Paragraaf 1.3 t/m bouwstenen

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Planning

Leerdoelen en stof bekijken van dinsdag

Bouwstenen hoofdstuk 1

Praktisch

elke les neem je je lesbrief, pen, schrift, rekenmachine en motivatie mee.

Leerdoelen rijksbegroting

1. Ik kan enkele inkomsten van de overheid beschrijven: omzet belasting (btw), accijnzen, loon- en inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting
   
2. Ik kan enkele uitgaven van de overheid beschrijven: zorg, sociale zekerheid (AOW, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid), onderwijs, justitie en veiligheid, defensie en infrastructuur.
   
3. Ik kan op grond van de inkomsten en uitgaven van de overheid bepalen of de overheid een tekort of een overschot heeft op de begroting. 

Rijksbegroting 

• Inkomsten/uitgaven van de overheid.
• Prinsjesdag
• Miljoenennota
• Minister van financiën.
• 2e kamer vergadert erover.

Inkomsten

• Directe belastingen --> Loon- en inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting.
• Indirecte belastingen -->  BTW en accijnzen 

 

Uitgaven

• Sociale zekerheid (AOW, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid)
• Zorg
• Onderwijs, cultuur en wetenschap
• Justitie en veiligheid
• Defensie en infrastructuur

Begrotingstekort

Als de overheid meer uitgaven dan inkomsten verwacht

Voorkomen door:

• Bezuinigen op uitgaven
• Inkomsten verhogen
• Eventueel geld lenen

Begrotingsoverschot

Als de overheid meer inkomsten dan uitgaven verwacht

Klassikale vragen

• Hoe ontstaat een begrotingstekort?
  
• Hoe ontstaat een begrotingsoverschot?
• Wat kan er gebeuren als de 2e kamer besluit om te bezuinigen op politie en het onderwijs?
• Wat moet de overheid doen bij de miljoenennota van 2014 (zie volgende dia).

Sparen

Ontvangsten - (huishoudelijke uitgaven + vaste laste + reserveringsuitgaven) = sparen 

Spaargeld kun je vrij besteden. 

Reserveren

Bedrag dat je nodig hebt : aantal maanden = reservering per maand 

 Voorbeeld:
Sophie wil over twee jaar een scooter van € 1.800 kopen.
Hoeveel moet ze per maand reserveren?
€ 1.800 : 24 = € 75 per maand reververen.

huishoudelijke uitgaven: uitgaven voor de dingen in je huishouden die je (vrijwel) dagelijks gebruikt

Soorten uitgaven

Waar geef je je geld aan uit?

vaste lasten:

de uitgaven die je met een vaste regelmaat moet betalen

incidentele uitgaven:

meestal grote uitgaven die je niet zo vaak doet en niet met een vaste regelmaat

Bouwsteen 1.1

Formule --> Y=(24-V) x 15 x 5

A) Hoe hoog is het inkomen wat Natesh maximaal kan verdienen per week?

C) Hoe hoog is het inkomen van haar als zij kiest voor 14 uur per dag aan vrije tijd?

Bouwsteen 1.1

Formule --> Y=(24-V) x 15 x 5

A) Y=(24-0) x 15 x 5= €1800

C) Y=(24-14) x 15 x 5= €750

Bouwsteen 1.1

Bouwsteen 1.1

Formule --> Y=(24-V) x 15 x 5

E) Y=(24-10) x 15 x 5= €1050 

Bouwsteen 1.1

Formule --> Y=(24-V) x 15 x 5

F) Y=(24-8) x 15 x 5= €1200 

Bouwsteen 1.2 

Bouwsteen 1.2 

• B) Banksaldo eind september = 320 + 504,67 - 107,33 + 57,17 = € 774,51
• C) Hij komt goed uit. Doel was
  € 650 eind september als reservering te hebben voor computer.  774,51 - 650 = € 124,51 vrij te besteden 

Bouwsteen 1.2 

• D)
  jul: uit - 45, ontv. - 100 = 55 nadelig
  aug: uit + 60 =  60 nadelig
  sep: uit + 25 = 25 nadelig
  Totaal = 55 + 60 + 25 = 140 nadelig 
• Banksaldo was 774,51 - 140 =
  € 634,51
• E) Nu komt hij rekening houdend met reserve tekort. Saldo is kleiner dan € 650
  
  

Extra opdracht

Extra opdracht

• Het bedrag dat Madelein zelf moet sparen = 775 – 310 (40% × 775) – 150 (spaargeld) = € 315.
  
• Per week spaart ze € 15,08, zodoende moet ze 315/15,08 = 20,9 weken (21 weken) sparen.

Voorbeeld 1

Je krijgt € 8,- zakgeld per week. Hoeveel is dit per maand?

Voorbeeld 1

Je krijgt € 8,- zakgeld per week. Hoeveel is dit per maand?

Stappen:

1. Eerst reken je het weekbedrag om naar een jaarbedrag: € 8 x 52 = € 416.
2. Dan reken je het jaarbedrag om naar het maandbedrag: € 416 : 12 = € 34,67.

Voorbeeld 2

Je krijgt € 30,- zakgeld per maand. Hoeveel is dit per week?

Stappen:

Voorbeeld 2

Je krijgt € 30,- zakgeld per maand. Hoeveel is dit per week?

Stappen:

1. Eerst reken je het maandbedrag om naar een jaarbedrag: € 30 x 12 = € 360.
2. Dan reken je het jaarbedrag om naar het weekbedrag: € 360 : 52 = € 6,92.

Voorbeeld 3

Peter moet € 55,- wegenbelasting per kwartaal betalen. Hoeveel is dit per maand?

Stappen:

1. In een kwartaal zitten 3 maanden dus € 55 : 3 = € 18,33 per maand.

Voorbeeld 3

Peter moet € 55,- wegenbelasting per kwartaal betalen. Hoeveel is dit per maand?

Stappen:

1. In een kwartaal zitten 3 maanden dus € 55 : 3 = € 18,33 per maand.

0