Herhalingsles 2.1 en 2.2 de Grieken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§2.1 en 2.2 De Grieken

07-01

Blokkuur VWO 1

Welkom! Ga rustig zitten

Planning

• Opening (5 min)
  
• Terugblik (10 min)
  
• Instructie (5 min)
• Werkvorm (20 min)
  
• Afsluiten (5 min)   

Leerdoelen

• Je kunt een beschrijving geven van vier verschillende manieren waarop een Griekse stadstaat kon worden bestuurd.
• Je kunt een overeenkomst en een verschil tussen de Atheense- en de Nederlandse democratie geven. 

Welke eigenschappen hebben de stadstaten met elkaar gemeen?

Wat betekent politiek?

1. Het maken van wetten en regels
2. De manier waarop een land of stad een besluit neemt
3. Een stad of land zonder bestuur

Wat betekent monarchie?

1. De macht is in handen van de burgers
2. De macht is in handen van een koning
3. De macht is verdeeld onder rijke families

Wat is een kenmerk van aristocratie?

1. De macht is in handen van één persoon
2. De macht is in handen van één rijke familie
3. De macht is in handen van rijke families

Wat betekent democratie bij de Grieken?

1. Bestuur waarbij elke inwoner ouder dan 18 jaar mag meebeslissen
2. Bestuur waarbij alle volwassen mannen met burgerrecht mogen meebeslissen
3. Bestuur waarbij een rijke groep van mannen mag meebeslissen

Wie heeft de macht bij een tirannie?

1. Een koning
2. Een onwettige alleenheerser
3. De edelen (aristoi)
4. Vrije mannen met burgerrechten

Welke bestuursvorm heeft Nederland?

1. Democratie
2. Monarchie
3. Democratie en monarchie
4. Aristocratie

Wie nemen de politieke besluiten in een democratie?

1. Alle Atheense mannen met burgerechten ouder dan 18 jaar
2. De edelen (aristoi)
3. Atheense jongeren onder de 18 jaar met burgerechten
4. Boeren en handswerklieden

Sleep de onderdelen van de polis naar de juiste plek

Acropolis

Agora

Platteland

Haven

Stadsmuur

Stad

Tempel

Politiek

• Ons woord politiek is afgeleid van het begrip ‘polis’.
• Politiek = De manier waarop een land of een stad besluiten neemt.
• Bestuur 
• Politicus

Wat betekent het begrip politiek?

Monarchie

Aan het begin waren de meeste poleis een monarchie

Dit betekent dat een koning de macht heeft

Zijn macht wordt geërfd door zijn kinderen

Vaak krijgt de koning hulp van een raad van ouderlingen

Beschrijf vier verschillende bestuursvormen

Aristocratie

• Na een tijd willen de rijke burgers ook wat te
  zeggen hebben

• Inspraak in ruil voor verdediging van de stadstaat
• Deze aristoi nemen dan met elkaar de beslissingen
• Ook zij krijgen nog advies van een raad van ouderlingen
• Monarchie? 

Aristocratie

Aristos (ἄριστος) = beste

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Aristocratie= de beste heersen

Beschrijf vier verschillende bestuursvormen

Tirannie

Soms lukt het een aristocraat om alle macht te krijgen

Vaak lukt dit met geweld

Hij wordt dan een tiran met alle macht voor zichzelf

Wat is het verschil met een monarchie? 

Beschrijf vier verschillende bestuursvormen

Leg uit wat het verschil is tussen een tiran en een koning

Democratie

• 590 v.C. De gewone burgers willen meebeslissen
  over de polis
• Vechten ook mee in het leger en de vloot
• 508 v.C. Iedere mannelijke burger van 18+
  krijgt daarom stemrecht
• Athene wordt zo een democratie

Democratie

Demos (δῆμος) = volk

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Democratie = het volk heerst

Beschrijf vier verschillende bestuursvormen

Opdracht 

Wat: Jullie maken de opdracht. De centrale vraag is wie heeft de macht in Athene? 

Hoe: Je leest de instructie op het opdrachtenblad. De eerste gebeurtenis doen we samen.  

Hulp: Je werkt zelfstandig. Steek je hand op als je een vraag hebt. 

Tijd: 20 minuten

Herhalen 

Wat heb je geleerd? 
Waar hoort de juiste uitspraak? (B en G)

Hoe heb je het gedaan? 

Waarom hebben we dit gedaan? 

Afsluiten 

Leerdoelen:

• Je kunt een beschrijving geven van vier verschillende manieren waarop een Griekse stadstaat kon worden bestuurd.
• Je kunt een overeenkomst en een verschil tussen de Atheense- en de Nederlandse democratie geven.
  
  

§2.1 en 2.2 De Grieken

07-01

Blokkuur VWO 1

Welkom! Ga rustig zitten

Planning deel 2

• Opening (5 min)
  
• Terugblik (5 min)
• Werkvorm (15 min)
  
• Bespreken (10 min)
• Toets?  (5 min)
• Afsluiten (5 min)   

Terugblik

• Waar waren we? 
• Leerdoelen:
• Je kunt een overeenkomst en een verschil tussen de Atheense- en de Nederlandse democratie geven. 

Opdracht 

Wat: Jullie gaan verder met de opdracht. Maak 1 t/m 5. 

Hoe: Je leest de instructie op het opdrachtenblad. De eerste vraag maken we samen. 

Hulp: Je werkt zelfstandig. Steek je hand op als je een vraag hebt. 

Tijd: 15 minuten

Klaar? Kijk je antwoorden na. De bladen liggen voorin. 

Herhalen 

Wat heb je geleerd? 
Wat is belangrijk om te weten? 

Wat heb je toegepast?

Hoe heb je het gedaan? 

Waarom hebben we dit gedaan? 

Hoe verschilt de Atheense democratie met de Nederlandse?

Atheense democratie

Nederlandse democratie

Politici hebben de politiek als beroep

De burgers mogen zelf over wetten stemmen

Vrouwen mogen niet meedoen in de politiek

Politici hebben naast politiek nog een ander beroep

Vrouwen mogen wel meedoen in de politiek

Iedere 4 jaar komt een nieuwe regering

Iedere maand komt een nieuwe regering

De burgers kiezen wie over de wetten stemmen

Toets 2.1 en 2.2

• De toets gaat over 2.1 en 2.2 
• Leer de leerteksten in je boek
• Begrippen
• Welke vragen kan je verwachten? 
• Oefentoets op SOM
• Antwoordblad oefentoets
• Leren in MEMO Online

Afsluiten

Wat hebben we deze les gedaan? 

Wat hebben we geleerd? 

Wat gaan we volgende keer doen? 

Dinsdag 14 januari: SO 2.1 en 2.2 

Eerste deel 

De Atheense democratie

• De Volksvergadering 
• Dagelijkse gang van zaken: 
  - Raad van 500
• Dagelijks bestuur
  - 50 personen
  - Leiding over Athene

Griekse democratie vs Nederland nu

Overeenkomst:

In beide bepaalt uiteindelijk niet één persoon of een klein groepje mensen wat er moet gebeuren. Aan de politiek doen zoveel mogelijk mensen mee.

Griekse democratie

- De Grieken deden zelf aan het bestuur mee, naast hun gewone werk als boer of handelaar.

- Iedere maand andere regering

- Vrouwen mogen niet meedoen.

- Zelf meebeslissen in de volksvergadering.

Nederland nu

- 150 gekozen politici, dat is hun werk

 

- Iedere 4 jaar andere regering

- Vrouwen doen mee in de politiek.

- Kiezen van een regering, die vervolgens de besluiten neemt.

 

Wie besluit over oorlog en vrede?

1. 10 generaals
2. Rechters
3. Raad van 500
4. Volksvergadering

Wie bereiden de wetten voor?

1. Rechters
2. Volksvergadering
3. Raad van 500
4. Dagelijkse leiding

Hoeveel mensen hebben de dagelijkse leiding?

1. 10
2. 50
3. 500
4. 6000

Wie keuren wetten goed of af?

1. Rechters
2. Volksvergadering
3. Raad van 500
4. Dagelijkse leiding

Hoe lang hebben de generaals de macht over het leger?

1. 1 maand
2. Een half jaar
3. 1 jaar
4. 5 jaar

Opdracht 

• Wat: Maak alle vragen van het opdrachtenblad. 
• Hoe: gebruik je leertekst en de leertekst op je opdrachtblad. 
• Hulp: overleggen met je buur mag, maar wel op fluistertoon. 
• Tijd: 15 min
  
• Uitkomst: je weet het verschil tussen de Atheense en de Nederlandse democratie en kan dit benoemen. 
• Klaar? maak opdracht 1 t/m 12 van 2.2 in je leerwerkboek.