Lesweek 3 en 4 de drie religies en verspreiding christendom

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Les 1

Onderdeel	Tijd
Praktische zaken	5 minuten
Onderzoek	15 minuten
Presentaties	15 minuten
Uitleg ontstaan jodendom en christendom	10 minuten
Tijd over? 5.4 lezen	Overig

Jodendom, christendom en islam

Jodendom

Christendom

Islam

God

Profeet/stichter

Gebedshuis

Heilige dag

Heilige boek

Symbool

Extra: Hoe ontstaan?

Klaar?

Lever presentatie in op classroom

Taak: jodendom christendom islam

Bespreken verloop presentaties

Les

Ontstaan Jodendom, Christendom en Islam

Onderdeel	Tijd
Uitleg ontstaan jodendom, christendom en islam	5 minuten
Opdracht	10 minuten
Tijd over? 5.4 lezen	Overig

Wat weten jullie al over het Christendom?

Les 3

5.4 De Verspreiding van het christendom

Onderdeel	Tijd
Uitleg ontstaan christendom	5 minuten
Lezen en vragen beantwoorden	+/- 15 minuten
Uitleg weektaak	5 minuten
Schooltv	15 minuten

5.4 De Verspreiding van het christendom

Godsdienst in Romeinse rijk

• polytheïsme
• geloof in veel goden Ook de keizer werd als een god vereerd.
• In het rijk heerste godsdienstige verdraagzaamheid
• Keizercultus: Maar je moet ook de keizer als een god vereren

• Monotheïsme 
• Voorbeeld:.........................

Jodendom

• 1200 v.C. ontstaan

• geloof in 1 god (JHWH)

• Bijzonder in deze tijd

• Wilden daarom Romeinse keizer niet vereren als een god

• Geloofden dat er een verlosser zou komen die een eigen staat voor de joden zou creëren

Begint bij Abraham, geboren in Ur (gebied dat nu Irak heet. Hij ging naar Kanaän, en god zou hem verteld hebben dat dit het beloofde land is

Het jodendom is een van de oudste godsdiensten ter wereld. Het is ongeveer 3000 jaar geleden ontstaan in het Midden-Oosten, bij een volk dat we de Hebreeën noemen. Volgens hun heilige boek, de Tenach, sloot God een verbond met Abraham, de stamvader van het joodse volk. Abraham beloofde God te volgen, en God beloofde hem een groot volk en een eigen land. Later leidde Mozes het volk uit Egypte, waar ze als slaven leefden. Op de berg Sinaï kreeg Mozes van God de Tien Geboden, belangrijke regels voor het leven. Deze regels zijn nog steeds heel belangrijk in het jodendom. Het joodse volk geloofde in één God, terwijl veel andere volken toen in meerdere goden geloofden. Door de eeuwen heen zijn joden vaak verspreid geraakt over de wereld. Toch zijn ze hun godsdienst en tradities trouw gebleven.

Sleep de pin naar Judea

In Judea (Israël/Palestina), een provincie in het Romeinse Rijk, wonen de Joden. 

Ontstaan Christendom

• In Judea woonde een Joodse man 
• Jezus van Nazareth 
• Preken over 'Koninkrijk van God'
• Jezus vertelde ook: na je dood in hemel verder leven
• Volgelingen noemde zichzelf Christenen
  
• Zo ontstond Christendom 

 --> daar leven voor iedereen goed

Mensen moeten beter leven om dit te bereiken: menslievend, verdraagzaam, vergevingsgezind, vrijgevig en eenvoudig. 

Lezen pagina 102 t/m 103

Vragen beantwoorden in je aantekeningenschrift

• Hoe hielpen vorsten het christendom verspreiden?
• Hoe hielpen bisschoppen vorsten?
• Wat zijn missionarissen en wat was hun taak?
• Waar geloofden de Friezen en Saksen in?
• Op welke manieren verspreidden Willibrord en Bonifatius het Christendom?

Bekering van Clovis

• 496 Frankische koning Clovis zich dopen

• Krijgt meer steun van de christelijke bevolking in Frankrijk. 

• Iedereen in zijn rijk moest nu christen worden, soms ook gedwongen.

• De bisschoppen steunden de koning en hielpen hem ook met het besturen van het land. 

496 Frankische koning Clovis zich dopen, werd christen. Daardoor kreeg hij en zijn opvolgers meer steun van de christelijke bevolking in Frankrijk. Iedereen in zijn rijk moest nu christen worden, soms ook gedwongen.

De bisschoppen steunden de koning en hielpen hem ook met het besturen van het land. De bisschoppen vertelden aan het volk dat de koning namens God regeerde, het volk moest de koning gehoorzamen. 

Heel Europa Christelijk

• De koning hielp de bisschoppen en de paus. Bijv. Karel de Grote hielp de paus toen de Longobarden hem aanvielen. De koning steunde missionarissen om het christendom verder te verspreiden. De koningen deden dat vaak met geweld zoals bij de Saksen en de Friezen. Deze volken waren geen deel van het Romeinse Rijk geweest, kenden geen christendom en geloofden in eigen goden, zoals Donar, Wodan en Freya.

Missionarissen zoals Willibrord en Bonifatius proberen heidense volken te bekeren

•  Van heidense feestdagen zoals midwinter/ kerst, lentefeest/ pasen christelijke feestdagen te maken.

• Bouwen van kerken op heilige plekken voor de Friezen, zoals een boom of bij een bron met geneeskrachtig water.

• Vertellen over Bijbelverhalen.

Werkboekopdrachten

Lezen: 5.3 De verspreiding van het christendom p. 102+103

Werkboek p. 122 t/m 124

Opdracht 7 + 9 + 10 + 11 + 13

Instagram

Lezen: 5.3 De verspreiding van het christendom p. 102 + 103

Keuze 1 verdieping

Keuze 2 onthouden

Zie werkblad Willibrord  

Het ontstaan van kloosters

• Monniken en nonnen leefden vrijwillig in kloosters. Ze legden een gelofte af van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid aan de abt/abdis (hoofd klooster)
• Ze bidden, werken in de landbouw, gaven onderdak aan reizigers, hielpen zieken, schrijven boeken over, geven onderwijs.
• Het maken van boeken was duur: kostte veel tijd om te schrijven en versieren, perkament was duur=> zo weten we wel van de cultuur uit de Middeleeuwen.

• Van de mooie idealen van in armoede leven kwam vaak niets terecht=>kloosters werden steeds rijker omdat edelen en koningen grond schonken. 


• Geestelijken: paus-bisschoppen-abt-priesters. Ze leefden vaak net zoals de leken/gewone gelovigen. Hoge geestelijken, leefden als de edelen; lage geestelijken, waren boer met een gezin. Een abt kon veel macht hebben: had eigen leenmannen, die hij bij oorlog aanvoerde.