les 8

• Nederlands
• Enseignement Secondaire

Welkom Eglantine!

Wat gaan we vandaag doen?

Warm-up

Bespreken huiswerk

Woorden en grammatica

Boekbespreking

Warm-up

https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/karrewiet-nieuwsvideos/wetenschap/karrewiet-nieuwsvideos-jane-goodall--91--overleden--wie-was-zij-/

Huiswerk

Talent: blz. 46 paragraaf 1.7 afmaken opdracht 2 (onderwerp)

Paragraaf 1.5

Blz. 38 opdracht 13

SAMENSTELLINGEN

Algemene regel bij een samenstelling:

1. Het rechter woord bepaalt de tussenletter.
2. Het linker woord bepaalt de tussenletter.

Welke tussenletters komen voor bij een samenstelling.

1. 'en', 'n', 'te', 'z' of helemaal niets.
2. 'n', 'e', 's', 't', 'ing' of helemaal niets.
3. ‘en’, ‘s’, ‘e’ of helemaal niets.
4. Er zijn meerder mogelijkheden: het hangt af van de uitgang van het linker woord.

samenstellingen worden voortdurend gebruikt:

1. Ja, je kan ontelbaar nieuwe woorden maken door samenstellingen te creëren.
2. Ja, alle samenstellingen zijn terug te vinden in het 'Groene boekje' , de Nederlandse woordenlijst.
3. Neen, je kan enkel samenstellingen maken met 2 zelfstandige naamwoorden.

Wat is een samenstelling?

https:

Welke van deze woordgroepen bevat alleen samenstellingen?

1. appelboom, watermeloen, preisoep, fruitig
2. bananenschil, druiventros, plukken, wortels
3. fruitsla, braambes, aardappelschil, bosaardbei
4. schillen, gezond, bloemkool, aardappel

samenstellingen met auto

samenstellingen met een tussenletter -s-

Er volgen nu een paar voorbeelden waarbij er een foutje is gemaakt bij het (niet) samenstellen van woorden. Kan je de fout ontdekken?

Hier zijn er twee!

SAMENSTELLINGEN MET 2 ZELFSTANDIGE NAAMWOORDEN

Bepaal of de volgende samenstellingen 

aan bod komen in deze les. Bestaat de 

samenstelling uit 2 zelfstandige naamwoorden?

inschattingsvermogen

1. Neen, het eerste deel komt uit een werkwoord: inschatten.
2. Ja, het zijn 2 zelfstandige naamwoorden.
3. Neen, 'in' is een voorzetsel en geen zelfstandig naamwoord.

goedmaker

1. Neen, goed is een bijvoeglijk naamwoord.
2. Ja, 'een goed' of het 'het goed' bestaan, dus zijn er hier 2 zelfstandige naamwoorden.
3. Neen, goed is geen zelfstandig naamwoord en maker komt van het werkwoord 'maken'.

onderbuurman

1. Ja, het is een combinatie van onderbuur (=zelfstandig naamwoord) en man (=zelfstandig naamwoord).
2. Neen, onder is een voorzetsel en geen zelfstandig naamwoord.
3. Neen, onder is een bijvoeglijk naamwoord en geen zelfstandig naamwoord.

bakkebaard

1. Bak komt van 'back', wat verwijst naar 'achter'. Het is dus een voorzetsel.
2. Het is de samenstelling van bakkes en baard. Woorden met meervoud op enkel 'es' krijgen een 'e' als tussenletter.
3. Het is een versteende uitdrukking: de spellingsregels zijn hier niet van toepassing.

onderdelenlijst

1. Neen, 'onder' is een voorzetsel.
2. Ja, onderdeel en lijst zijn beiden zelfstandige naamwoorden.

groothandelsprijzen

1. Neen, groot is een bijvoeglijk naamwoord.
2. Ja, groothandel en prijzen zijn beiden zelfstandige naamwoorden.

Afrikamuseum

1. Neen, Afrika is een plaatsnaam en geen zelfstandig naamwoord.
2. Ja, Afrika is een zelfstandig naamwoord, net zoals museum.

vragenuurtje

1. Neen, 'vragen' is een werkwoord.
2. Neen, 'uurtje' is het verkleinwoord van een tijdsaanduiding.
3. Ja, het gaat over 2 zelfstandige naamwoorden.

les 8