aoristus oefenen 3D

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

In deze les...

1. Oefening aoristus
2. Nieuwe grammatica: thematische aoristus 
3. Oefening thematische aoristus

Na deze les...

1. Weten jullie wat het verschil is tussen een thematische en een sigmatische aoristus
2. Weten jullie hoe je een thematische aoristus kunt herkennen
3. En weten jullie hoe je een thematische aoristus vertaalt

Welke tijden hebben we tot nu toe gehad?

Praesens: λυω

Imperfectum: ἐλυον

Aoristus: ἐλυσα

Herhaling: aoristus, imperfectum, aoristus 

De ‘formule’ van het praesens (voor λυω) is:
λυ + persoonsuitgang

Wat is de formule van het imperfectum?

En van de sigmatische aoristus?

Herhaling: aoristus, imperfectum, aoristus 

De ‘formule’ van het praesens (voor λυω) is:
λυ + persoonsuitgang

Wat is de formule van het imperfectum?

augment + λυ + persoonsuitgang imperfectum

En van de sigmatische aoristus?

Herhaling: aoristus, imperfectum, aoristus 

De ‘formule’ van het praesens (voor λυω) is:
λυ + persoonsuitgang

Wat is de formule van het imperfectum?

augment + λυ + persoonsuitgang imperfectum

En van de sigmatische aoristus?
augment + λυ + sigma + persoonsuitgang aoristus

aoristus

ik 

jij

hij/zij

wij

jullie

zij 

-ει

-εις

-εν

-ας

-ετε

-ατε

-ομεν

-αμεν

-αν

-α

-ουσι

-ω

Welke vorm is geen sigmatische aoristus?

1. ἐλυσα
2. ἐποιησαμεν
3. ἐπεμπομεν
4. ἐβλεψας

Wat betekent...
ἐλυσας

1. jij maakt los
2. jij maakte los
3. hij maakt los
4. hij maakte los

Medeklinkerstam: Wat wordt de aoristus van...
πεμπω

1. ἐπεμξα
2. ἐπεμπσα
3. ἐπεμσα
4. ἐπεμψα

Thematische aoristus

Sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden

Sommige Griekse werkwoorden die je vaak tegen gaat komen hebben een speciale stam

Ze zijn vergelijkbaar met zwakke en sterke werkwoorden in het Nederlands:

Sterke werkwoorden

Sommige Griekse werkwoorden die je vaak tegen gaat komen hebben een speciale stam

Ze zijn vergelijkbaar met zwakke en sterke werkwoorden in het Nederlands:

Voorbeeld van een zwak werkwoord in het Nederlands: Ik hoor – ik hoorde

Voorbeeld van een sterk werkwoord in het Nederlands: Ik denk – ik dacht

Sterke werkwoorden

Sommige Griekse werkwoorden die je vaak tegen gaat komen hebben een speciale stam

Ze zijn vergelijkbaar met zwakke en sterke werkwoorden in het Nederlands:

Voorbeeld van een zwak werkwoord in het Nederlands: Ik hoor – ik hoorde

Voorbeeld van een sterk werkwoord in het Nederlands: Ik denk – ik dacht

Voorbeeld van een zwak werkwoord in het Grieks: λυω – ἐλυσα

Voorbeeld van een sterk werkwoord in het Grieks: λαμβανω – ἐλαβον

Thematische aoristus

Deze sterke werkwoorden hebben geen sigmatische maar een thematische aoristus

Thematische aoristus

Deze sterke werkwoorden hebben geen sigmatische maar een thematische aoristus

Je maakt ze met een andere stam dan de praesensstam

Vb: λαμβανω      de stam is λαβ-

De vervoeging gaat gek genoeg zoals bij het imperfectum!

Thematische aoristus

Vervoeging:

ἐ-λαβ-ον

ἐλαβες

ἐλαβε(ν)

ἐλαβομεν

ἐλαβετε

ἐλαβον

ik pakte

jij pakte

hij/zij/het pakte

wij pakten

jullie pakten

zij pakten

Waarom thematisch?

Waarom heet deze aoristus thematisch?

De o in ἐλαβον hoort eigenlijk niet bij de uitgang: deze o noemen we een themavocaal (vocaal = klinker)

Waarom thematisch?

Waarom heet deze aoristus thematisch?

De o in ἐλαβον hoort eigenlijk niet bij de uitgang: deze o noemen we een themavocaal (vocaal = klinker)

Nogmaals: waarom ziet deze aoristus er zo raar uit?

Vergelijk het met het Nederlands: ik denk tegenover ik dacht is eigenlijk ook gek.

Deze stammen moet je dus apart leren!

Vertaal:
ἔβαλον (βαλλω)

Vertaal:
εἰπες (λεγω)

Vertaal:
εἶδομεν (ὁραω)

Samenvatting

Een thematische aoristus:

1. heeft imperfectum-uitgangen

2. heeft een bijzondere stam, die je moet leren!

(Maar als je het écht niet meer weet: stiekem staan de thematische aoristusvormen allemaal in de woordenlijst gegeven.)

Oefenen

Maak taaloefening 11A – A op p.128

Gebruik hiervoor de woordenlijst op p.125

Over 10 minuten kijken we de opdracht na

1. ἔλαβες
   
2. λάβετε
   
3. εἶπον
   
4. εἶπετε (x2)
   
5. ἤλθετε
   
6. ἤλθομεν
   
7. ἀποθανεῖν
   
8. ἀπέθανεν
   
9. ἰδεῖν
   
10. ἰδέ
    

1. Jij pakte
2. Pakt(!)
3. Ik zei/zij zeiden
4. Jullie zeiden/ zegt(!)
5. Jullie kwamen
6. Wij kwamen
7. Te sterven
8. Hij/zij/het stierf
9. Te zien
10. Zie(!)

Huiswerk

Leer: blz. 87 Tekstboek (grammatica 11A)

Leer: blz.125 Oefenboek (woorden 11A)