Zintuigen les 3

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

DE OGEN

Leerjaar 4

biologie

Wat gaan we doen?

• Aanwezigheidscheck
• Planten 6 oefenvragen
• Bespreken basisstof 1/2 (huiswerk)
• Instructie basisstof 3
• Zelf aan de slag!
• Afronden/terugkijken

Planten

zes oefenvragen

Vezels

Houtvaten

Bastvaten

Vaatbundel

Waar vind je cellulose?

1. Celwand van een plant.
2. Opslag in bladeren
3. Cytoplasma van een cel.
4. Opslag in wortel.

Wanneer een stuifmeelkorrel op de stamper komt spreken we van...

1. Bevruchting
2. Bestuiving
3. Bemesting
4. Zaadverspreiding

zaadbeginsel

Stempel

Eicel

Vruchtbeginsel

Bloemkelk

Stijl

Hoeveel vruchtbeginsels zie je hier en hoeveel zaadbeginsels?

1. 1 vruchtbeginsel & 8 zaadbeginsels
2. 1 vruchtbeginsel & 1 zaadbeginsel
3. 8 vruchtbeginsels & 8 zaadbeginsels
4. 8 vruchtbeginsels & 1 zaadbeginsel

Welke uitspraak over een kiemende boon klopt NIET?

1. Kiemende zaden halen water uit grond
2. Kiemende zaden doen aan fotosynthese
3. Kiemende zaden halen hun voedsel uit de zaadlobben
4. Eerst komt de wortel, daarna de stengel

Basisstof 2

1. Je kunt aangeven waar de gezichtszintuig, het gehoorzintuig en het evenwichtszintuig liggen en wat adequate prikkels zijn

 

2. Je kunt aangeven waar de zintuigcellen in je huid, de reukzintuigcellen en e smaakzintuigcellen liggen, hoe ze werken en wat hun adequate prikkels zijn.

Maak de orienatatie opdracht op bladzijde 6, vraag 1 t/m 5

Huiswerk

Maak bladzijde 2 t/m 9

Bladzijde 2: vraag 3

Bladzijde 3: vraag 5 - 6 - 7

Bladzijde 4: vraag 2 - 3

Bladzijde 7: vraag 1 - 2 - 3

Bladzijde 8: vraag 5 - 7

Bladzijde 9: vraag 8

Klaar?  Bladzijde 10

C. Verdieping                                  vraag 1 t/m 4

Lukt het niet af in de les? 

Onderdeel B & C  = huiswerk voor de volgende les.

Pijn

Aanraking

Warmte

Drukzintuig

Koudezintuig

Zoet

Zuur

Zout

Bitter

Unami

De neus

De samenvattingspagina

Elke les gebruik je een nieuw blad.

Vandaag

onderwerp: De ogen

Datum: 15-10-2025

Maak korte notities... schrijf niet letterlijk alles over!

4 dia's 

Basisstof 3

De ogen

1. Je kunt de inwendige en uitwendige delen van een oog benoemen met hun functies en kenmerken (B3)

Maak de orienatatie opdracht op bladzijde 12, vraag 1 & 2

Organen rond het oog

1. Wimper: De wimpers voorkomen dat er zweet in je ogen loopt.

2. Ooglid (bovenste en onderste)

3. Wenkbrauw

4. Traanklieren met Traanbuizen 

      (deze zie je niet op de afbeelding)

Wit : het harde oogvlies

Gekleurd : de iris (met de spiertjes)

Zwart : de pupil

Over de de iris en de pupil zit het hoornvlies, dat is een kleurloos vlies.

Deze onderdelen zie je: 

Dia 1 van 4

Bouw van je oog

Traanklieren maken traanvocht en de traanbuis voert een teveel aan traanvocht af naar de neus

Pupil is het zwarte gedeelte van je oog, hier komt licht naar binnen.

Je oogspieren zorgen ervoor dat je je ook in allerlei richtingen kunt draaien.

Dia 2 van 4

Inwendige bouw van de ogen

Het harde oogvlies gaat aan de voorkant van het oog over in het hoornvlies.

Het vaatvlies bevat bloedvaten die je oog voorzien van voedingsstoffen en zuurstof

De gele vlek ligt achter op het netvlies. Hier zitten allemaal zintuigcellen (staafjes en kegeltjes) die je lichtprikkels omzetten in impulsen

Via de oogzenuw verlaten de impulsen je oog richting de hersenstam en grote hersenen.

De blinde vlek is de plek waar de oogzenuw het oog verlaat.

Dia 3 van 4

Netvlies

Gele vlek - deze plek heeft veel zintuigcellen, hierdoor zie je scherp. 

Blinde vlek - deze plek heeft geen zintuigcellen, zet licht dus niet om in impulsen.

Dia 4 van 4

Huiswerk

Maak bladzijde 13 t/m 15

Maak B. kennisopdrachten

Vraag 1 t/m 4

Maak C. Verdieping

Vraag 1 t/m 4

Lukt het niet af in de les? 

Onderdeel B & C  = huiswerk voor de volgende les.

Basisstof 3

De ogen

1. Je kunt de inwendige en uitwendige delen van een oog benoemen met hun functies en kenmerken 

Welk onderdeel van het oog beschermt je oog niet?

1. Wenkbrauw
2. Ooglid
3. Wimper
4. Netvlies

Het OOG: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

gele vlek

oogzenuw

lens

Pupilreflex

Dia 3 van 7

Volgorde licht in het oog

Hoornvlies --> pupil --> Lens --> glasachtig lichaam --> netvlies met gele vlek --> oogzenuw --> Hersenstam/hersenen

Werking van de lens

De lens breekt de lichtstralen naar elkaar toe, zodat het brandpunt op het netvlies valt.

Je ziet dan scherp.

Je oog accommodeert om de scherpte van je lens steeds aan te passen (ver en dichtbij)

Dia 4 van 7

Accommoderen 

Het boller of platter worden van de lens.

Dichtbij scherp zien en ook veraf scherp zien.

bolle lens --> dichtbij scherp

platte lens --> veraf scherp

Dia 5 van 7

lensbandjes

Veraf en dichtbij

Kringspieren en lensbandjes

veraf zien

Kringspieren ontspannen

Lensbandjes zijn strak gespannen

Lens wordt groot

Dichtbij zien

Kringspieren trekken samen

lensbandjes worden slap

Lens wordt kleiner

Dia 6 van 7

Bril of lenzen nodig?

Ben je bijziend dan kan je alleen dichtbij scherp zien. Een holle lens (bril of lenzen) kan hierbij helpen (- sterkte)

Ben je verziend kan je alleen in de verte scherp zien. Een bolle lens (bril of lenzen)
kan hierbij helpen. (+ sterkte)

Dia 7 van 7

Leerdoelen vandaag

1. Je kunt de inwendige en uitwendige delen van een oog benoemen met hun functies en kenmerken (B3)

2. Je kunt beschrijven hoe de pupilreflex de grootte van de pupil regelt (B4)

3. Je kunt beschrijven hoe op het netvlies een scherp beeld ontstaat.(B4)

Wat bescherm je met de pupilreflex?

1. Iris
2. Pupil
3. Vaatvlies
4. Netvlies

Hoe verloopt de pupilreflexboog?

1. Zintuigcellen - gevoelszenuw - hersenstam - bewegingszenuw - Irisspiertjes
2. Zintuigcellen - bewegingsszenuw - hersenstam - gevoelszenuw - Irisspiertjes
3. Zintuigcellen - bewegingsszenuw - grote hersenen - gevoelszenuw - Irisspiertjes
4. Zintuigcellen - gevoelszenuw - grote hersenen - bewegingszenuw - Irisspiertjes

accomoderen is:

1. reflecteren
2. absorberen
3. construeren
4. scherp stellen

Elin heeft een bril nodig aangezien ze het bord vanaf achter in de klas niet goed kan zien. Is ze bijziend of verziend?

1. bijziend
2. verziend

Aniek kijkt naar een landschap in de verte. Wat zegt dit over de "vorm" van haar lensbandjes en lens?

1. Lensbandjes: slap Lens: bol
2. Lensbandjes: strak Lens: plat

Leerdoelen vandaag

1. Je kunt de inwendige en uitwendige delen van een oog benoemen met hun functies en kenmerken (B3)

2. Je kunt beschrijven hoe de pupilreflex de grootte van de pupil regelt (B4)

3. Je kunt beschrijven hoe op het netvlies een scherp beeld ontstaat.(B4)

Accomoderende werking

Als je een voorwerp wilt bekijken dat dichter bij je ogen ligt, moet de ooglens boller worden gemaakt.

Omdat de ooglens elastisch is, kan hij door het aanspannen of ontspannen van de spiertjes in het straallichaam boller of minder bol worden gemaakt.

Scherp zien

1. Licht komt binnen - bolle lens

2. licht wordt gebundeld en 

valt precies achter op het netvlies.

3. Dit komt doordat de lensbandjes de lens laten bewegen (boller of platter maken

Accommoderen

Doorsnede van het oog met de zintuigcellen in het netvlies.

Met staafjes

Met kegeltjes