3T 3.2 Krachten meten

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Krachten meten

Leerdoelen 

-Je kunt het verband beschrijven tussen de uitrekking en de kracht op een veer.

-Je kunt uitleggen hoe je krachten kunt meten met een krachtmeter (veerunster).

-Je kunt de zwaartekracht op een voorwerp berekenen als de massa is gegeven.

-Je kunt een kracht tekenen op een gegeven of een zelfgekozen krachtenschaal.

-Je kunt uitleggen dat g op elke planeet of maan weer een andere waarde heeft.

Krachten meten

Krachten kun je meten met een krachtmeter, 

 ofwel veerunster. Je leest het aantal Newton af

waarmee de aarde aan het voorwerp trekt

Slappe veer: kleine krachten

Stugge veer: grotere krachten

Kracht en uitrekking 

Het verband tussen de kracht en

uitrekking bij een veer is 

rechtevenredig.

 D.w.z; 2x keer meer kracht,

dan ook 2 x meer

 uitrekking.

Grafiek

Je krijgt een rechte lijn door de

oorsprong. Deze lijn zegt iets 

over de stugheid van de veer.

Aantal gewichtjes	Gewicht (N)	Uitrekking veer (cm)
0	0	0
1	0,15	1,6
2	0,30
3
4
5

Aantal gewichtjes	Gewicht (N)	Uitrekking veer (cm)
0	0	0
1	0,15	1,6
2	0,30	3,2
3	0,45	4,8
4	0,60	6,4
5	0,75	8,0

Rekenen met zwaartekracht

Fz = m x g

Fz= zwaartekracht (N)

m = massa (kg)

g = aantrekking, is 9,81 N/kg op aarde.  

Afgerond mag je 10 N/kg kiezen.

De aarde trekt dus met 10 Newton aan 1 kg.

Rekenen met zwaartekracht

m=​g​​Fz​​

g=​m​​Fz​​

Fz=m⋅g

Check in  duo

voorbeeldsom

Bereken de zwaartekracht op een mens met een massa van

 60 kg.

voorbeeldsom

Een glas water heeft een massa van 300 gram. 

Bereken het gewicht van dit glas water.

voorbeeldsom

Bereken de massa van een man, als je weet dat de zwaartekracht 900 N is.

Voorbeeld som

Bepaal de massa's van de gewichtjes aan de krachtmeter a,b en c.

Krachtenschaal

voorbeeld som

Op een steen werkt een zwaartekracht van 100 N

De zwaartekracht op de steen wordt getekend met een pijl van 5 cm.

b. Welke krachtenschaal is er gebruikt?   

Zwaartekrachten op planeten

Uit Fz = m x g

blijkt dat je niet 

overal hetzelfde gewicht hebt.

Leo is de hoofdpersoon in een sciencefictionfilm. Zijn massa is 46 kg.

Bereken hoe groot de zwaartekracht op Leo's lichaam is:

a) als Leo zich op aarde bevindt.

b) als Leo zich op de maan bevindt.

c) als Leo zich op Jupiter bevindt.

0

Zelfstandig werken 

Wat?	Niveau 1: 1 t/m 9 Niveau 2 :4 t/m 11
Hoe?	Stil of fluisterend
Tijd?	Tot het eind van de les
Klaar?	Geef het bewijs voor de formule van Fz en wat jij nodig hebt om een kracht te tekenen

Leerdoelen 

-Je kunt het verband beschrijven tussen de uitrekking en de kracht op een veer.

-Je kunt uitleggen hoe je krachten kunt meten met een krachtmeter (veerunster).

-Je kunt de zwaartekracht op een voorwerp berekenen als de massa is gegeven.

-Je kunt een kracht tekenen op een gegeven of een zelfgekozen krachtenschaal.

-Je kunt uitleggen dat g op elke planeet of maan weer een andere waarde heeft.

Bereken de massa van een man, als je weet dat de zwaartekracht 800 N is.

Als je de kracht op een spiraalveer verdubbelt:

1. wordt de lengte van de veer 2x zo groot
2. wordt de uitrekking van de veer 2x zo groot
3. wordt de lengte van de veer 4x zo groot
4. wordt de uitrekking van de veer 4x zo groot

Als je een kracht wilt tekenen, 

moet je eerst een                                         kiezen.

1cm=50N betekent dat een pijl van 1cm 

een kracht van                        voorstelt.

Een kracht van 150 N teken je op deze schaal als een pijl van  

Krachtenschaal

50 N

3 cm

In een tuinwinkel wordt tuinaarde verkocht
in zakken van 20 kg.
Hoe groot is de zwaartekracht op zo'n zak tuinaarde?

Sanne tekent de zwaartekracht op de zak tuinaarde (20kg) als een pijl van 5 cm.
Welke krachtenschaal heeft ze gebruikt?

Zelfstandig werken 

Wat?	Niveau 1: 1 t/m 9 Niveau 2 :4 t/m 11
Hoe?	Stil of fluisterend
Tijd?	Tot het eind van de les
Klaar?	Geef het bewijs voor de formule van Fz en wat jij nodig hebt om een kracht te tekenen