Genetica Les 1: Overerving

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Blok 1: Erfelijkheid

Hoe komt het dat je op je ouders lijkt?

Hoe worden eigenschappen doorgegeven?

Eerste kruising: monohybride autosomaal

Erven... je leert vandaag

- Hoe erfelijke informatie opgeslagen wordt in het lichaam,

- hoe erfelijke informatie (genotype) zorgt voor (zichtbare) eigenschappen (fenotype),

- hoe een autosomale eigenschap overerft.

Belangrijke voorkennis

erfelijk, eigenschap, DNA, celkern (bouw cellen), 

kruising, stamboom.

Erfelijkheid

Erfelijke aandoening...

Bijv. taaislijmziekte.

Waar komt de aandoening vandaan?

Hoeveel kans heeft een volgend kind op de ziekte?

Slijm is erg taai. Problemen (verstoppingen) in darmen, longen en sommige andere organen. Voedsel wordt niet goed opgenomen.

Geen genezing mogelijk.

Veel sporten, calorierijk dieet, stof vermijden. 

www.2doc.nl

Waar komt de ziekte vandaan?

De erfelijke aandoening 

'zit in je DNA'. 

DNA bevat erfelijke informatie. 

Een gen bevat informatie voor een eigenschap.

Uiterlijk

Je uiterlijk wordt dus bepaald door je DNA en door omgeving. 

fenotype = uiterlijk

genotype = erfelijke informatie (DNA)

Verklaar...

Hoe kan het dat een kind van twee gezonde ouders, 

de erfelijke aandoening taaislijmziekte heeft?

Dominant- recessief

Een gen kan een dominant allel en een recessief allel hebben.

Dominant: hoofletter (bijv. B)

Recessief: kleine letter (bijv. b)

Andere vorm: intermediair (beide dominant)

Gebruik handige letters: Aa, Bb, Dd

Dus niet: Cc, Oo

Gereserveerd zijn: X, Y, I

Dominant-recessief

Wat heb je vandaag geleerd?

De volgende begrippen zijn in de les naar voren gekomen:

Probeer 2 begrippen met elkaar te matchen. 

Leg daarna uit wat het begrip betekent. 

- dominant

- DNA

- fenotype

- chromosomen

- allel

- genotype

- autosomaal

- recessief

- geslachtschromosomen

- gen