2HA - Week 20 les 1. Koppelteken en weglatingsstreepje § 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

week 20 les 1- 2ha

• 10 minuten stillezen
• tips Stiefkind voor tweede versie script
• nakijken §3
• herhaling §4
• oefenen  §4

Leenwoorden nakijken

Nakijken opdrachten 2, 3, 4 en 5  van cursus 7 §3 leenwoorden

Lesdoelen

 Je kunt het koppelteken en weglatingsstreepje correct te gebruiken

Koppelteken

De meeste samenstellingen schrijf je aan elkaar:

kassameisje, wijkagent, politiebureau, schoolkantine

Bij een klinkerbotsing (oo, aa, oe, ui) gebruik je een koppelteken:

auto-ongeluk, lente-ui, video-opname. Een klinkerbotsing is een botsing van twee klinkers die samen een klank in de Nederlandse taal vormen. 

Het koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken als er in het samengestelde woord cijfers voorkomen.

bijvoorbeeld:

80-jarige, 70-plusser.

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken
als er in het samengestelde
woord een afkorting voorkomt.

Bijvoorbeeld:

usb-stick, mbo-opleiding, 

A5-formaat, Sint-Nicolaas

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken bij
aardrijkskundige namen.

Bijvoorbeeld: 

Zuid + Holland = Zuid-Holland.

Zuid-Afrika, Noord-Italië, 

's-Gravenhage, West-Amerika.

Koppelteken

In samenstellingen die verkeerd gelezen kunnen worden, plaatsen we een koppelteken:

zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen.

Koppelteken

In woorden met de voorvoegsels:

adjunct-                 leerling-

aspirant-                niet-

bijna-                       non-

ex-                             oud-

interim-                                                         ex-roker

kandidaat-                                                   oud-voorzitter

§4 Weglatingsstreepje

Als je een deel van een woord weglaat, mag dat met een weglatingsstreepje.

§4 Weglatingsstreepje

Als je het eind van het woord weglaat, komt het streepje bij het eerste woord aan het eind.

Bijvoorbeeld: op- of aanmerkingen

§4 Weglatingsstreepje

Als je het begin van het woord weglaat, komt het streepje aan het begin van het tweede woord.

Bijvoorbeeld:  damesjassen en -jurken.

- laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje.

§4 Weglatingsstreepje

Laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje. 

Bijvoorbeeld: Hoge en lage cijfers.

Wat: Maak de opdracht van cursus 7 §4 spelling opdracht 1 t/m 5 op blz. 254-255

Hoe:  Individueel, maar je mag op fluisterniveau overleggen met degene die naast je zit. 

Hulp: Theorie uit je boek of internet.

Uitkomst: Geoefend met koppelteken en weglatingsstreepje

Tijd: 15 min.

Klaar?

Leesboek of ander huiswerk (bijv. eindversie Stiefkind)