Les 4 Ras groepen en specifieke eigenschappen

• Paraveterinair
• MBO
• Studiejaar 2

Les 4 Ras groepen en specifieke eigenschappen en het leren van dieren.

Vandaag:

• Ras groepen en specifieke eigenschappen
• Uitleggen wat de principes van leren bij huisdieren zijn
• Adviseren over trainingsmogelijkheden 
• Benoemen welk gedrag je kunt aanleren en wanneer
• Toepassen van gewenst gedrag aanleren tijdens het puppy consult
• Uitleggen wat is fear free handelen.

Rasgroepen en hun kenmerken

Elke rasgroep heeft zijn eigen uiterlijk, gedrag en behoeften

Kennis van rasgroepen helpt je om dieren beter te begrijpen én te verzorgen

Als paraveterinair is dit belangrijk voor:

• Herkennen van signalen (gezondheid & gedrag)
• Communicatie met eigenaar
• Passende begeleiding en advies

Opdracht rasgroepen

Jullie krijgen straks formulieren met daarop de volgende onderdelen:

• Ras groep: noteer bij welke ras groep de hond hoort. Andere rassen: schrijf minimaal 2 andere hondenrassen op die ook in deze ras groep vallen.
• Gedragskenmerken: beschrijf de typische gedragskenmerken die horen bij deze ras groep.
• Benadering: leg uit hoe je honden uit deze ras groep het beste kunt benaderen of hanteren als paraveterinair.

Aan de slag:

Vul met een groepje van 3 a 4 personen de uitgedeelde opdracht in

Opdracht:

Controleer aan de hand van de volgende slides jouw antwoorden.

Rasgroep: Pinchers, schnauzers, molossers en sennenhonden

Molossers (dogachtigen):

Lastendragers en verdedigers

Groot, zwaar, sterk

Laten niet los met bijten

Rustig

Leren langzaam

Bijv. Mastino, Duitse dog, Mastiff , Rottweiler

Sennenhonden:

Veedrijven, karren trekken en erf bewaken

Waaks en zelfstandig

Bijv. Berner sennen en Appenzeller

Pinscher en schnauzers:

• Waak-, verdedigingshonden
  
• Ongedierte en bewaking erf
  
• Actief, zelfstandig, beschermend en luidruchtig
  
• Leren snel
  
• Bijv. Smous, Riesensnauzer, dobberman
  

Rasgroep : Pinschers, Schnauzers, Molossers en Sennenhonden

• Gedragskenmerken: waaks, zelfverzekerd, krachtig, trouw, beschermend.
• Andere rassen: Rottweiler, Dobermann, Boxer, Berner Sennenhond.
• Spreekkamer: rustig en zelfverzekerd benaderen, geen plotselinge bewegingen, vertrouwen winnen.

Ras Groep : Terriërs

• Jagen op ongedierte
  
• Graven
  
• Actief, hoogmoedig en vasthoudend
  
• Veel energie
  
• Groot jachtinstinct
  
• Onafhankelijke, eigenwijze honden
  
• Luidruchtig
  
• Moeizaam met andere honden
  
• Bijv. Jack Russel, Airedale terriër, Cairn terriër, Bull terriër
  

Rasgroep  : Terriërs

• Gedragskenmerken: pittig, moedig, eigenwijs, vaak jachtinstinct.
• Andere rassen: Jack Russell Terriër, Bullterriër, Foxterriër.
• Spreekkamer: kunnen fel reageren, dus rustig hanteren, afleiding gebruiken, goede fixatie.

Groep : Herdershonden en veedrijvers

• Gebruik voor bescherming en bijeendrijven kudde
• Makkelijk dingen aan te leren
• Enorm actieve honden
• Als huishond veel uitdaging bieden geestelijk en lichamelijk

Rasgroep : Herdershonden en veedrijvers

• Gedragskenmerken: intelligent, leergierig, energiek, werkgericht.
• Andere rassen: Duitse Herder, Border Collie, Mechelse Herder, Australische Herder.
• Spreekkamer: opletten dat ze snel reageren op prikkels; duidelijke benadering, rust en structuur geven.

Groep : Retrievers, Spaniëls en waterhonden

Spaniëls:

Gebruikt voor het opstoten van wild. Daarnaast kunnen ze ook voorstaan zodat de prooi zichtbaar is. De spaniël is zelfstandiger en eigenwijzer dan een retriever

Waterhonden:

Werder gebruikt om vissers te helpen. Dikke, golvende vacht die waterdicht is. Deze honden werken graag, zijn zelfstandig en goede zwemmers

• Retrievers:

Gefokt om gescholten 'wild' op te halen en terug te brengen. Wachten totdat ze commando krijgen en goed opletten waar het wild terecht komt (markeren). Ze hebben een goede neus,  en een groot doorzettingsvermogen. Ze zijn erg aanhankelijk en willen werken. Ze hebben graag iets in hun bek. Ze worden later volwassen dan vele rassen.

Rasgroep : Retrievers, Spaniels en Waterhonden

• Gedragskenmerken: sociaal, leergierig, zachtaardig.
• Andere rassen: Labrador Retriever, Golden Retriever, Cocker Spaniel.
• Spreekkamer: vaak makkelijk hanteerbaar, maar opletten voor druk gedrag.

Groep : Gezelschapshonden

Ze zijn gefokt om mensen gezelschap te houden. Daarom zijn het vaak vriendelijke, gevoelige en speelse honden die zowel met kinderen als volwassen goed kunnen opschieten. Vaak zijn ze wel waaks en luidruchtig.

• Vriendelijk en speels
• soms wat angstig
• alert op omgeving en blaffen snel
• aanhankelijk en soms moeite met alleen zijn

Rasgroep : Gezelschapshonden

• Gedragskenmerken: aanhankelijk, waaks, levendig.
• Andere rassen: Chihuahua, Mopshond, Franse Bulldog, Maltezer.
• Spreekkamer: soms onzeker of angstig; rustig benaderen en steun geven.

Groep : Dashonden

• Jagen onder de grond
  
• Graven
  
• Groot jachtinstinct
  
• Moedig en zelfstandig
  
• Leren snel
  
• Luidruchtig
  

Verschillen in fokkerij:

• Showlijn is Rustiger
  
• Werklijn is Feller
  

Rasgroep : Dashonden (Teckels)

• Gedragskenmerken: eigenwijs, moedig, vasthoudend, jachtinstinct.
• Andere rassen: varianten binnen Teckel (korthaar, langhaar, ruwhaar).
• Spreekkamer: voorzichtig hanteren i.v.m. rug, rustig benaderen, geduld hebben.

Groep : Spitsen en oertypen

Oertypen:

Onafhankelijke, eigenzinnige honden

Groot jachtinstinct

Rustig in huis, buiten actief

Bijv. Podenco

Spitsen: Poolhonden

• Lange tochten maken, waken en jagen
  
• Dikke vachten
  
• Sledehonden  Husky en Malamute
  
• Andere hond i.p.v. mens als gezelschap
  
• Scandinavische jachthonden of Lappenhond
  
• Eigenzinnig, actief en mensgericht
  
• Keeshonden, ChowChow en Akita Inu
  
• Waaks, blaffen veel en gehecht aan gezin
  
• Moeilijk te trainen!
  

Rasgroep  :Spitsen en oertypen

• Gedragskenmerken: waaks, zelfstandig, soms terughoudend.
• Andere rassen: Akita, Husky, Shiba Inu, Keeshond.
• Spreekkamer: kunnen wantrouwend zijn, dus kalm benaderen en niet opdringen.

Groep : Lopende honden en zweethonden

• Gebruik voor de jacht
  
• Drijvende honden: drijven het wild op
  
• Bijv. Beagle
  
• Zweethonden: volgen sporen
  
• Bijv. Bloedhond
  
• Overige: Sterke, actieve honden met een eigen wil
  
• Dalmatiër en Rhodasian ridgeback
  
• Goede neus en sterk jachtinstinct 
• Drijvende honden en zweethonden slecht alleen te houden
  

Rasgroep : Lopende honden en zweethonden

• Gedragskenmerken: energiek, jachtinstinct, zelfstandig.
• Andere rassen: Beagle, Bloedhond.
• Spreekkamer: opletten op druk gedrag, goed vastzetten, extra geduld.

Groep  (Voor)staande honden

• Voornamelijk gebruikt bij de jacht op vogels. (stil staan bij vinden van 'wild')
• Groot uithoudingsvermogen en veel beweging nodig.
• Attent op omgeving en een goede neus
• Vriendelijk, geduldig, aanhankelijk en eigenwijs maar erg leergierig. 
• Speels, nieuwschierig en gek op water

Rasgroep  : Voorstaande honden

• Gedragskenmerken: intelligent, actief, jachtpassie, sociaal.
• Andere rassen: Duitse Staande, Weimaraner, Vizsla.
• Spreekkamer: meestal vriendelijk, maar veel energie; duidelijke begeleiding geven.

Groep : Windhonden

Deze honden kunnen bijna geruisloos en met hoge snelheid wild achtervolgen. Door hun slanke en lichte bouw zijn ze zeer snel en wendbaar. 

• Vriendelijk naar mens en dier, maar terughouden voor onbekenden
• binnenhuis actief en gesteld op gezelschap
• buiten erg actief, zelfstandig en alert
• moet goed getraind worden op gehoorzaamheid en aandacht.

Rasgroep  : Windhonden

• Gedragskenmerken: elegant, snel, gevoelig, rustig binnenshuis.
• Andere rassen: Greyhound, Whippet, Afghaanse Windhond.
• Spreekkamer: gevoelig voor stress en aanraking; voorzichtig hanteren.

Indeling kattenrassen

Tegenwoordig is de meest gebruikte indeling van kattenrassen op basis van vachtsoort. Hierbij onderscheiden we 4 rasgroepen:

1. Korthaar
2. Halflang haar
3. Langhaar
4. Bijzondere vachtstructuur

Korthaar katten

Gedragskenmerken: actief, speels, sociaal, soms vocaal (bv. Siamees).

Andere rassen: Brits Korthaar, Abessijn, Russisch Blauw, Siamees.

Spreekkamer: meestal makkelijk te hanteren; let op stressgevoelige en vocale rassen (zoals Siamees).

Half lang haar katten.

Gedragskenmerken: zachtaardig, rustig, vaak aanhankelijk, tolerant in omgang.

Andere rassen: Maine Coon, Noorse Boskat, Somali, Ragdoll.

Spreekkamer: vaak kalm en handelbaar; door grote bouw soms extra ondersteuning nodig bij tillen. 

Lang haar katten

Gedragskenmerken: rustig, huiselijk, gehecht aan routine, minder speels.

Andere rassen: Pers, Himalaya.

Spreekkamer: gevoelig voor stress bij hanteren; vacht kan snel klitten, opletten bij onderzoek.

Bijzondere vacht structuren.

Gedragskenmerken: levendig, nieuwsgierig, mensgericht, soms koppig.

Andere rassen: Sphynx (naaktkat), Devon Rex, Cornish Rex, Selkirk Rex.

Spreekkamer: huid of vachtstructuur vraagt voorzichtig hanteren; gevoelig voor temperatuurwisselingen.

Principes van leren bij huisdieren

Wat is klassiek conditioneren

1. leren door straf
2. leren door beloning
3. leren door associatie
4. Leren door te doen

Wat is operante conditionering?

1. Verband leggen tussen eigen gedrag en de gevolgen
2. Verbanden leggen door fouten te maken
3. Leren door beloning
4. Leren door straf

Hoe leren dieren?

• Dieren zijn opportunist:
  

       Alleen als het hem iets positiefs oplevert zou die het herhalen  

• ''Iets''  = wat het dier belangrijk vindt, zoals voedsel, veiligheid en                                            aandacht

4 fases van leren

1. Aanleren ( gedrag verwerven ) 
2. Beheersen ( automatisch toepassen )
3. Generaliseren ( breed toepassen )
4. Handhaven ( altijd )

Het overtuigen van een eigenaar

Juist toedienen van Beloning en straf

Bij het toedienen van beloning of straf is timing heel belangrijk. Het dier moet het verband wel zien tussen het gedrag en de reactie (beloning/straf) hierop. 

Wanneer je te laat reageert (al bij 10 minuten) zal de hond het verband nooit zien. 

Nadelen van 'straf'

Het geven van straf brengt nadelen met zich mee:

• een dier kan als gevolg angst en agressie vertonen;
• het dier leert dat hij het gedrag niet moet vertonen in het bijzijn van de eigenaar, maar wel als de eigenaar er niet is;
• de strafwerk averechts;
• de straf 'went';
• Verstoring van de relatie.

Medische klachten kunnen de oorzaak zijn van afwijkend en/of probleemgedrag

1. Waar
2. Niet waar

Hoe kunnen we angst verkleinen in de praktijk?

Fear free praktijk: Een benadering in de dierenartsenpraktijk die erop gericht is angst, stress en pijn bij dieren zoveel mogelijk te verminderen tijdens een bezoek.

Wat is je opgevallen in het filmpje

Een veilige en stressarme omgeving creëren voor dier en eigenaar.

• Rustige benadering en positieve lichaamstaal.
• Gebruik van feromonen, zachte ondergronden en geluidsarme ruimtes.
• Dieren (en eigenaren) positief voorbereiden op het bezoek.
• Minder dwang, meer samenwerking en beloningen.

Voordelen:

• Dieren ervaren minder stress.
• Eigenaren voelen zich meer op hun gemak.
• Het team kan veiliger en effectiever werken.

Wat heb je geleerd van deze les?

Volgende week

Benaderen in de DAP en starten met de film opdracht hanteren en fixeren met de kat.

Katten mee nemen naar school.