Les 3 + 4 + 5 indexcijfers, inflatie en koopkracht intro

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

koopkracht

reëel rendement

Bij ons staat de verwarming overdag altijd op:

17

19

20

22

weet ik niet

24

uit

Ik heb last van de huidige inflatie

Helemaal niet waar

Niet waar

Waar

Helemaal waar

Extra vragen die je kan stellen adv de antwoorden:

- Aan welke kosten merk je dit het meest?

- Heb je een beeld bij inflatie? 

Voor wie is hyperinflatie een voordeel?

1. Mensen met veel spaargeld
2. Mensen met veel schulden

Door hyperinflatie .......

1. daalt de nominale waarde van geld
2. stijgt de nominale waarde van geld
3. daalt de reele waarde van geld
4. stijgt de reele waarde van geld

Inflatie en koopkracht

Stel jij krijgt €25 zakgeld per maand. Je besteedt al je geld aan lolly's van €1. Hoeveel lolly's koop je elke maand?

Juist 25!

Stel nu dat de prijs van lolly's stijgt naar €1,50. Hoeveel lolly's kan je dan nog kopen?

Je zakgeld is €25 per maand
De prijs van lolly's van €1 naar €1,50. Hoeveel lolly's kan je nu kopen?

1. 25
2. 20
3. 16,7
4. 15

Je kon dus eerst 25 lolly's kopen en nu nog 16,7.
Wat is er gebeurd met je koopkracht?

1. gestegen
2. gedaald

Stel jouw inkomen stijgt met 10% en de prijzen met 5%
Is je koopkracht dan gestegen of gedaald?

1. gestegen
2. gedaald
3. gelijk gebleven

Koopkracht

Dus koopkracht bereken je door 

inkomen / prijs = aantal producten

dit kan ook met indexcijfers

indexcijfer inkomen/ indexcijfer prijzen *100 = indexcijfer koopkracht

Indexcijfer koopkracht

koopkracht wordt ook wel reëel inkomen genoemd

het geldbedrag noemen we nominaal 

en de prijzen zijn gewoon de prijzen.

Als we al deze getallen omzetten in indexcijfers krijg je:

reëel indexcijfer = afgekort tot ric

prijsindexcijfer = pic

nominaal indexcijfer = nic

Wat is het indexcijfer van je inkomen en wat is het indexcijfer van de prijzen. Als je inkomen met 10% stijgt en de prijzen dalen met 5%?

1. inkomen 110 prijzen 95
2. inkomen 110 prijzen 105
3. inkomen 90 prijzen 95
4. inkomen 90 prijzen 105

Voorstellen Abstract

- Indexcijfers.

Nic: inkomen

Pic: prijs

Ric: verandering 

Nic/Pic X 100=Ric

Voor %, -100= % toe- of afname.

Zou je woensdag stemmen als je 18 was?

1. ja, en ik weet al zeker wat
2. ja maar ik twijfel nog
3. ja maar ik heb nog geen idee
4. Nee, ik wil niet stemmen

Stemmen!

Kies de juiste formule om de koopkracht uitgedrukt in het Reële Indexcijfer (RiC) uit te rekenen

1. RiC = (PiC / NiC) * 100
2. RiC = (NiC / PiC) * 100
3. RiC = (PiC * NiC) / 100
4. RiC = NiC - PiC + 100

Rekenen met koopkracht - voorbeeld

• Ten opzichte van 2017 is het inkomen van Ali 2% toegenomen in 2018. De inflatie in 2018 is 2,3%. Bereken het reëel indexcijfer in 2018. Is dit een stijging of daling?
  
• ric = nic ÷ pic x 100
• ric = 102 ÷ 102,3 x 100 = 99,7
• Dit is een daling (want < 100) -0,3% dus Ali is?

Mijn salaris nam toe met 4%, de prijzen stegen met 1%. Hoeveel is mijn reële waarde veranderd?

1. 104/101*100= 102,97 dus + 2,97%
2. 101/104*100= 97,11 dus -2,88%
3. 104/101=1,02 dus + 1,02%
4. 101/104=0,97 dus -0,3%

RIC = NIC/PIC x 100
De nominale waarde van een vermogen stijgt met 3%. De inflatie is 2%. Bereken het reëel indexcijfer.

1. RIC = 103/102 x 100 = 100,98
2. RIC = 103/98 x 100 = 105,1
3. RIC = 102/103 x 100 = 99,03

Mijn zakgeld steeg met 2%, de prijzen stegen met 2% hoeveel is mijn reële waarde veranderd?

1. 102/102=1 dus met 1%
2. 102/102*100=100 dus met 0%

Koopkracht 

Rente 

Hypotheek lening

Inflatie 

Hoeveel kun je met  je salaris kopen? 

Prijzen worden hoger. Geld wordt minder waard 

Interest is ook wel?

Lening die je krijgt voor het kopen van een huis

Koopkracht 5% Inflatie 2%
Hoeveel stijgt of daalt het nominale inkomen?

1. 7,1%
2. -2,9%
3. 2,9%
4. 4,3%

Mijn salaris is gestegen van €2000 naar € 2040 per maand. De prijzen namelijk gemiddeld met 2% toe.
Wat is mijn RIC?

1. -5%
2. 91,2
3. 95
4. 100

Bekijk de grafiek.
Stel dat 2015 het basisjaar is. Hoe groot is dan de CPI (eind) 2018?

1. 101,48
2. 102,49
3. 104,57
4. 113,16

Wat is het indexcijfer van 2008?

1. 146
2. 132
3. 126
4. 100

De kaartverkoop van een voetbalvereniging staat hiernaast in indexcijfers vermeld.
Bereken de verkochte kaarten in april.

1. 4500
2. 8700
3. 6235
4. 10.070

RIC = NIC/PIC x 100
Het rendement van een nominaal vermogen in een jaar is 2,6%. De inflatie is 3,2%.
Bereken de verandering van de reële waarde.

1. RIC = 103,2 - 102,6 = 100,6, dus een stijging met 0,6%.
2. RIC = 103,2/102,6 x 100 = 100,58, dus een stijging met 0,58%
3. RIC = 102,6/103,2 x 100 = 99,42, dus een daling met 0,58%
4. RIC = 102,6 x 0,968 = 99,32, dus een daling met 0,68%.

Hoeveelheid geld die iemand in een bepaalde periode ontvangt.

Lijn die bij iedere prijs aangeeft hoeveel stuks de consumenten bij die prijs willen kopen

hoeveelheid goederen en diensten die met het inkomen gekocht kunnen worden

aantal stuks dat de consumenten bij een bepaalde prijs willen kopen

gevraagde hoeveelheid

vraaglijn

koopkracht

inkomen

Hoeveel sommen uit het boek heb je al gemaakt?

1. 10+
2. 10-5
3. 4-1
4. Ik ga deze week beginnen :)

Hoeveel sommen uit het boek heb je al gemaakt?

1. 10+
2. 10-5
3. 4-1
4. Ik ga dit weekend beginnen :)

Wat is je reëel rendement?
De rente op je spaargeld is 6%, de inflatie is 1,5%.

1. -4,2%
2. 4,4%
3. 1,044%
4. 0,96%

De formule voor het berekenen van de koopkracht is:

1. RIC = NIC x PIC / 100
2. RIC = NIC / PIC x 100
3. RIC = PIC / NIC x 100
4. NIC = RIC/PIC x 100

Een voorbeeld van reëel rendement

Rente op je spaargeld is 5% per jaar, de prijzen stijgen dit jaar met 2%.

Indexcijfer nominaal spaargeld = 105 t.o.v. een jaar eerder. 

Indexcijfer prijzen = 102 t.o.v. van een jaar eerder

Reëel indexcijfer = 105/102*100 = 102,9

Dus de koopkracht van je spaargeld = reëel rendement is met 2,9% gestegen. 

Het basisjaar is 2012
Indexcijfer lonen mei 2016 108
Indexcijfer lonen juni 2016 109
Wat betekent dat laatste?

1. De lonen zijn in juni 109% gestegen t.o.v. mei
2. De lonen zijn in juni 9% gestegen t.o.v. mei
3. De lonen zijn in juni 109% gestegen t.o.v. 2012
4. De lonen zijn in juni 9% gestegen t.o.v. 2012