7.1 Rusland een weerbarstige natuur!!!

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H7 Rusland en zijn buren 

Leerdoelen

- Heb ik een beeld van Rusland in de wereld.

-Waar in Rusland welke natuurlandschappen voorkomen en waarom daar.

- Kan ik 3 factoren benoemen die het klimaat in Rusland beïnvloeden.

- Kan ik uitleggen wat permafrost is en voor welke problemen dit zorgt. 

-Wat is de landbouwdriehoek en waar die ligt.

-Wat zijn de belangrijkste bodemsoorten + kenmerken.

Rusland

• ong. 142 miljoen mensen
• Ligt in twee continenten
• bevolkingspreiding           
• 80% zijn Russen, rest --> 120 bevolkingsgroepen

Geologische schilden

Schild = uitgestrekt deel van de aardkorst, dat ten minste 500 miljoen jaar oud is.

Rusland heeft twee grote gebieden die bestaan uit oud en hard gesteente: Siberisch schild en Baltische schild.

Geologische schilden

Baltische schild:

- Europese deel Rusland

- geologisch rustig

Siberisch schild:

- Siberië

- paar keer opengescheurd, gevolg daarvan:

voorkomen van delfstoffen (aardolie, aardgas), ertsen (ijzererts, gouderts)

 Door welke drie factoren wordt kou in Rusland veroorzaakt? 

Klimaten Rusland

Inzoomen 

op Rusland!

Df = landklimaat met neerslag in alle jaargetijden: lange koude winters met veel sneeuw en korte en warme zomers met nu en dan zware buien.

ET = toendraklimaat

Dw = landklimaat met droge winters, deze komt voor in Noord-Oost Azië

De kou in Rusland wordt veroorzaakt door: 1. de ligging ten opzichte van de zee

1. Ligging ten opzichte van de zee

2. Breedteligging van Rusland; tussen 55 graden en 75 graden NB 

1. Ligging ten opzichte van de zee

3.Hoogteligging > Een hooggebergte ten zuiden van Rusland houdt als een ‘muur’ warme tropische lucht tegen

1. Ligging ten opzichte van de zee

Toendra: Winter

Toendra: Zomer

Toendra

Taiga

Bodem: op de Taiga

Podzol:

• Onstaat in naaldbossen
• Weinig verdamping, veel neerslag
• Zuur water wordt tegengehouden door oerbank
• Grond wordt onvruchtbaar door hoge zuurgraad

 B91 Bodemsoorten:

Podzol ontstaat in naaldwouden.

Naalden hebben hoge zuurgraad, bij vergaan ontstaat zure humus. Het zure water lost voedingsstoffen op. 

De uitgespoelde voedingsstoffen en mineralen klitten dieper in de bodem samen in een keiharden laag: oerbank

Bodem: ten zuiden van de Taiga

Zwarte Aarde/tsjernozem: 

• Vruchtbare lössbodem 
• Evenwicht tussen neerslag en verdamping
• Weinig uitspoeling, mineralen worden weggespoeld
• Plantenresten zorgen voor vruchtbare landbouwgrond.

Bodems

Podzol

• Meer neerslag dan verdamping
  
• Ongunstig voor de landbouw
  

Zwarte aarde

• Neerslag en verdamping in evenwicht
  
• Vruchtbaar, gunstig voor de landbouw

Waarom beperkt de akkerbouw zich tot het zuiden van Rusland?

1. Door mineralen uit de oerbank is de grond daar vruchtbaar
2. De grond is daar vruchtbaar door de zwarte aarde
3. De grond is daar vruchtbaar door plantenresten in de podzolbodem
4. De boeren wilden niet in het noorden gaan wonen omdat ze het daar te koud hadden

De toendra is erg moerassig omdat...

1. het smeltwater in de zomer niet wegspoelen door de bevroren onderlaag.
2. er door intensieve veeteelt geen gras meer is om vocht uit de bodem op te nemen.
3. het smeltwater in de zomer niet weg kan spoelen door de oerbank.
4. er het hele jaar door meer neerslag valt dan er verdampt.

Permafrost 

• Permafrost: grond die altijd (= permanent) bevroren is.
• Zomer: bovenlaag permafrost ontdooit. Moerassig; smeltwater kan niet weg. Dit veroorzaakt problemen bij bouwen huizen en infrastructuur; verzakking.
• hooggebergte ten zuiden van Rusland houdt als een muur warme tropische lucht tegen. 
  

Permafrost

Zomer

Winter

Gras, mos en lage struikjes

niet bevroren

Permafrost = blijvend bevroren ondergrond

sneeuw

Grote delen onbruikbare landbouwgrond: veel relief, permafrost, te natte bodem of onvruchtbare bodems

Vind hier akkerbouw (graan, aardappels) en intensieve veeteelt

Bodem: op de Taiga

Oerbank :

• Dekzand 
• Regenwater spoelt plantenresten en mineralen (bijvoorbeeld ijzer) de bodem in
• Reactie tussen zure plantenresten en mineralen zorgt voor harde bodemlaag: Oerbank

Tekst