5.1 Versnellen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

5. Kracht en Beweging

• 5.1 Versnellen
  - v,t-diagrammen
  - versnellende beweging
  - versnelling berekenen
  - afgelegde afstand bepalen
• Zelfstandig werken
• Afspraken

v,t-diagrammen

Een v,t-diagram is iets anders dan een s,t-diagram. v is namelijk snelheid en s is afstand. In een v,t-diagram kun je alleen aflezen hoe snel een voorwerp gaat, niet waar het zich bevindt. In een s,t-diagram kun je aflezen hoe ver een voorwerp zich heeft verplaatst. Je kunt de snelheid wel uitrekenen aan de hand van een s,t-diagram, maar er niet aan aflezen.

v,t-diagram en s,t-diagram

Rechts zie je een v,t-diagram en een s,t-diagram van dezelfde beweging. Het voorwerp beweegt met een constante snelheid wat in het v,t-diagram goed te zien is. In het s,t-diagram zie je dat de afstand steeds met dezelfde hoeveelheid toeneemt, waaraan je ook kunt zien dat er een constante snelheid is.

Versnelling

Versnelling is een grootheid. Dat betekent dat we er een getal aan kunnen verbinden, en een eenheid. Het symbool voor versnelling is de letter a. De eenheid is m/s².

Om de eenheid toe te lichten, gaan we eerst naar de formule voor versnelling kijken:

De driehoekjes zijn de Griekse letter delta. Het betekent: het verschil in. Delta v is dus het verschil in snelheid en delta t is het verschil in tijd.

Als we de snelheid in m/s invullen en de tijd in s, krijg je in de formule m/s gedeeld door s. Dus je deelt m twee keer door s. m/s/s. Dit mag je opschrijven als m/s².

Vandaar dat de eenheid voor versnelling m/s² is.

Rekenen met a

Natuurlijk moet je de formule alle kanten op kunnen gebruiken. In dit voorbeeld rekenen we delta t uit.

Een auto heeft een versnelling van 3 m/s2. Vanuit stilstand trekt hij op tot een snelheid van 28 m/s is. Hoe lang doet de auto hierover?

Uitwerking: delta t = delta v / a

                          delta t = 28 / 3 = 9,3 sec.

Afgelegde afstand

Aan het begin van de paragraaf hebben we gezien dat je uit een s,t-diagram de afstand en (indirect) de snelheid kunt halen. Uit een v,t-diagram kun je de snelheid aflezen en indirect ook de afgelegde afstand bepalen. Dat doe je door de oppervlakte onder de v,t-grafiek te berekenen. In de volgende video wordt dat uitgelegd.

Zelfstandig werken

Deze week ga je aan het werk met paragraaf 1 van dit hoofdstuk. Je vindt deze paragraaf vanaf blz 178 in je boek. De plusstof hoeft niet gemaakt. Je moet zelf gaan plannen maar zorg dat het volgende week af is voor de eerste les van de week.

Succes!