Onderzoeksvaardigheden

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Jullie gaan zelf onderzoek doen:

Denk na over een voor jou interessant vraagstuk over klimaatverandering en formuleer daarover een vraag, die je niet meteen kunt beantwoorden, maar waar onderzoek voor nodig is om een antwoord te vinden. 

Start onderzoek

Bedenk over welk onderwerp je onderzoek gaat doen. Kies een van de onderwerpen die we de afgelopen weken hebben behandeld:

• Klimaatverandering en Vorming,

• Klimaatverandering en Binding,

• Klimaatverandering en Verhouding.

Bekijk de leertekst en de opdrachten van deze periode om te bekijken waar dat ook alweer over ging.

Leg uit waarom je dit onderwerp hebt gekozen.

Start onderzoek

Bedenk een onderzoeksvraag. Gebruik twee van de volgende begrippen:

• Bij Klimaatverandering en Vorming: identiteit, socialisatie, cultuur, individualisering.
  
• Bij Klimaatverandering en Binding: groepsvorming, sociale cohesie, globalisering.
  
• Bij Klimaatverandering en Verhouding samenwerking, conflict, macht, sociale ongelijkheid.

Leg uit hoe je op deze onderzoeksvraag bent gekomen.

Over het huiswerk

Het kan heel goed dat je onderzoeksvraag nog verandert: door mijn feedback en door wat je deze week leert over onderzoek doen. Dat is niet erg, maar juist goed!

In jullie onderzoek:

-gaan jullie kijken naar samenhang tussen twee variabelen, invloed van een variabele op een andere

• Hier hebben jullie de onafhankelijke en de afhankelijke variabele bij benoemd
• En een onderzoeksvraag en hypothese geformuleerd

Variabelen meetbaar maken

Dit noemen we operationaliseren

Operationaliseren is het proces waarbij je de (abstracte) variabelen gaat vertalen naar meetbare begrippen

Door de variabelen uit de hypothesen zo precies mogelijk te omschrijven, kun je ze onderzoeken. 

Meetbare begrippen zijn indicatoren: wat helpt bij, wat is, wat bedoelen we met…

Wat is een indicator voor klimaatverandering?

Lesdoelen:

Vorige les: Je weet wat een onafhankelijke en een afhankelijke variabele is en je kunt indicatoren voor variabelen geven

Je weet wat een conceptueel model en hypothese is

Je weet het verschil tussen causaal verband en correlatie

Deze les:

Je weet wat een onderzoekspopulatie is

Je weet wat een steekproef is

Wat is ook alweer een steekproef?

Deze week gaan we kijken naar:

• Verschillende niveau's: Micro (individuele personen), Meso (groepen onderling), Macro (niveau van de samenleving) 
• Toen en nu, hier en daar, of naar een bestaande situatie en een gewenste situatie, zoals het klimaat
• Ook wordt er een vergelijking gemaakt tussen groepen met bepaalde kenmerken, zoals opleidingsniveau

Jullie gaan kijken naar verschillen tussen groepen, bijvoorbeeld verschillen tussen mannen en vrouwen

Steekproef

Omdat het vrijwel nooit mogelijk is om je hele onderzoeksgroep te ondervragen, is het nodig om een steekproef te nemen. 

Je steekproef bestaat uit de mensen die gaat interviewen of aan wie je een enquête gaat voorleggen. 

Steekproef:

Zitten alle kenmerken van jouw onderzoekspopulatie in de steekproef?

Tot nu toe: Stap 1 t/m 9

Heb je een onafhankelijke en een afhankelijke variabele en  indicatoren benoemd

Weet je wat een conceptueel model en hypothese is

Heb je een onderzoeksvraag geformuleerd en deelvragen

Tevens heb je bepaald wat jouw onderzoekspopulatie is

En weet je wat een steekproef is

Deze les

Stap 10 tot en met 14:

Wat zijn goede vragenlijst?

Krijg je met de vragenlijst inzicht in de variabelen uit jouw onderzoek?

Kan je met de antwoorden uitspraak doen over jouw onderzoekspopulatie?

Hoe verwerk ik de antwoorden?

Hypothese: Hoe milieubewuster mensen zijn, hoe minder zij vliegen Is dat ook zo?

Het verband wat je hebt onderzocht is het verband tussen de variabelen 'de mate van milieubewustzijn' en 'vlieggedrag'

De 'mate van milieubewustzijn' heb je meetbaar gemaakt, door middel van een schaal (heel milieubewust --> helemaal niet bezig met het milieu)

In je enquete heb je vragen gesteld over de variabelen

Nu wil je weten of mensen die zeggen milieubewust te zijn daadwerkelijk minder vliegen

Hypothese: Hoe milieubewuster mensen zijn, hoe minder zij vliegen Is dat ook zo?

Nu wil je weten of mensen die zeggen milieubewust te zijn daadwerkelijk minder vliegen

Hiervoor moet je de antwoorden die mensen in de enquete hebben gegeven gaan analyseren 

Je maakt een kruistabel waarin je de schaal (heel milieubewust --> 

Vraagstelling van de enquête

• Stel eerst Algemene vragen: heb je vragen gesteld die inzicht geven in kenmerken van de onderzoekspopulatie (leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, bijvoorbeeld)?
• Gebruik duidelijke taal dit levert namelijk ook duidelijke antwoorden op
• Geen dubbele ontkenningen
• Je wilt niet alleen maar gesloten (JA/NEE) vragen maar ook niet te veel open enquêtevragen! Open enquêtevragen kosten veel tijd om te analyseren. 
• Vraag één ding tegelijk.
• Geen sturing geven ('Jij hebt zeker weleens...')
• Houd er rekening mee dat bepaalde enquêtevragen gevoelig liggen

Jullie gaan nu 15 minuten in groepjes jullie eigen enquêtevragen bespreken:

Volg de link die is gedeeld in de Hangout. Ga naar je groepje en vertel aan elkaar:

• Wat ga je onderzoeken (variabelen)?

Lees de enquête vragen aan elkaar voor en geef elkaar feedback op de vragenlijst:

• Is de vragenlijst voorzien van een introductie?
  
• Hoe zijn de vragen gesteld (niet van hak op tak, motiverend)?
• Vragen die inzicht geven in jouw variabelen / deelvragen: Van algemeen naar specifiek 
• Zou je met de antwoorden van de deelnemers antwoord kunnen geven op de onderzoeksvraag?
• Heb je een afsluiting opgenomen in de vragenlijst: 'Bedank voor deelname'

Resultaten:

Geef het resultaat van jouw onderzoek overzichtelijk en uitgebreid weer. Dus maak een overzicht van de antwoorden op de enquêtevragen of interviewvragen, of een overzicht van de observatiewaarnemingen, of een overzicht van de uitkomsten van het experiment of een overzicht van de belangrijkste literatuur over jouw onderwerp. Gebruik tabellen en grafieken om het resultaat van jouw onderzoek duidelijk te laten zien. 

Je toont aan dat je de opbrengst van het onderzoek voor de werkpraktijk op overtuigende wijze hebt gepresenteerd.

Evaluatie van je onderzoek met kritische kanttekeningen en suggesties voor vervolgonderzoek.

Beschrijving van adviezen t.a.v. het praktijkprobleem dat je hebt onderzocht.

Een weergave van de feitelijke uitkomsten van je data-analyse.

Beantwoording van hoofdvraag en deelvragen op basis van de onderzoeksresultaten.