UL 6.8 (voedselproductie) (2VWO) & thema afronden voor PPW

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Planning

- uitleg 6.8

- opdrachten maken 6.8

- begrippenlijst maken 6.8

Leerdoelen 6.8 - VOEDSELPRODUCTIE

Ik kan de landbouw in Nederland beschrijven.

Onderzoekers hebben berekend dat er in 2050 meer dan              9 miljard mensen op aarde zijn.

Om al deze mensen te kunnen voeden, zal de voedselproductie moeten verdubbelen. 

                                                   

Onder landbouw vallen alle activiteiten waarbij het natuurlijk milieu wordt aangepast voor de productie van voedsel.

Er zijn verschillende soorten landbouw;

akkerbouw                      veeteelt                                 tuinbouw

grote velden met                                        weilanden  en stallen met koeien                   kassen en velden met 

aardappels, suikerbieten, graan              varkens, kippen, schapen, geiten                   groenten en fruit

• Voedingsgewassen: planten die in de akkerbouw en tuinbouw worden verbouwd. 
• Landbouwhuisdieren: dieren die in de veeteelt worden gehouden. 

Al eeuwen proberen mensen de opbrengst van voedingsgewassen en landbouwhuisdieren zo hoog mogelijk te maken door;

• de bodem bemesten en bewerken
• de gewassen beschermen tegen ziekten en plagen
• landbouwhuisdieren speciaal voer geven
• landbouwhuisdieren te beschermen tegen ziekten
• planten te kruisen en dieren te fokken
• gebruik maken van technieken uit de biotechnologie

Akkerbouw;

Omvat vaak grote bedrijven met heel veel grond. Meestal wordt op een grote akker maar één soort gewas verbouwd (in monoculturen).

Voordelen van monoculturen:

• Grote machines worden gebruikt om de bodem te bewerken en  om te                                   oogsten, dat gaat zo snel en gemakkelijk. Waardoor het ook goedkoper wordt. 

Nadelen van monoculturen: 

• er is een grote kans op insectenplagen 
• er is een grote kans op ziekten van de gewassen 
• de bodem raakt snel uitgeput

Als de bodem raakt uitgeput, wordt er mest gebruikt om de mineralen aan te vullen.

Er bestaan 2 soorten mest:

• Organische mest (is afkomstig van organismen);
• Door de mest als vloeistof in de grond te injecteren, komen er minder meststoffen in het milieu terecht. 

• Kunstmest (wordt gemaakt in laboratoria of fabrieken);
• Met kunstmest kan een boer bepalen welke en hoeveel                                                mineralen er in de bodem komen. 

Gewasbeschermingsmiddelen

In de landbouw worden voedingsgewassen beschermd tegen ziekten met chemische gewasbeschermingsmiddelen of op een biologisch manier. 

Chemische gewasbescherming

Biologische gewasbescherming

Chemische gewasbescherming

Er zijn veel chemische gewasbeschermingsmiddelen (pesticiden) die worden gebruikt om plantenziekten en plagen te bestrijden. 

Chemische gewasbeschermingsmiddelen zijn biociden, wat betekent dat ze levende organismen doden. 

Voordelen:

• Ze hebben als voordeel dat ze snel effect hebben. 
• Ze kunnen ziekten en plagen meestal goed bestrijden. 

Ze hebben echter ook veel nadelen........

Chemische gewasbescherming

Nadelen:

• Ze doden niet alleen schadelijke, maar ook vaak onschadelijke en zelfs nuttige soorten (=niet-selectieve gewasbeschermingsmiddel).
• Het is ook ingewikkeld en duur om wel-selectieve biociden te ontwikkelen.
  
  

Chemische gewasbescherming

Nadelen:

• Organismen kunnen (snel) resistent worden tegen biociden: 
• Door geslachtelijke voortplanting ontstaan verschillende genotypen. Bij de nakomelingen blijken vaak organismen voor te komen die minder gevoelig of ongevoelig zijn de biociden. 
• Deze organismen zijn resistent: zij overleven en planten zich voort. Hierdoor ontstaat na een aantal generaties een hele soort die resistent is.
• Dat treedt er een nieuwe plaag op. Deze plaag bestrijden moet dan met een grotere hoeveelheid of een ander middel.

Chemische gewasbescherming

Nadelen:

• Deze middelen komen in de voedselketen terecht;
• Daar treedt accumulatie op; 
• (ophoping van gifstoffen in organismen hoger in de voedselketen)

Biologische gewasbescherming

• Maakt gebruik van biologische verschijnselen 
• geen gebruik maken van chemische gewasbestrijdingsmiddelen:
• Wel gebruik van  gifstoffen die uit de natuur komen
• sommige soorten insecten kunnen worden bestreden met dieren die in de natuur een vijand zijn van deze insecten (=natuurlijke vijanden)
• Biologische gewasbescherming;  het gebruik van natuurlijke vijanden

Een voorbeeld van deze aanpak  is de bestrijding 

van de witte vlieg met sluipwespen.

Biologische landbouw

Een vorm van landbouw waarbij men het milieu probeert te

sparen en toch voldoende voedsel te produceren.

- Er zijn geen monoculturen.

- Er wordt vruchtwisseling toegepast;

- Daarbij wordt nooit 2 jaar achter elkaar hetzelfde gewas op een stuk grond verbouwd.

Hierdoor minder kans op insectenplagen en breiden ziekten van het gewas zich minder snel uit.

- Er wordt geen kunstmest gebruikt.

- Er worden geen chemische gewasbeschermingsmiddelen gebruikt.

- Dieren hebben de ruimte om los te lopen (scharrelen). 

• Open nu je boek op blz. 268 en lees daar de belangrijkste kenmerken. 

Maak ONLINE van thema 6
van extra stof 6.8 - opdracht 1 t/m 7

Klaar met de opdrachten: 

- ga verder met de begrippenlijst t/m 6.8!

Huiswerk voor volgende les =