Criminaliteit & opsporing

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Paragraaf 2.3: Criminaliteit en opsporing

Wat gaan we doen? 

- Theorie bespreken paragraaf 2.3

- Theorie toepassen in een Leidse casus

- Kennis testen van paragraaf 2.3

Na vandaag...

....weet je het verschil tussen een misdrijf en een overtreding

....ken je de onderdelen van het strafproces

....weet je wat de bevoegdheden zijn van de politie

....ken je de rol van de Officier van Justitie + eerste kennismaking met de denkprocessen van de OvJ

Ernstig strafbaar feit

Maximale straf: levenslang

Voorbeelden:

Misdrijf 

Overtreding

Minder ernstig strafbaar feit

Maximale straf: 1 jaar cel

Voorbeelden:

 Diefstal

 Mishandeling

 Aanranding/verkrachting

 Moord

 Rijden onder invloed

 Door rood rijden

 Fietsen zonder licht

 Zwartrijden

 Wildplassen

Grootste verschillen misdrijf-overtreding

• Misdrijven worden altijd geregistreerd  (min. 20 jaar)
• Overtredingen alleen bij: boete vanaf 100 euro, vrijheidsstraf en taakstraf
• Misdrijven --> hogere straffen
• Poging tot misdrijf is strafbaar, poging tot overtreding niet

Onderzoek 

Voldoende bewijs?

Casus: een Leidse zedenzaak

oktober 2019 - december 2019

Stap 1a: Het onderzoek

Doel: de verdachte vinden

Overzicht eind november 2019: 

• 3 aangiftes
• geen signalement
• werkwijze wel bekend 
• DNA aangetroffen

Bevoegdheden politie

• Staande houden
  
• Aanhouden*
  
• Maximaal 9 uur vasthouden*
• Fouilleren*

zonder toestemming

*Let op, er moet enig vermoeden van schuld zijn/heterdaad situatie. Er is een aanleiding nodig. 

Bevoegdheden politie

• Binnengaan woning

• Afluisteren telefoonverkeer, aftappen internetverkeer

• Preventief fouilleren (fouilleren zonder een verdenking) 

• Langer dan 9 uur vasthouden

• Infiltreren in misdaadorganisatie

met toestemming Officier van Justitie/Rechter-Commissaris

Wat zou jij doen als jij OvJ/rechercheur was op deze zaak?

Stap 1b: Het onderzoek

Doel: de verdachte vinden

Overzicht begin december 2019: 

• 4 aangiftes
• getuigen
• signalement
• fiets en handschoenen achtergelaten op plaats delict
• vermoedelijke dader gespot op meerdere camera's

Wat zou jij doen als jij de OvJ/rechercheur was op deze zaak?

Stap 2: afronding sporenonderzoek, wat gaan we doen? 

Overzicht medio december 2019: 

• 4 aangiftes
• DNA profiel aangevuld met handschoenen
• dader is fiets niet komen halen
• dader gespot door politie op camera's station
• dader gevolgd door politie naar huis
• dader staande gehouden en identiteit is bekend

Is er genoeg bewijs?

Programma

• Huiswerk nakijken
  
• Opdracht 12 (par 2.2) klassikaal behandelen
  
• Afmaken par 2.3
  
• Quiz kennis par 2.3
  
• Hiërarchische modellen vergelijken
  

Quiz

Wat mag de politie doen zonder toestemming van de OvJ/RC?

1. Preventief fouilleren
2. Aanhouden
3. Iemand 10 uur vasthouden
4. Een woning binnengaan

Misdrijf

Overtreding

Een fiets stelen

Door rood rijden

Wildplassen

Rijden onder invloed

Wat is de juiste volgorde van het strafproces?

1. vervolging, opsporing, aanhouding
2. opsporing, aanhouding, vervolging
3. opsporing, vervolging, aanhouding