zijn er net als in Suriname heel veel grondstoffen. Toch hebben deze landen een heel laag bbp per inwoner.

Hoe kan dit?

§1.3 De economische kringloop

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

De economische kringloopuitleggen en berekeningen maken met 3 economische identiteiten.

• Een economische kringloop met 5 sectoren weergeven en geld- en goederenstroom onderscheiden
• de rol van het buitenland in de kringloop beschrijven
• macro-economische identiteiten benoemen en spaarsaldo berekenen
• BBP uitrekenen via bestedingsmethode
• verandering reëel BBP per hoofd van de bevolking uitrekenen

Hoe zat het ook alweer?

In §1.1 waren er 2 manieren om het BBP uit te rekenen.

Schrijf voor jezelf op welke manieren dat waren, met de formules er bij.

Wissel je antwoorden uit met je buurman/vrouw

Economie in schema

• Productie -> inkomen -> bestedingen

• Reële kringloop => goederenstroom
• Monetaire kringloop => geldstroom
  

De economische kringloop

Geldstromen tussen 5 groepen:

1. gezinnen
2. bedrijven
3. de overheid 
4. het buitenland 
5. banken

Economische kringloop

Y = nationaal inkomen

C = Consumptie

B = Belasting

S = Besparingen

O = Overheidsbestedingen

I = Investeringen

E = Export (bedrijven)

M = Import  (bedrijven)

par. 2.3: Overheid en buitenland erbij

3 identiteiten

Een identiteit is een economische vergelijking die altijd waar is

Overheid gebruikt 3 identiteiten om te voorspellen en in te schatten

Identiteit #1

Y= C+B+S

• Y= Inkomen (gezinnen) => wordt verdeeld over:
• C = consumptie (goederen en diensten)
• B = Belastingen
• S = Sparen

Identiteit #2

Identiteit #2

Y + M = C + I + O + E

• Y + M = Inkomen gezinnen + Importuitgaven
• C = consumptie
• I = Investeringen bedrijven
• O = overheidsuitgaven
• E = exportinkomsten

• We gaan deze vereenvoudigen => Y + M = C + I + O + E  (-M aan beide kanten)
• Y = C + I + O + E - M

Identiteit #3

Identiteit #3

#1 en #2 Aan elkaar gelijk gesteld namelijk:

• #Y= C + B + S
• #Y = C + I + O + E - M

= C + B + S = C + I + O + E - M

Vereenvoudigen => C + B + S = C + I + O + E - M (-C aan beide kanten)

B + S = I + O + E - M

Herschikken van identiteit #3

B + S = I + O + E - M

We gaan herschikken, want...

• (B-O) Saldo overheid BEGROTINGSSALDO
• (S-I) Saldo banken PARTICULIER SPAARSALDO
• (E-M) Saldo uitvoer UITVOERSALDO

• (B-O) + (S-I) Saldo binnenlandse sectoren NATIONAAL SPAARSALDO

 

en dus...

(B-O) + (S-I) = (E-M) 

Opdracht

Wat: Opdracht 28, 33

Hoe: In je schrift. Ze het paragraafnummer onder je laatst gemaakte opdracht.

Tijd: 10 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Kijk je eigen werk na

Klaar: maak de opdrachten van vorige les af?

3 manieren om het inkomen te berekenen

1. objectieve methode (alle inkomens + afschrijvingen)
2. subjectieve methode (Totale productie + overheidsinkomens)
3. bestedingsmethode (Y = C + I + O + E - M)

Samen oefenen

Gebruik de gegevens in de tabel hiernaast. Reken het inkomen uit 

volgens onderstaande methodes (3) 

1. objectieve methode (Totale productie + overheidsinkomens)
2. subjectieve methode (alle inkomens + afschrijvingen)
3. bestedingsmethode (Y = C + I + O + (E - M))

• Objectieve methode:
• (1.302 - 653) + 151 = 800

• Subjectieve methode:
• 492 + 169 + 139 = 800

• Bestedingsmethode:
• 336 + 165 + 216 + 623-540 = 800

Vraag

Het BBP a.k.a 

het BBI a.k.a 

het nationaal inkomen is gestegen

Zijn we nu rijker geworden met zn allen??

• Dat hangt van 2 dingen af:
• stijging van de bevolking 
• stijging van de prijzen

RICpp

Om beter te bepalen of we vooruit zijn gegaan kijken we naar het

• Reëel inkomen per hoofd van de bevolking

• Hoe berekenen we dat?
  
• De volgende gegevens zijn bekend:
• BBP 2018: 771 mrd
• BBP 2019: 800,1 mrd
• Vooruit gegaan? => nieuw : oud x 100 = nominaal indexcijfer BBP
• 800,1 : 771 x 100 = 103,8

RICpp

• De volgende gegevens zijn bekend:
  
• nominaal indexcijfer BBP 800,1 : 771 x 100 = 103,8

• Inflatie = 2,3%
• Consumentenprijs indexcijfer (PIC) = 102,3 (basisjaar = 100)
• 
  
• Reeele indexcijfer inkomen is dan  => NIC : PIC x 100 = 
• 103,8 : 102,3 x 100 = 101,5  RIC (REEEL INDEXCIJFER)

RICpp

• De volgende gegevens zijn bekend:
  
• nominaal indexcijfer BBP 800,1 : 771 x 100 = 103,8 NIC
• Reeele indexcijfer 103,8 : 102,3 x 100 = 101,5  RIC 

• Nu moeten we nog de bevolkingsstijging meenemen in de correctie
• 2018: 17.330.000 inwoners
• 2019: 17.420.000 inwoners
• Bevolking indexcijfer = nieuw : oud x 100 = BIC
• 17.420.000 : 17.330.000 x 100 = 100,5     
• vraag: Met hoeveel procent is de bevolking toegenomen? :)

• Indexcijfer Reele inkomen per hoofd van de bevolking
• RIC : BIC x 100 = RICpp
• 101,5 : 100,5 x 100 = 101  => het reeele inkomen per hoofd van de bevolking is toegenomen met 1%!!

Opdracht

Wat: Opdracht 25 

Hoe: In je schrift. Ze het paragraafnummer onder je laatst gemaakte opdracht.

Tijd: 10 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Kijk je eigen werk na

Klaar: Start met opdracht 26

Opdracht

Wat: Maak een powerpoint van grenzeloze geldstromen en ook kapitaal de grens over (blz. 30 en 32)

Hoe: Op je laptop in powerpoint. 

Tijd: 20 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Volgende les gaan we verder op deze stof.

Klaar: ga verder met opdracht die je gister niet af hebt kunnen krijgen

gezinnen

bedrijven

overheid

banken

buitenland

C

S

B

O

B-O

Overheidsoverschot

Door de lijn O - B komt de kringloop bij de overheid weer in evenwicht. 

Gesloten kringloop met overheid en buitenland

macro