voedselrelaties en diagrammen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

Planten en dieren en hun samenhang

Lees eerst paragraaf 6.1 lj 3, werk dan zelfstandig deze lesson Up door, maak tot slot het vragenstencil

Voedselrelaties

Voedselrelaties: eten en gegeten worden

Bekijk de video op de volgende slide

Doe oortjes in en maak aantekeningen!!

voedselketen

Begint ALTIJD met een plant (alg is ook een plant)

Daarna een planteneter

Daarna een alleseter of een vleeseter

Tussen de organismen een pijl =>

Dus:

Plant => planteneter => vleeseter

Voedselketen

Pijltje staat voor: Wordt gegeten door

Voedselketen

Voedselketen

voedselketen

Voedselketen

1. Fotosynthese
2. Planteneters
3. Vleeseters en alleseters
   

Ecosysteem: voedselrelatie (weergave voedselketen)

voedselweb

• Meerdere voedselketens bij elkaar
  
• Die met elkaar te maken hebben
  
• Binnen een ecosysteem
  
• Maakt duidelijk welke organismen invloed hebben op elkaar
  
• Begint ook altijd met een plant!
  
• Alle voedselrelaties binnen een gebied worden weergegeven.

Bekijk de video op de volgende slide

Doe oortjes in en maak van de 

informatie uit de video een 

voedselweb

Voedselketen

Voedselweb

In een ecosysteem zijn er Biotische & abiotische factoren

levende factoren

levenloze factoren

Klimaat:

- Regen

- Wind

- Temperatuur

Bodem:

- Mineralen

- Water

- Steen of zand

Abiotische factoren

Uit levenloze natuur

Dieren:

- vijanden

- voedsel

Planten:

- Voedsel

- Bescherming

- Woning

Biotische factoren

Uit levende natuur

3 groepen

producenten: planten

Consumenten: Dieren, (planteneters, vleeseters, alleseters en afvaleters).

Reducenten: Schimmels en bacteriën

Piramide van biomassa

Er zijn veel planten nodig om de dieren te voeden

Bij iedere schakel gaar er energie verloren

BBevers leven in gebieden met veel water, bomen en struiken. Hoe wordt zo’n gebied met alle biotische en abiotische factoren daarin genoemd? 

ecosysteem

piramide van biomassa 

populatie

voedselweb 

Welke twee stoffen verbruiken de bekerplanten bij de fotosynthese? zet de plaatjes bij goed of fout

Producent

Consument

Reducent

Voedingsstoffen maken

Resten afbreken tot mineralen

Voedingsstoffen gebruiken

wie is wie? sleep de juiste afbeelding naar de juiste plek

afvaleter

reducent

consument

producent

Waar

Niet waar

Dieren zijn consumenten

een plant is een consument

biomassa is de totale massa dat producten eten

planten en schimmels zijn allebei recudenten

schimmels en bacterien zijn reducenten

in de cellen met bladgr.korrels vindt fotosynthesie plaats

een voedelketen eindigt altijd met een plant

Afvaleters

Consumenten

Reducenten

Voedselkringloop

Hoe werkt de voedselkringloop?

Mensen eten dieren en planten. Dieren eten planten en andere dieren. Organismen kunnen niet zonder elkaar en je kan er een kringloop van maken.

• Producenten: Groene planten zijn de makers van voedingsstoffen. Ze maken glucose en van glucose weer andere stoffen zoals eiwitten en vetten.
• Consumenten: Mensen en dieren. Zij eten de planten en krijgen zo voedingsstoffen binnen. Consumeren is een ander woord voor eten en drinken.
• In een voedselketen worden producenten gegeten door consumenten van de eerste orde, die op hun beurt weer gegeten worden door consumenten van de tweede orde.
• Afvaleters eten op hun beurt weer dode resten van planten en dieren, de resten die ze achterlaten worden afgebroken door bacteriën en schimmels. Zij heten reducenten. 

voedselketen/voedselkringloop

Je maakt van een voedselketen een voedselkrinkloop, door er reducenten (bacteriën en schimmels) aan toe te voegen.

Door de reducenten worden de dode organismen weer omgezet in mineralen.

Die mineralen kunnen weer gebruikt worden door de planten

(om van glucose weer eiwitten/vetten te maken)

Voedselkringloop

Koolstofkringloop

Maken de voedselkringloop compleet

1. producenten
2. reducenten
3. consumenten
4. Zowel A, B als C is goed

In een voedselkringloop worden de voedingsstoffen doorgegeven tussen de:

1. Planten en dieren
2. Schimmels en dieren
3. De 4 rijken
4. Alleen de dieren

Aaneenschakeling van wie eet wie

1. Voedselkringloop
2. Voedselketen

Producenten

Reducenten

Consumenten

Afvaleters

Mineralen

Van tevoren:

gebruik ALTIJD een  lineaal, verschillende kleuren pen, potlood.

Stappen grafiek maken

Bepaal eerst welke grafiek er gemaakt moet worden 

(staat vaak in de opgave)

Zorg dat de Grootheid en de Eenheid erbij gezet wordt

Zorg voor een goede verdeling van de assen

Meet precies de meetpunten af

Bij staafdiagram: zorg voor een exact rechte bovenlijn van iedere staaf!

Grootheid en eenheid

Grootheid is WAT je meet

Eenheid is de maar WAARIN je het meet

Vb:  

De grootheid en eenheid kan je bijna altijd vinden in de tabel met gegevens! Neem dat exact over!!

Grootheid: lengte

eenheid: meter

Grootheid: temperatuur

eenheid: graden Celsius

Grootheid: aantal

eenheid: ganzen

Voorbeeld examenvraag 

voorbeeld examenvraag:

In de tabel hieronder staan gegevens over de voedingswaarde van yoghurt. Maak op  het uitgedeelde  grafiekpapier een staafdiagram van de hoeveelheden energie die de drie typen yoghurt leveren

 . Kijk naar de volgende slides om jezelf te controleren, klik steeds op de "rondjes voor meer uitleg

dit wordt de titel van de grafiek

dit worden de staven van de staafdiagram.

Zorg ook dat je de namen bij de juiste staaf zet

Dit is de grootheid en de eenheid.

Dus naast de grafiek schrijf je op:

Energie (grootheid) in KJ/ 100ml (=eenheid)

Voorbeeldexamenvraag 

voorbeeld examenvraag:

"

We weten nu dat er een lijndiagram gemaakt moet worden.

Kijk naar de volgende slides om jezelf te cotroleren, klik steeds op de "rondjes" voor meer uitleg

Hier wordt verteld, waar de grafiek over gaat. Dit is dan ook de titel!

Hier staat al de grootheid leeftijd in de eenheid jaar.

Als er tijd staat, zet je deze altijd op de x-as (de platte op de bodem)

Je ziet hier de grootheid gewicht van de prostaat

De eenheid is gram

Zet hier de grootheid gewicht van de prostaat

De eenheid is gram

Dus: gewicht prostaat in gram

Hier zet je de  grootheid leeftijd in de eenheid jaar.

Omdat er tijd staat, zet je deze  op de x-as 

Je schrijft dus op: leeftijd in jaar

Titel: Gemiddeld gewicht van de prostaat bij verschillende leeftijden

Zet hier de grootheid gewicht van de prostaat

De eenheid is gram

Dus: gewicht prostaat in gram

Hier zet je de  grootheid leeftijd in de eenheid jaar.

Omdat er tijd staat, zet je deze  op de x-as 

Je schrijft dus op: leeftijd in jaar

Titel: Gemiddeld gewicht van de prostaat bij verschillende leeftijden

Kijk goed naar de getallen: verdeel deze zo over de assen, dat er geen leegte bovenin komt.

Geef ieder vakje dezelfde waarde: 

dus schrijf bijvoorbeeld op 10, 20, 30 etc.

Zet hier de grootheid gewicht van de prostaat

De eenheid is gram

Dus: gewicht prostaat in gram

Hier zet je de  grootheid leeftijd in de eenheid jaar.

Omdat er tijd staat, zet je deze  op de x-as 

Je schrijft dus op: leeftijd in jaar

Titel: Gemiddeld gewicht van de prostaat bij verschillende leeftijden

Als de verdeling bij de assen staan, zoek je de meetpunten op

Trek een vloeiende lijn tussen de meetpunten