Les 3 Werkveldoriëntatie - Organisatievormen

• Maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 1

Les 3

Werkveldoriëntatie 

Lesdoelen 

Je legt uit welke werkvelden er zijn in de maatschappelijke zorg 

Je benoemt op basis van voor- en tegenargumenten je voorkeur voor het werkveld. 

Je legt uit wat jouw rol is binnen de verschillende werkvelden in de maatschappelijke zorg

Je toont aan betrouwbare bronnen in te zetten om een beeld te vormen van een doelgroep.

MZ-ers zijn onder andere werkzaam in  de gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, verzorgings- en verpleeghuizen, thuiszorg en maatschappelijke opvang. Daarnaast zijn zij werkzaam in welzijnsinstellingen, justitiële inrichtingen, asielzoekerscentra, en ziekenhuizen. Verder zijn zij onder andere ook inzetbaar in overige verzorgend-agogische functies binnen het sociaal agogisch werk of de verpleging en verzorging." (KD Maatschappelijke Zorg) 

Bekendste organisatievormen

Binnen de maatschappelijke zorg zijn er verschillende organisatievormen te vinden. Tijdens deze les bespreken we de bekendste organisatievormen:

• Gehandicaptenzorg
  
• Geestelijke gezondsheidszorg
  
• Jeugdzorg
  
• Ouderenzorg
  
• Verslavingszorg
  
• Maatschappelijke opvang
  
• Ziekenhuis én verzorging, verpleging en thuiszorg (VVT)
  
• Justitiële inrichtingen
  
• Asielzoekerscentrum

Gehandicaptenzorg

Verzamelnaam voor organisaties die de zorg, ondersteuning en begeleiding bieden aan cliënten met een beperking die ondersteuning nodig hebben. (licht of intensief)

Doelstelling

Het doel van de gehandicaptenzorg is mensen met een beperking zo goed mogelijk ondersteunen, zodat ze hun leven zo goed en zelfstandig mogelijk kunnen leiden.

Gehandicaptenzorg

Cliënten:

• cliënten met een lichamelijke beperking
  
• cliënten met een verstandelijke beperking
  
• cliënten met een zintuiglijke beperking (slecht kunnen zien, horen of communiceren)
  
• cliënten met een meervoudige beperking (combinatie van een lichamelijke /verstandelijke en/of zintuiglijke beperking).

Geestelijke gezondheidszorg

GGZ: ondersteunt mensen met psychische problemen. 

Doelstelling: psychische problemen voorkomen, behandelen en te genezen, zodat cliënten zo goed mogelijk kunnen functioneren in de maatschappij.

Afhankelijk van de problemen kunnen mensen terecht bij de eerstelijnszorg of tweedelijnszorg.

Geestelijke gezondheidszorg

Eerstelijnszorg

• De zorg waar iedereen terechtkan zonder een verwijzing. Bijvoorbeeld: huisarts, maatschappelijk werk en eerstelijnspsychologen ( bieden psychologische hulp bij de meest voorkomende psychische klachten, stellen een diagnose en proberen de klacht te behandelen).
• Snel en gemakkelijk toegankelijk voor iedereen. 
• Snelle en kortdurende hulp.
  

Geestelijke gezondheidszorg

Tweedelijnszorg

• Altijd een verwijzing nodig van de huisarts of crisisdienst. 
• Bijvoorbeeld: afspraak bij een gespecialiseerde psycholoog, dagbehandeling of een instelling waar een cliënt voor langere tijd verblijft (24-uurs zorg)

Geestelijke gezondheidszorg

Cliënten

Verschillende soorten cliënten van allerlei leeftijden die te maken hebben met lichte of zware aandoeningen. Sommige cliënten hebben kort hulp nodig terwijl andere cliënten worden opgenomen in een instelling en 24 uur per dag zorg nodig hebben.

Jeugdzorg

Doelstelling: zorgen dat kinderen en jongeren in een veilige omgeving kunnen opgroeien. 

Hulp aan kinderen, jongeren en ouders. 

Thuis of in een instelling. 

Kort of lang, 

individueel of als gezin. 

Meestal vrijwillig aangeboden maar soms gedwongen(kinderrechter) rie verschillende soorten vormen met hun eigen doelstelling en cliënten.

Jeugdzorg

Drie verschillende soorten vormen met hun eigen doelstelling en cliënten:

Jeugd- en opvoedhulp

Jeugdbescherming

Jeugdreclassering

Jeugd- en opvoedhulp: een kind  kan thuis niet veilig en gezond  opgroeien. Er zijn opvoedproblemen, psychische problemen en/of een verstandelijke beperking waarbij hulp nodig is. Hulp op verschillende manieren, bijvoorbeeld vanuit de sportclub, de kinderopvang, op school of thuis. Soms zijn andere organisaties betrokken zoals: politie, de huisarts en maatschappelijk werkers. 

Jeugdzorg

Jeugdbescherming

Wanneer ouders niet in staat zijn om hun kind in een veilige omgeving te laten opgroeien.

Wordt opgelegd door een rechter. Ondertoezichtstelling  (ouders verplicht om mee te werken aan hulp die wordt aangeboden). 

Soms uithuisplaatsing. Eerst worden familieleden of bekenden gevraagd anders een pleeggezin of andere opvang.

Jeugdreclassering

Kind tussen de 12 en 18 jaar in aanraking met de politie --> kinderrechter kan jeugdreclassering opleggen. Kind wordt geholpen, begeleid en gecontroleerd om het gedrag te veranderen en herhaling te voorkomen.

Ouderenzorg

Ondersteuning, zorg en verpleging van mensen die door ouderdom niet meer voor zichzelf kunnen zorgen. Bijvoorbeeld: hulp in de huishouding, wijkverpleging of dagbesteding.

Doelstelling

Ouderen zo lang mogelijk thuis laten wonen (mantelzorgers en vrijwilligers). Anders aanleunwoning of verpleeghuis.

Cliënten

Vaak multiproblematiek waarbij hulp en ondersteuning nodig is. Bijvoorbeeld: moeilijk kunnen lopen, slecht kunnen zien, hartproblemen, somberheid en eenzaamheid.

Verslavingszorg

Onderdeel van de geestelijke gezondheidszorg. Alle zorg en ondersteuning aan mensen met een verslaving of mensen die verslaafd zijn geweest. Alcohol, drugs maar ook gamen, (online) gokken en medicijnen.

Verschillende woon- en behandelvoorzieningen, waaronder verslavingsklinieken.

Doelstelling

De cliënt helemaal stopt met het middel of het gedrag waaraan deze verslaafd is. Hierbij ligt de focus op een blijvend stoppen zonder terugval zodat de cliënt weer kan functioneren binnen het dagelijks leven.

Verslavingszorg

Cliënten

Door een verslaving kunnen cliënten niet meer normaal functioneren in het dagelijkse leven. Mensen die te maken hebben met een verslaving zijn van verschillende leeftijden. De soort verslaving en de mate van verslaving kan per persoon verschillen.

Maatschappelijke opvang

Tijdelijke opvang en begeleiding van mensen en gezinnen die dak- of thuisloos zijn. 

Oorzaak vaak meerdere problemen, bijvoorbeeld: verslaving, werkloosheid, psychische problemen en huiselijk geweld. 

Doelstelling

Rust en werken aan herstel.

Cliënten

Mensen en gezinnen die dak- of thuisloos zijn. Deze situatie is meestal ontstaan door meerdere problemen die elkaar beïnvloeden.

Ziekenhuis

Diverse soorten ziekenhuizen. Specialisatie.

Doelstelling

Verzorgen van zieke en gewonde mensen en bieden van professionele gezondheidszorg met als doel de kwaliteit van leven voor cliënten te verbeteren.

Cliënten

Mensen met verschillende leeftijden en verschillende redenen. 

VVT

VVT staat voor verpleging, verzorging en thuiszorg. Patiënten die langdurige zorg nodig hebben kunnen terecht bij de VVT.

Doelstelling

Verplegen/verzorgen van cliënten die langdurige zorg nodig hebben. De thuiszorgorganisatie biedt zorg en neemt huishoudelijke taken op zich zoals schoonmaken en persoonlijke verzorging.

Cliënten.

Vaak ouderen. Lichamelijke klachten, dementie. In de VVT ook te maken met hun familie en vrijwilligers.

Justitiële inrichtingen

Focus ligt op beveiliging, bewaring, behandeling, zorg en begeleiding. 

Mensen die een delict hebben gepleegd en een straf hebben gekregen van de rechter of  wachten op de uitspraak van de rechter. Samen met de cliënt wordt gekeken naar hoe men kan terugkeren binnen de maatschappij. 

Voorbeelden van justitiële inrichtingen in Nederland:

gevangenis

justitiële jeugdinrichting (jeugdgevangenis)

detentiecentrum (in afwachting van een veroordeling)

tbs-kliniek (terbeschikkingstelling).

Justitiële inrichtingen

Doelstelling

De samenleving veiliger maken door mensen die een delict hebben gepleegd op te sluiten en te begeleiden om na de straf een nieuw bestaan op te bouwen.

Cliënten

Cliënten van verschillende leeftijden, met diverse achtergronden en zwaarte van het delict. 

Asielzoekerscentrum (AZC)

Opvangcentrum voor asielzoekers die tijdelijk in een land verblijven tot er over de asielaanvraag is beslist. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) is in Nederland verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van asielzoekers.

Doelstelling

Asielzoekers begeleiden naar een toekomst in Nederland of het land van herkomst.

Cliënten 

Veel asielzoekers komen uit een land waar oorlog is, zoals Syrië en Oekraïne. Mensen  vluchten ook omdat ze in het land van herkomst worden vervolgd vanwege hun ras, godsdienst, nationaliteit, seksuele geaardheid of politieke overtuiging.

Opdracht 

Binnen de verschillende organisatievormen krijgen professionals te maken met diverse soorten cliënten. Binnen deze opdracht krijg je verschillende cliëntbeschrijvingen. Je maakt de opdracht individueel. Geef bij elke beschrijving aan bij welke organisatievorm de cliënt het best past.

Opdracht 

Chantal geeft aan dat ze alcohol nodig heeft om om te kunnen gaan met haar negatieve gevoelens en angst. Momenteel gebruikt ze ook meer slaapmedicijnen dan zijn voorgeschreven door de huisarts. Chantal verklaart dat deze nodig zijn om met toenemende spanningen in huis om te gaan.

Binnen welke organisatievorm zou je deze cliënt kunnen tegenkomen? Motiveer je antwoord.

Opdracht 

Henry is vier maanden geleden naar Nederland gevlucht. In zijn land van herkomst wordt homoseksualiteit niet geaccepteerd. Daar wordt het gezien als ziekte en worden homoseksuele mannen mishandeld en vermoord.

Binnen welke organisatievorm zou je deze cliënt kunnen tegenkomen? 

Motiveer je antwoord.

Opdracht 

Mandy voelt zich al maanden neerslachtig. Zelfs boodschappen doen kost haar veel energie en het liefst blijft ze de hele dag in bed liggen. Sinds een aantal weken heeft ook last van stemmen in haar hoofd. Deze stemmen geven haar steeds opdrachten. Als ze deze niet uitvoert zal haar iets verschrikkelijks overkomen. Mandy besluit dat ze hulp nodig heeft.

Binnen welke organisatievorm zou je deze cliënt kunnen tegenkomen? 

Motiveer je antwoord.

Welk werkveld spreekt je nu het meeste aan en waarom?

Vragen?