Accenttekens havo/vwo 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

spellings- koppel- en accenttekens

Inhoud

• Vorige week behandeld
• Lees- en accenttekens: het trema, de apostrof, het tussenstreepje, de accent aigu/ grave en het cedille en de meervouden op 's en -s. 
• Op niveau leesteksten 

Maar eerst dit 

Wat gaat er mis in het onderschrift?

Contaminatie: 

Hij is sprekend zijn vader/ Hij is zijn vaders evenbeeld. 

Vorige les spelling

Hinkstapsprongen

Tussen-en/-s-klank

Leestekens herhaling

Meervouden met trema/ apostrof-s

Accenttekengebruik

koppelteken of weglatingsstreepje

Geef een voorbeeld van een woord dat op -ie eindigt, maar in de meervoudsvorm géén extra -e met trema krijgt.

Let op! Uitzondering:

De Latijnse en Franse uitgangen: -eus, -eum en -ien krijgen geen trema!

-eus: minutieus

-eum: museum

ien: opticien

quizvragen 30 sec!

Welk meervoud is incorrect?

1. oma's
2. dia's
3. Yatzee's
4. cadeaus

Welk woord is incorrect?

1. officieel
2. variabele
3. naiviteit
4. potentieel

Welk woord is incorrect?

1. na-apen
2. gevarieerd
3. conciërge
4. elektriciëns

Welk woord is incorrect?

1. Au-pairs
2. musea's
3. principes
4. baby's

Welk meervoud is incorrect?

1. oreos
2. spelshows
3. fanfares
4. kiwi's

Over de accenten: 

De circonflexe komt alleen voor bij de "e" in woorden als gênant, fêteren (= iemand  verwennen/ iemand vieren) en enquête. 

En in een uitzonderingsgeval bij een Franse uitspraak als: coûte que coûte (vrij vertaald: sowieso).

 

Accent man en vrouw...? 

Employé (man)/ Employee (vrouw)

Evacué (man)/ Evacuee (vrouw)

Accent grave = weinig

carrière, barrière, crèche en crème

Wat is incorrect?

1. crème fresh
2. paté
3. ragout
4. fagot

Dat is een fagot...

Wat is incorrect?

1. erenmedaille
2. dvd's
3. tv-toestel
4. perpetuum mobile

Wat is incorrect?

1. Cliëntenraad
2. radioantenne
3. crèpes
4. frequenties

koppelteken/ weglatingsstreepje

Samenstelling met letters, cijfers, letterwoorden en andere tekens: @-teken, 34-jarige, dvd-speler, vwo-diploma

Samenstellingen met bijzondere voor of nabepaling: ex-schrijver, kandidaat-minister, interim-manager, Sint-Maarten.

(uitzonderingen: locoburgemeester, semiprof zie: p. 29)

koppelteken/ weglatingsstreepje

Samenstellingen met AK-namen: 

Zuid-Afrika, Rotterdam-West

Samenstelling die omwisselbaar is: 

liberaal-democratisch, zwart-wit

Samenkoppelingen: 

Staakt-het-vuren, huis-aan-huisblad

koppelteken/ weglatingsstreepje

Samenstelling met botsende klinkers: 

na-apen, co-ouderschap

koppelteken/ weglatingsstreepje

In- en uitvoer, koffie- en theekan 

Wat is incorrect?

1. taboes
2. kolonieën
3. tv'tje
4. kiwi's

Wat is incorrect?

1. porieën
2. duo's
3. dames
4. softies

Wat is incorrect?

1. duikinstructeur
2. oliën
3. hand en spandiensten
4. geïnd

Wat is incorrect?

1. carrières
2. café's
3. tantes
4. komma's

Maak 55, 58, 59, 61, 64 (p. 63+)

Zoek de uitleg op wanneer je er niet uitkomt. 

Noteer de oefeningen die moeilijk blijven, en geef die door: dan kom ik er volgende week op terug. 

Kijk Op niveau na. 

Huiswerk Op niveau H2: 

• p. 88 theorie lezen. 
• Maak opdracht 4 (p. 88-89)